Michael Levenson, Adam Entous ve Andrés R. Martínez / The New York Times
İsrail ordusu, bir gece süren yoğun hava saldırılarının ardından kuvvetlerinin Gazze Şeridi'ni ikiye böldüğünü ve bu hamlenin Hamas'ın bölgeyi kontrol etmesini zorlaştıracağını söyledi. İsrailli yetkililer bu açıklamayı, Gazze Şeridi'nin kuzey yarısında yer alan yoğun nüfuslu Gazze Şehri'nin iki İsrail kolordusu tarafından kuşatılarak güneyle bağlantısının kesilmesinin ardından yaptı. İsrailli yetkililer şehri Hamas'ın kalesi olarak tanımlıyor.
Çatışmaların boyutu bilinmiyor
İsrail ordusunun baş sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari pazar günü gece geç saatlerde verdiği brifingde "Esasen bugün bir kuzey Gazze ve bir de güney Gazze var" dedi. Bu iddiaya rağmen İsrailli liderler Gazze'yi bölmekten ya da 2005 yılında güçlerinin boşalttığı bölgede kontrolü sağlamaktan bahsetmediler. Gazze'de yaklaşık bir ay önce savaşın başlamasından bu yana üçüncü kez yaşanan iletişim kesintisi nedeniyle çatışmaların boyutu belirsizdi.
"Yakın mesafe şehir savaşına girildi"
İsrail, Gazze'de bir gecede 450 hedefi vurduğunu söylerken, İsrail askeri sözcüsü Yarbay Richard Hecht pazartesi günü yaptığı açıklamada İsrail piyade birliklerinin "yakın mesafe şehir savaşına" girdiğini söyledi. Hagari pazar gecesi yaptığı açıklamada İsrail birliklerinin "Hem yer altındaki hem de yer üstündeki terörist altyapıya büyük bir saldırı gerçekleştirdiğini" açıkladı.
Filistin resmi haber ajansı Wafa, "şiddetli patlamalar ve İsrail uçakları ve savaş gemileri tarafından eşi benzeri görülmemiş bir bombardıman" olduğunu bildirerek, saldırıların birkaç hastanenin çevresini hedef aldığını ve onlarca kişinin öldüğünü ve yaralandığını söyledi. İsrail Hamas'ı, tünel ağını ve komuta merkezlerini hedef aldığını söylerken, haftalardır süren hava saldırıları ve bombardıman mahalleleri harabeye çevirdi ve sivil ölümlerinin artmasına neden oldu.
Hamas tarafından yönetilen Gazze Şeridi'ndeki Gazze Sağlık Bakanlığı'na göre, İsrail'in bombardımanının neredeyse bir ay önce başlamasından bu yana Gazze'de 10 binden fazla insan öldürüldü. Pentagon sözcüsü Tuğgeneral Patrick S. Ryder pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD'nin sivil kayıpların binlerce olduğunu değerlendirdiğini ancak daha kesin bir tahminin olmadığını söyledi.
"Yardımların genişlediğini göreceksiniz"
Savaşın daha geniş bir bölgesel çatışmaya dönüşebileceği endişelerini dile getiren Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tel Aviv, İsrail, Batı Şeria ve Bağdat'ı kapsayan hızlı bir Orta Doğu turunun son durağı olarak pazartesi günü Türkiye'yi ziyaret etti. Blinken, Biden yönetiminin Gazze Şeridi'ne insani yardım akışını arttırma ve İran ile vekillerinin çatışmayı genişletmesini önleme çabalarının ilerleme kaydettiğini söyledi.
Tokyo'ya hareket etmeden önce Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştüğü Ankara'da gazetecilere konuşan Blinken, "Dediğim gibi, Gazze'ye daha fazla insani yardım ulaştırmak için çok agresif bir şekilde çalışıyoruz. Sanırım önümüzdeki günlerde bu yardımın önemli ölçüde genişleyebileceğini göreceksiniz" ifadelerini kullandı.
Ürdün Kralı 2. Abdullah pazartesi günü yaptığı açıklamada ülkesinin hava kuvvetlerinin Gazze Şeridi'nde krallık tarafından işletilen bir sahra hastanesine acil tıbbi yardım indirdiğini söyledi. İsrail ordusu bu olağandışı hareketi doğruladı ve yaptığı açıklamada bunun komşu ülkeler arasında koordineli bir çaba olduğunu söyledi. Blinken ayrıca, Türkiye ve diğer ülkelerin yardımıyla çatışmanın daha geniş bir savaşa dönüşmesini engelleme konusunda ilerleme kaydedildiğini söyledi.
ABD askeri varlığını artırdı
ABD özellikle İran'ın çatışmaya katılmasını engellemeye odaklanmış durumda. Bölgedeki ABD güçlerini denetleyen ABD Merkez Komutanlığı pazar günü yaptığı açıklamada bölgeye nükleer güçle çalışan bir saldırı denizaltısı gönderdiğini ve ABD'nin Orta Doğu'daki askeri varlığını arttırdığını duyurdu. Blinken, "Bazen kötü bir şeyin olmaması ilerlemenin en belirgin kanıtı olmayabilir ama öyledir" dedi.
Blinken, Netanyahu'yu ikna edemedi
Blinken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu, Biden yönetiminin yardım akışını kolaylaştırmaya ve yabancı uyrukluların Gazze'den ayrılmasını kolaylaştırmaya yardımcı olabileceğine inandığı çatışmalarda insani duraklamaları kabul etmeye ikna etmekte çok başarılı olamadı. Cuma günü Blinken ile Tel Aviv'de bir araya gelen Netanyahu, insani duraklama fikrini reddederek, Hamas'ın ve diğer grupların 7 Ekim'de İsrail'de bin 400'den fazla kişiyi öldürmesinden bu yana elinde tuttuğu 200'den fazla rehineyi serbest bırakmasında ısrar etti.
Pazartesi günü, aralarında bazı rehinelerin ailelerinin de bulunduğu yüzlerce kişi İsrail parlamentosu Knesset'in önünde protesto gösterisi düzenleyerek İbranice "Şimdi" sloganları attı ve rehinelerin serbest bırakılması için daha fazla şey yapılmasını talep etti. Rehine yakınlarından biri olan Inbar Goldstein, "Askeri hedeflerimize ulaşsak bile onların her biri geri dönmeden ne ilerleme ne de yeniden inşa olabilir" ifadelerini kullandı. Goldstein'ın erkek kardeşi ve küçük kızı 7 Ekim saldırısında öldürüldü, erkek kardeşinin eşi ve diğer üç çocuğu ise rehin alındı.
İletişim kesilince korku artıyor
Gazze'de akrabaları olan pek çok Filistinli için savaşın yarattığı korku ve ıstırap, pazar gecesinden itibaren telefon ve internet hizmetini kesen kesinti gibi iletişim kesintileriyle daha da kötüleşti. Pek çok kişi son birkaç haftayı durmaksızın haber sitelerini tarayarak, televizyon ve sosyal medyayı sürekli takip ederek ve yakınlarındaki bir patlama haberini her gördüklerinde bölgedeki akrabalarına çılgınca mesaj atarak geçirdi. Gazze'de internet ve telefon hizmetleri kesilince korku daha da artıyor. Londra'da yaşayan ve anne babası Gazze'de yaşayan Shahd Abusalama pazartesi günü gönderdiği kısa mesajda "Durmadan arıyorum ama bir arama bile yapılmıyor. En karanlık düşüncelerimizle savaşıyoruz" dedi.
© 2023 The New York Times Company
