Lauren Hirsch / The New York Times
Amerika Açık bu yıl yine heyecan vericiydi. 19 yaşındaki genç yıldız Coco Gauff cumartesi günü Aryna Sabalenka'yı yendi, ertesi gün Novak Djokovic'in Daniil Medvedev'e karşı kazanarak 24. Grand Slam galibiyetini elde etti. Ancak tenis ticari açıdan uzun yıllardır sıkıntılar yaşıyor. Üstelik sürdürülebilir bir model bulmaya çabalayan tenis, son dönemde çeşitli branşlara büyük yatırımlar yapan ve golf, futbol, karma dövüş sanatları gibi dallara para saçan Suudi Arabistan'ın Kamu Yatırım Fonu'ndan (PIF) gelen baskıyla karşı karşıyla. Bazı uzmanlara göre PIF'ın sıradaki hedefi, Suudi Arabistan ile ilk görüşmeleri teyit eden tenis sporu.
Şarapova: Dışarıdan para gelmeli
Oyuncular değişime hazır. Emekli yıldız Maria Şarapova, The New York Times şirketlerinden DealBook'a “Dünyadaki tüm önemli sporlar arasında, finansal büyüme için en büyük fırsata sahip olan, gerçekleşmemiş değeri en yüksek sporun tenis olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Tüm popülerliğine rağmen tenis küresel medya spor haklarından elde edilen kazancın yalnızca yüzde 1.3'ünü alıyor. Bunun nedeni kısmen tenisin, Kadınlar Tenis Birliği (WTA), ABD Tenis Birliği ve bağımsız turnuvalar dahil olmak üzere sayısız kuruluştan oluşan yapısı. Bağımsız olarak işletilen kuruluşlar, turnuvaların planlanmasını zorlaştırıyor, sponsorluk ve medya anlaşmalarında pazarlık gücünü azaltıyor.
Hep bu planlamanın düzensizliği hem de maçların uzunluğu yayıncı kuruluşların ilgisini azaltıyor. Mali açıdan hatalı bazı adımlar da oyuncuların kazançlarına yansıyor. Oyuncuların birçoğu hem çok az kazanıyor hem de kazançlarının önemli kısmını antrenörlere, antrenman olanaklarına ve seyahat masraflarına harcıyor. Şarapova bu nedenle tenisin ister özel bir sermaye şirketi ister bir devlet servet fonu olsun, dışarıdan sermaye getirme konusunu ciddiye alması gerektiğini düşünüyor.
Alternatif lig olur mu?
PIF'in golfte kullandığı taktiklere teniste de başvurması halinde, mevcut tenis yapısının ortaya çıkacak rakip bir lige karşı savunmasız kalabileceğini düşünenlerde de var. Suudilerin birçok oyuncuyu çekmeyi başardığı LIV golf turu, sonunda sert davaların çözüme kavuşturmak amacıyla köklü PGA Tour ile ortaklık anlaşması yapmıştı.
Erkek ve kadın tenisi birleşir mi?
Peki böyle bir birleşme sorunu çözebilir mi? Özel sermaye şirketi CVC Capital Partners, sporun ticari vaatlerinden yararlanmak umuduyla bu yıl kadınlar profesyonel tenisinden hisse satın aldı. CVC'nin kadın ve erkek turlarını birleştirebileceği yönünde spekülasyonlar var. Ancak böyle bir anlaşma çok karmaşık olacaktır ve farklı görüşlerden birden fazla tarafın uzlaşmasını gerektirecektir.
DealBook'un aldığı duyuma göre duyduğu bilgiye göre, diğer özel sermaye yatırımcıları da benzer amaçlar güdüyor. Ancak herhangi bir yatırımcının veya fonun, şimdiye kadar gelirlerle pek de ilgilenmeyen PIF'in büyük bütçesiyle rekabet edip edemeyeceği belli değil.
Çin’e baskı işe yaramamıştı
Tenis dünyasındaki herkesin de Suudi Arabistan parasına karşı olduğunu söyleyemeyiz. Karşı çıkanların çoğu, PIF'den yatırım kabul etmenin Suudi Arabistan'ın zedelenen itibarını yeniden yapılandırmasına yardımcı olabileceğini savunuyor. Ancak tenisin daha ziyade kârlılıkla ilgilenmesi gerektiğini söyleyenler de var: Örneğin, tenisçi Peng Shuai'nin ortadan kaybolmasının ardından kadınlar profesyonel tenis turunun Çin'deki tüm turnuvaları askıya alma kararı, WTA'ya zarar verdi ve sonuçta bu karar, Çin üzerinde Shuai ile bir görüşme sağlanması konusunda bir baskı oluşturmadı.
Bazı oyuncular Suudi parasının, sporda uzun süredir devam eden bir sorun olan maaş eşitsizliğinin çözümüne katkı sağlayabileceğini söylüyor. Dört Grand Slam etkinliği dışarıda bırakılırsa geçen yıl erkekler, turnuvalardan kadınlara göre ortalama yüzde 70 daha fazla kazanç elde etti. Her ne kadar kadınlar turu bu yıl ücret eşitliği konusunda bir anlaşmaya varsa da bu yeni yapı bir on yıl daha yürürlüğe giremeyecek. Üçüncü sıradaki WTA oyuncusu Jessica Pegula, temmuz ayında Reuters'e “Suudi Arabistan bize eşit para ödülü almamıza yardımcı olabilirse, olumsuzluklara rağmen bundan pek çok olumlu sonuç çıkabilir” dedi.
Ancak bu konuda pek fikir birliği yok. Geçen hafta WTA'nın finallerini Suudi Arabistan'da yapacağına dair söylentiler dolaşırken, eski tenis yıldızı Chris Evert buna karşı çıktı. Evert “Ama benim oy hakkım yok” dedi. Yine de belli ki oy kullananlar Evert ile aynı şekilde düşünüyor: WTA, bu perşembe günü düzenlenecek finallerin Meksika'nın Cancún kentinde olacağını duyurdu.
© 2023 The New York Times Company
