Adam Rasgon, Euan Ward, Hwaida Saad ve Ken Belson / The New York Times
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve üst düzey bir Hizbullah lideri pazar günü sınır ötesi saldırılarının yoğunluğunu arttırma sözü vererek, çatışmaların topyekûn savaşa dönüşebileceği korkularını arttırdı. Hizbullah yetkilisi Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım, Lübnanlı savaşçıların İsrail'e karşı açık savaşta “yeni bir aşamaya” geçtiğini söylerken, Netanyahu da ülkesinin hasmının yarattığı tehdidi azaltmak için “ne gerekiyorsa yapacağını” söyledi. Açıklamalar çatışmalarla geçen çalkantılı bir haftanın ardından geldi.
İsrail ordusuna göre pazar günü erken saatlerde Hizbullah, Hamas liderliğindeki güçlerin İsrail'in güneyine saldırmasından bir gün sonra, ekim ayında İsrail'e ateş açmaya başlamasından bu yana İsrail'de vurduğu en derin bölgeleri hedef alarak yaklaşık 150 roket, seyir füzesi ve insansız hava aracı fırlattı. O tarihten bu yana İsrail ve Hizbullah karşılıklı saldırılar düzenliyor.
"Bunlar sadece başlangıç"
İsrail ordusu hava savunmasının Lübnan'dan atılan mermilerin çoğunu önlediğini açıkladı. Mermilerden biri Hayfa'nın hemen kuzeyindeki 45 bin nüfuslu Kiryat Bialik kasabasına isabet etti. İsrail acil kurtarma servisi Magen David Adom'a göre pazar günü İsrail'in kuzeyinde en az dört kişi şarapnel parçalarıyla yaralandı. Saldırılara değinen Kasım, “Dün gece olanlar sadece başlangıç” dedi. Lider, cuma günü İsrail hava saldırısında öldürülen iki Hizbullah komutanının cenaze töreni için Beyrut'un güneyinde Hizbullah'ın hakim olduğu Dahiya mahallesinde toplanan binlerce kişiye “Onları öldüreceğiz ve bekledikleri ve beklemedikleri yerden onlarla savaşacağız” dedi.
Lübnan Sağlık Bakanlığı'na göre İsrail'in pazar günü güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısında en az üç kişi öldü, dört kişi de yaralandı. Bakanlık ayrıca İsrail'in cuma günü Beyrut'ta düzenlediği hava saldırısında ölenlerin sayısını da arttırarak aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu en az 45 kişinin öldüğünü duyurdu. Kurtarma görevlileri, Lübnan Sağlık Bakanı Firass Abiad'ın 10 ila 15 kişinin hala mahsur kaldığına inanıldığını söylediği sekiz katlı iki apartmanın enkazında arama yapmaya devam etti. New York Times'a verdiği demeçte, bu kişilerden herhangi birinin canlı bulunmasının mucizevi olacağını söyledi.
Bubi tuzaklı saldırı tansiyonu artırdı
Kasım'ın açıklamalarından önce Netanyahu, ülkesinin Hizbullah'a yönelik saldırılarını arttırma kararını bir kez daha vurgulamıştı. İsrail'in Hizbullah'ı püskürtmek istediğini, böylece geçen yıl yerlerinden edilen on binlerce İsraillinin kuzey İsrail'deki evlerine dönebileceğini söyledi. Sınırın her iki tarafında 150 binden fazla insan çatışmalar nedeniyle yerlerinden edildi. Netanyahu'nun yorumları, Hizbullah savaşçıları tarafından kullanılan bubi tuzaklı çağrı cihazları ve telsizlerin Lübnan'ın dört bir yanında patlatılmasının (İsrail'in açıkça sorumluluk üstlenmediği bir saldırı) onlarca kişinin ölümüne, binlerce kişinin yaralanmasına ve örgütün iletişiminin ciddi şekilde sekteye uğramasına yol açmasının üzerinden bir hafta geçmeden geldi.
Netanyahu kayıtlara geçen açıklamasında İsrail'in Hizbullah'a örgütün beklemediği “bir dizi darbe” indirdiğini söyledi. İsrail Başbakanı, “Eğer Hizbullah mesajı anlamadıysa size söz veriyorum mesajı anlayacaktır" dedi. İsrail Genelkurmay Başkanı Korgeneral Herzi Halevi de Netanyahu'nun uyarılarını yineledi. Halevi, “Hizbullah'ın ödediği bedel artıyor ve saldırılarımız yoğunlaşacak” ifadelerini kullandı. Halevi ayrıca “İsrail Devleti'ne yönelik tehditleri ortadan kaldırmak ve engellemek için mümkün olan her şeyi yapacağız” diye ekledi.
"Bölge felaketin eşiğinde"
İsrail ve Hizbullah arasında yoğunlaşan çatışmalar, Birleşmiş Milletler'in Lübnan özel koordinatörünü bölgenin “yakın bir felaketin eşiğinde” olduğu uyarısında bulunmaya sevk etti. BM yetkilisi Jeanine Hennis-Plasschaert yaptığı açıklamada askeri harekatın “her iki tarafı da daha güvenli hale getirmeyeceğini” söyledi. Genel Kurul bu hafta toplanmaya hazırlanırken yaşanan gerginlikler BM için riskleri arttırdı. Halihazırda Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Sudan'daki iç savaşla boğuşan dünya liderleri, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısı ve bunu takiben Gazze Şeridi'nde yaşanan ve Filistinliler için insani açıdan yıkıcı sonuçlar doğuran savaşla da karşı karşıya.
ABD Başkanı Joe Biden'ın ulusal güvenlik sözcüsü John Kirby pazar günü yaptığı açıklamada, Beyaz Saray'ın İsrail-Lübnan sınırında gerçekleştirilen ölümcül füze saldırılarını “büyük bir endişeyle” izlediğini ve İsrailli yetkililere “bu askeri çatışmayı tırmandırmanın kendi çıkarlarına” olmadığını söylediğini belirtti. ABC'de yayınlanan This Week programında konuşan Kirby, durumun kötüye gittiğini kabul etse de Biden'ın bölgede diplomatik bir çözüme ulaşılması konusunda hala kararlı olduğunda ısrar etti. “Elbette hepimiz gerilimin birkaç gün öncesine göre çok daha yüksek olduğunun farkındayız” diyen Kirby sözlerini şöyle sürdürdü: Bunun Lübnan sınırında Hizbullah ile topyekûn bir savaşa dönüşmesini engellemek için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğimizden emin olmak istiyoruz.
"1-2 haftadır müzakerelerde ilerleyemedik"
İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine ilişkin bir soru üzerine Kirby, Hamas lideri Yahya Sinvar'ı müzakerelerde iyi bir niyetle bulunmamakla suçladı. Kirby, “Son bir ya da iki haftadır burada herhangi bir ilerleme kaydedemediğimizi söyleyebilirim ama bu çabalamadığımız için değil” dedi. Arap arabulucular da Netanyahu'nun görüşmelerde ilerlemeyi engellediğini söylediler. Netanyahu, Hamas'ın savaşın kalıcı olarak sona erdirilmesi de dahil olmak üzere bazı temel taleplerini reddetti.
© 2024 The New York Times Company
