Lisa Lerer ve Shane Goldmacher / The New York Times
Bugün yapılacak ilk Cumhuriyetçi adaylarının münazarası için sekiz aday sahneye çıkacak. Ancak dikkatlerin çoğu orada olmayacak bir kişi üzerinde yoğunlaşacak: Donald Trump. Bu dinamik, Trump'ın rakiplerinin alışılmadık bir senaryoya hazırlanmasına neden oldu: Bu geceyi en iyi şekilde tamamlayan adayın bile ikinci olacağı anlamına geldiği bir tartışma.
Trump'ın hakimiyetini kırabilirler mi?
Dört ayrı ceza davasıyla karşı karşıya olmasına rağmen Trump, genellikle görevdeki başkanların sahip olduğu bir liderliği elinde tutuyor. Trump'ın partisi üzerindeki etkisi o kadar güçlü ki bazı Cumhuriyetçiler rakiplerinden herhangi birinin kayda değer bir performans sergilemesinin bile Trump'ın yarıştaki hakimiyetini kırıp kıramayacağını sorguluyor. Bu denemeyecekleri anlamına gelmiyor. Şimdiden bazı adaylar kürtaj hakları, Ukrayna ve diğer konularda birbirlerine saldırarak planlarının sinyallerini verdi.
Yine de en viral olabilecek an bile Trump kaynaklı bir haber dalgası içinde hızla kaybolabilir. Eski başkan Perşembe günü Atlanta'da yetkililere teslim olmayı planlıyor, tartışmanın ertesi günü, kendisini seçimlere müdahale etmekle suçlayan davada suçlamalarla yüzleşerek gündeme hakim olması ve rakiplerinin tartışmadan elde etmeyi umduğu herhangi bir sıçramayı engellemesi muhtemel.
İşte münazarayı belirlemesi muhtemel dokuz şey:
1. Trump yokken bile ne kadar etkili?
Tartışmanın önemli bir kısmı büyük olasılıkla Trump, hakkındaki suç iddianameleri, 2020 seçimlerini sorgulamaya devam etmesi ve 6 Ocak 2021'de Kongre Binası'na yapılan saldırıdaki sorumluluğu etrafında dönecek. Adaylara bu konular hakkında sık sık sorular sorulmuş olsa da, münazara takip eden sorulara olanak tanıyarak yanlış bir adım atılma ihtimalini artırıyor. Trump yine de o ana damgasını vuracak. Fox News'un eski sunucusu Tucker Carlson ile kaydedilmiş bir röportaj yayınlayarak tartışmayı gölgede bırakmayı planladığını duyurdu.
2. DeSantis yeni bir başlangıç yapabilir mi?
Belki de en çok risk altında olan aday Florida Valisi Ron DeSantis. DeSantis'in ekibi saldırıların hedefinin kendisi olmasını bekliyor. DeSantis geçen hafta Fox News Radio'da "Diğer adayların çoğu Donald Trump hakkında pek bir şey söylemiyor ve daha çok bana odaklanıyorlar" dedi. DeSantis, Trump'ın en güçlü rakibi olarak görülüyor ancak haftalarca süren kötü kampanya sarsıntıları ve düşen anketrakamlarıyla karşı karşıya kaldı. Münazara, bunları değiştirmek için bir fırsat.
Ancak bu strateji, geçtiğimiz hafta DeSantis'in başkanlık kampanyasının bazı temel unsurlarını devralan süper siyasi eylem komitesiyle ilişkili bir firmanın web sitesinde bir dizi belge ve bir tartışma stratejisi notunun yayınlanmasıyla karmaşık bir hal aldı. Strateji notunda valinin saldırıları savuşturması için yapılması gereken dört temel şey sıralanıyordu: Son haftalarda yükselişe geçen girişimci ve yazar Vivek Ramaswamy'nin peşine düşmek ve yarışta Trump'ın baş düşmanı rolünü üstlenen Chris Christie'nin saldırıları karşısında Trump'ı savunmak. Bu açıklama DeSantis'i zor durumda bırakıyor. Eğer bu saldırılardan vazgeçerse, önemli rakiplerinin altını oyma fırsatını kaçırabilir. Eğer devam ederse, gerçek dışı ve hatta bir kukla gibi görünebilir.
3. Pence Cumhuriyetçilerin düşüncesini değiştirebilir mi?
Trump'ın dört yıl başkan yardımcılığını yürüten Mike Pence, münazara oturumlarında kürtaj karşıtlığını, Ukrayna'ya desteğini ve ekonomik büyümeye odaklanmasını sahnedeki diğer adaylarla karşılaştırmaya hazırlanıyor. Ancak bazı danışmanlarının anketlerde tek haneli rakamlardan kurtulmak için ele alması gerektiğine inandığı bir konu var: 2020 seçimlerini onaylamadaki rolü. Bu konu, Trump'ın destekçileri tarafından eleştirilen ve hain olarak yaftalanan Pence'in peşini bırakmıyor. Ekibinin umudu, münazaranın Pence'e, 6 Ocak'ta sadece anayasal görevini yerine getirdiğine dair sık sık yaptığı savunmayı yapmak için daha büyük bir sahne sağlayacağı yönünde.
4. Ramaswamy beklentileri karşılayabilecek mi?
Zengin bir girişimci ve siyasette acemi olan Ramaswamy, Trump'ın yeni nesil bir versiyonunu isteyen MAGA destekçilerinin ilgisini çekmeyi başardı. Bir dizi sert sağcı pozisyon aldı ve Trump'ın "Önce Amerika" gündeminin yeterince ileri gitmediğini söyledi. Siyasi açıdan çok daha deneyimli pek çok aday, tartışma sahnesinin parlak ışıkları altında kaybetti. Ramaswamy'nin performansı, onun palavralarına ayak uydurabilecek mi?
5. Politika farklılıkları tartışmayı nasıl şekillendirecek?
İki konu Cumhuriyetçi cepheyi diğerlerinden daha fazla böldü: Kürtaj hakları ve Rusya'ya karşı savaşında Ukrayna'ya destek. Ukrayna savaşı, partinin dış politika şahinleri ile müdahale karşıtı kanadı arasındaki çatlağı ortaya çıkardı.
Geçen yıl Roe v. Wade'in iptal edilmesinden bu yana Demokratların zaferlerine güç katan kürtaj hakları konusunda Cumhuriyetçiler merkezi bir pozisyon etrafında birleşmekte zorlandı. Güney Carolina Senatörü Tim Scott 15 haftalık federal bir yasak için mücadele edeceğini söylerken, Pence altı haftalık bir yasağı desteklediğini ifade etti ve Christie konunun her bir eyalete bırakılması gerektiğini söyledi. Pence, Scott ve Trump yönetimindeki Birleşmiş Milletler'in eski Büyükelçisi Nikki Haley, farklı parti gruplarının desteğini kazanmak için bir fırsat olarak gördükleri bu farklılıkları vurgulamayı planlıyor. Cumhuriyetçi seçmenlerin nasıl tepki vereceği, özellikle Trump sonrası dönemde partinin ideolojik geleceğine dair bazı erken ipuçları sunacak.
6. Christie, DeSantis'e saldıracak mı?
Trump'ı bir kenara bırakırsak, Christie sahadaki en deneyimli münazaracı ve akılda kalıcı saldırılarda bulunma becerisine sahip. Christie 2016 seçimleri sırasında sekiz münazaraya katılmış ve Trump'a 2020'deki başkanlık münazaraları için yardımcı olmuştu. Bazı rakiplerinin eski başkanın adaylığı yeniden ele geçirmesini engellemeye yönelik bir kamikaze görevi olarak gördüğü adaylık sürecinde saldırılarının çoğunda Trump'a odaklandı. Münazara Christie'ye, Trump'a karşı olsalar bile Trumpizm ile aynı çizgide olanları hedef alma fırsatı sunuyor. Son günlerde, özellikle DeSantis'e ve onun sahadaki en seçilebilir kişi olduğu iddialarına karşı bu tür saldırıların gelebileceğinin sinyallerini verdi.
"Eğer Coca-Cola'yı seviyorsanız ve Coke Yeni Coke'u çıkardıysa ve Coke hala varsa Coke alırsınız çünkü Yeni Coke'a neden ihtiyacınız olsun ki?" sözleriyle New Hampshire'daki belediye binasında Cumhuriyetçilerin Trump'a karşı DeSantis'ten daha gerçek bir alternatife ihtiyacı olduğunu savundu. Christie, "Ron DeSantis New Coke'tur" dedi.
7. Scott mutlu bir savaşçı olarak kalabilecek mi?
Güney Carolina senatörü, ülke çapında iyimser, geleceğe odaklanan ve büyük ölçüde ilgi çekici kişisel hayatına dayanan bir mesajla kampanya yürüttü. Bunun işe yaradığına dair bazı kanıtlar var: Son haftalarda, anketlerdeki konumu istikrarlı bir şekilde yükseldi. Ancak Scott iyi gidiyor olsa da çoğu erken eyalet anketinde tek haneli rakamlara saplanmış durumda. Münazara onun için bir sıçrama şansı. Ancak Trump ve geçmiş seçimlerle ilgili bir referanduma dönüşebilecek bu münazarada olumlu bir mesaj verebilecek mi?
8. Haley münazarayı atlatabilecek mi?
Eski bir Güney Carolina valisi ve BM büyükelçisi olan Haley, yarışa Şubat ayında, Trump dışındaki tüm adaylardan önce girdi. Iowa ve New Hampshire'da yorucu bir tempoda kampanya yürüttü. Ancak şu ana kadar çabalarının karşılığını pek alamadı. Anket rakamları neredeyse hiç değişmedi. Kendi eyaletindeki rakibi Scott ise her iki erken oylama eyaletinde de onu geride bıraktı. Önseçim seçmenleri Cumhuriyetçi yarıştaki tek kadına çok az ilgi gösterdi. Yardımcıları, münazarayı seçmenlerin önseçim yarışını izlemeye başlayacağı sonbahar sezonunun başlangıcı olarak gördüğünü söylüyor. Ama onların dikkatini çekebilecek mi?
9. Alt kademe adaylar kendilerini nasıl tanıtacak?
Kuzey Dakota Valisi Doug Burgum münazara sahnesine çıkabilmek için büyük çaba sarf etti, hatta bir noktada 1 dolarlık bağışlar karşılığında 20 dolarlık hediye kartları teklif etti. Ancak milyarder eski yazılım yöneticisi şu ana kadar Iowa'da yüzde 3'ü geçebilmiş değil. Burgum ve ekibi sorunun büyük ölçüde aşinalıktan kaynaklandığını savunuyor. Münazara Burgum'a sunumunu yapmak için en büyük ve muhtemelen tek şansını sunuyor. Iowa'da verdiği kısa bir röportajda "Önemli olan tartışmaya katılmak" dedi.
Arkansas'ın eski Valisi Asa Hutchinson da seçmenlere kendini tanıtmak için benzer bir ihtiyaçla karşı karşıya. Büyük gece için aldığı en iyi tavsiyenin açık olduğunu söyledi: Sıkıcı hale getirmeyin. Burgum ise gecesi göstereceği performans üzerinde fazla baskı kurmayarak, "Sadece herkesle birlikte sahnedeyiz ve kendimiz oluyoruz" dedi.
© 2023 The New York Times Company
