Salman Masood, Saiyna Bashir / New York Times
Tavan ışıkları altında parlayan bir perde ve krem rengi bir ayraç, içeri süzülen danışanların mahremiyetini koruyor. Kapının yanındaki cam panelde büyük beyaz harflerle sessiz bir güvence sunuluyor: Shahbaz, Astrolog & El Falı Uzmanı.
Shahbaz Anjum, Pakistan’ın Lahor kentindeki Pearl Continental Oteli’nin içindeki 2-A numaralı dükkânda 24 yıldır çalışıyor. Reklam yapmıyor. Ancak zengin ya da fakir, inanan ya da şüpheci herkes, şans, talimat ya da sırlar için ona başvuruyor. Anjum "İnsanlara yardımcı oluyorum. Hepsi bu. İyileştirdiğimi iddia etmiyorum ve kesinlikle kara büyü yapmıyorum" dedi.
Anjum bu ayrımı yapma gereği hissediyor çünkü Pakistan hükümeti, ülkenin sosyal dokusuna tehdit oluşturduğu gerekçesiyle okült uygulamalara karşı önlem almayı planlıyor.
7 yıl hapis ve para cezası
Mart ayında ülkenin Senatosu tarafından onaylanan bir yasa tasarısı, belirsiz şekilde tanımlanmış doğaüstü hizmetleri sunan kişilere yedi yıla kadar hapis ve binlerce dolarlık para cezası öngörüyor.
Spiritüel uygulayıcılar, bu dini ve kültürel olarak muhafazakâr ülkede çok çeşitli ezoterik uygulamaların hedef alınmasından endişeli. İnancı denetlemenin zorluklarına dikkat çekerek, bu düzenlemenin spiritüellik ile hurafeyi dolandırıcılık ve suçla karıştırma riski taşıdığını söylüyorlar.
Yasa tasarısını destekleyenler ise bunun dolandırıcılığı önlemek için gerekli olduğunu savunuyor. Tasarıda, aileleri “büyü” ve “cehaletten kaynaklanan kötü uygulamalardan” korumanın önemi ahlaki bir dille vurgulanıyor.
Şu anda parlamentonun alt kanadında görüşülecek olan tasarı, spiritüel uzmanlarının Dini İşler Bakanlığı'na kayıt yaptırmalarını gerektirecek. Hangi faaliyetlerin yasaklanacağına ise bu bakanlık karar verecek.
Lahor merkezli spiritüel şifacı Aiysha Mirza, tarot kartları, doğum haritaları ve hipnoterapiden oluşan uygulamasının bakanlık tarafından “anlaşılamadığını” söylüyor. Mirza "Hükümetin bakış açısını genişletmesi gerekiyor. Asıl ihtiyaç duyduğumuz şey, yeni bir Din ve Metafizik Kurumu" dedi.
Mirza, bu yasanın en çok görünür olan ve yasalara uymaya çalışan kişileri etkileyeceğini; gizli çalışan ya da fiziksel, zihinsel ya da maddi zarar verenleri ise kapsam dışı bırakacağını düşünüyor. Mirza "Asıl kara büyü bambaşka bir şey. O insanlar kendilerini asla göstermez" dedi.
Pakistan spiritüel çelişkilere yabancı değil. Nükleer silahlara sahip, dijitalleşmiş bir ülke olmasına rağmen, siyasi liderlerin göreve başlamadan önce kutsal kişilerden danışmanlık aldığı, televizyon sunucularının ise ana haber bültenlerinde burç yorumladığı bir yer.
Günlük yaşamda inananlar - birçoğu yüksek eğitimli - din, ritüel ve metafiziği bir arada yaşarken, Ortodoks İslam âlimleri (Oksijen'in notu: Ortodoks İslam, Batı'da Sunni mezhebi için kullanılan bir terimdir.) astroloji, el falı ve kehanetin inançla bağdaşmadığını uzun süredir dile getiriyor.
Başkent İslamabad’da profesyoneller arasında geniş bir takipçi kitlesi olan tarot falcısı Shabana Ali, devlete kayıt yaptırmaya niyeti olmadığını söylüyor. Ali "İkili düşünen -haram ya da helal- din adamları tarafından yargılanmak beni ilgilendirmiyor" diyor.
Ali’ye göre, inancı düzenleyen bir yasa sadece dolandırıcılığı değil, hangi tür spiritüelliğin kabul edilebilir olduğuna da karar vermiş oluyor.
Tasarıyı destekleyenler ise spiritüel dolandırıcılığın öyle yaygın olduğunu savunuyor ki artık bir şey yapılması gerektiğini düşünüyor.
Senato İçişleri Komisyonu başkanı Faisal Saleem, “Gazetelerde ilanlar var, birçok şehirde duvarlara Bengal büyüsü, sahte pîrler ve aşk büyüsü yapanlarla ilgili yazılar yazılıyor. Buna son verilmeli" dedi.
İslamabad yakınlarındaki Ravalpindi’de bir spiritüel merkez işleten Syed Ali Zanjani gibi isimler ise tasarının amacının doğru olabileceğini, ancak uygulanış biçiminin dikkatli olması gerektiğini düşünüyor.
Zanjani, askeri lojmanlar ve bir golf sahasının karşısındaki büyük bir evde danışanlarını ağırlıyor. Yardımcısı, ana salonda ziyaretçileri karşılayıp çay ikram ediyor.
Ailesi 1945’ten bu yana spiritüel hizmet sunuyor; toplumun farklı kesimlerine, siyasilerden generallere ve iş insanlarına danışmanlık veriyorlar. Zanjani "Bu alan dolandırıcılar tarafından istismar edildi. Birisi bunu temizlemek istiyorsa, bu iyi bir şey" dedi.
Ancak yasanın nasıl uygulanacağı konusunda çekinceleri var: "Astrolojinin bilim mi yoksa spiritüel bir alan mı olduğunun tanımlanması gerekir. Açıklayamadığınız şeyi cezalandıramazsınız" dedi.
Bölgede okült uygulamaları düzenlemeye yönelik daha önce de girişimler oldu.
Hindistan’da birkaç eyalet, genellikle büyü çıkarma ya da kurban töreni gibi vahşi olaylardan sonra, hurafeye karşı yasalar çıkardı. Suudi Arabistan’da dini polis, bazı durumlarda idamla sonuçlanan büyü suçlamalarıyla insanları hedef aldı. Ancak insan hakları grupları, spiritüel uygulamaları hedef alan — çoğunlukla kasıtlı olarak muğlak — yasaların kötüye kullanılabileceği uyarısında bulunuyor.
Lahor’daki Pearl Continental Oteli’nde, büyüteç ve dizüstü bilgisayarındaki doğum haritasıyla çalışan Anjum, yaptığı işi mistisizm değil, “sade hesaplamalar” olarak tanımlıyor.
Zanjani ise bu tür becerilerin formüllere indirgenemeyeceğini düşünüyor ve "Bizim işimiz İslam tasavvufunun köklü bir geleneğine dayalı spiritüel bir faaliyettir" diyor.
Biri akla, diğeri geleneğe inanan bu iki uygulayıcının arasında, Pakistan artık görünmeyeni ne ölçüde denetlemek istediğine karar vermek zorunda.
© 2025 The New York Times Company
