Matthew Mpoke Bigg / The New York Times
59 yaşındaki Robert Fico, 1993 yılında bağımsızlığını kazanmasından bu yana Slovakya siyasetinde önemli bir rol oynadı ve diğer tüm liderlerden daha uzun süre başbakanlık yaptı. Ülke, 1989 yılında o zamanlar hala Çekoslovakya olan ülkede Komünist Parti'ye karşı bir dizi popüler ve şiddet içermeyen protesto olan Kadife Devrim'den sonra bağımsızlığını kazandı.
İktidardayken Komünist Parti üyesi olan Fico, 1990'ların sonunda Smer partisini kurdu ve 2006 yılında başbakan olarak üç döneminden ilkine başladı ve koalisyonunun bir seçimi kaybetmesinin ardından muhalefete geçmeden önce dört yıl boyunca görev yaptı. Slovakya denize kıyısı olmayan yaklaşık 5 milyon nüfuslu bir ülke.
Putin ve Orban ile yakınlığı
Siyasi solda başlayan ancak göçmenlik ve kültürel konularda giderek daha sağcı görüşleri benimseyen Smer partisi, bir koalisyonun parçası olarak hükümete katıldı. Son yıllarda Fico'nun liderliğine ilişkin uluslararası tartışmaların çoğu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Slovakya'nın güney komşusu Macaristan'ın Başbakanı Viktor Orban ile olan bağlarına odaklandı.
Fico 2012 yılında iktidara geri döndü ancak hükümetin yolsuzluklarını ortaya çıkaran gazeteci Jan Kuciak ve nişanlısı Martina Kusnirova'nın öldürülmesi üzerine düzenlenen kitlesel gösterilerin ardından Temmuz 2018'de başbakanlık görevinden istifa etti. Ülkeyi sarsan protestolar Kadife Devrim'den bu yana görülen en büyük protestolardı. Göstericiler hükümetin istifasını ve yeni seçimlerin yapılmasını talep etti.
Ukrayna savaşını destekledi
Slovakya bağımsız basın özgürlüğü değerlendirmelerinde üst sıralarda yer alıyor ancak protestocular Fico'nun yönettiği ülkede daha köklü değişiklikler yapılmasını da istiyordu. Geçen sonbaharda yapılan seçimlerde oyların yaklaşık yüzde 23'ünü alarak bir koalisyon hükümeti kuran Fico, Şubat 2022'de Ukrayna'yı geniş çaplı işgal etmeye başlamasının ardından Rusya'ya uygulanan yaptırımlara karşı kampanya yürüttü. Seçmenlere, ülkedeki mühimmatın tek bir mermisinin bile Ukrayna'ya gönderilmemesi gerektiğini söyledi.
Rusya yanlısı duyguların tarihsel olarak önemli olduğu bir ülkedeki bu duruş, Brüksel'deki Avrupa Birliği liderlerini endişelendirdi ve Slovakya'nın Orban ve potansiyel olarak İtalya lideri Giorgia Meloni ile Rusya yanlısı bir ittifak kurarak AB'de Ukrayna'ya desteği engelleyebileceğinden korktuklarını söylediler. O dönemde bu durum, Avrupa'nın işgalden sonra oluşturduğu Ukrayna yanlısı bloğun belirgin bir şekilde erozyona uğradığının bir işareti olarak da görülüyordu.
Slovakya'nın Ukrayna'ya yaptığı askeri katkılar ABD ve İngiltere gibi ülkelerle kıyaslandığında ihmal edilebilir düzeydeydi. Ancak geçen yıl, Slovakya'nın çiftçilerine zarar verebileceği endişesiyle Ukrayna'nın sınırındaki tahıl ithalatını engelleyen birkaç AB ülkesinden biri oldu. Nisan ayında Fico'nun müttefiklerinden Peter Pellegrini Slovakya'nın cumhurbaşkanı olmak için yapılan oylamayı kazandı. Pellegrini'nin Ukrayna'ya askeri ve mali yardım sağlanmasına karşı çıktığı göz önünde bulundurulduğunda, bu pozisyon büyük ölçüde sembolik ancak analistler bu zaferin Orta Avrupa'da Rusya'ya dost siyasi güçlerin elini güçlendirdiğini söyledi.
©️ 2024 The New York Times Company
