Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in komşu ülkeyi "silahsızlaştırma" sözü vermesinin ardından Perşembe sabahı erken saatlerde Ukrayna'daki şehirlerde patlamalar duyuldu ve krize barışçıl bir çözüm için herhangi bir umut neredeyse kalmadı.
Finansal piyasalar kargaşaya hazırlanıyor
Çarşamba günü, Ukrayna 30 günlük olağanüstü hal ilan etti, rezervleri askere çağırdı ve vatandaşlarını Rusya'yı terk etmeleri konusunda uyardı. Avrupa Birliği, savaş nedeniyle yerlerinden edilen büyük bir mülteci akınıyla başa çıkmaya hazırlandığını duyurdu. Finansal piyasalar, bir kara savaşının ve yaptırımların küresel ekonomiyi salıverebileceği kargaşaya hazırlanıyor.
Tüm bunların nedeni olarak Vladimir Putin tehlikeli ve yıkıcı liderlik konusunda bir ustalık dersi veriyor. Rusya liderinin bu tavrı Başkan Joe Biden ve diğer ülkelerin tehditler, aldatmalar ve yanlış bilgiler karşısında kararlı bir şekilde bir arada durmasını ve disiplinli kalmasını daha da önemli kılıyor. Rusya liderinin açıkça oynadığı bu oyuna karşılık, Batı ülkeleri Biden'ın yaptığı gibi Putin’in kabul edilemez bir şekilde hareket ettiğini ve eylemlerinin bedelini ödeyeceğini açıkça ortaya koymalı.
Putin'in hırsının kapsamı, dünyanın büyük bölümü için endişe verici ve şaşırtıcı. Biden'ın da sorduğu gibi, "Tanrı aşkına, Putin ona komşularına ait topraklarda yeni sözde ülkeler ilan etme hakkını kimin verdiğini düşünüyor?”…
Rusya’nın oynadığı kumarın büyüklüğü şaşırtıcı
Bütün bunlar, Putin'in Ukrayna sınırlarına devasa güç yığmasının öncelikli olarak NATO veya güvenlikle ilgili olmadığını açıkça ortaya koyuyor. Her şey onun yabancı düşmanı, emperyal ve Ukrayna'nın doğası gereği Rusya'nın bir uzantısı, bağımsızlığının tarihsel bir tesadüf ve yöneticilerinin gaspçı olduğu şeklindeki yanlış yönlendirilmiş fikirleriyle ilgili. Ukrayna'daki ayrılıkçı eyaletleri tanımasıyla başlayan süreç, yalnızca Rus yanlısı güçler tarafından kontrol edilen yerleşim bölgelerine değil, aynı zamanda önemli Mariupol limanını içeren Ukrayna topraklarının büyük bir bölümünü oluşturan tüm eyaletlere de yayıldı.
Rusya’nın oynadığı kumarın büyüklüğü şaşırtıcı. Putin'in Ukrayna'nın Rusya ile nasıl bir ilişki kurması gerektiğine dair fikirleri ne olursa olsun, Batı'nın Rusya'nın etki alanı olarak algıladığı alana yönelik tecavüzleri konusundaki şikayetleri ne olursa olsun, Rusya'nın Avrupa ve dünyadaki yeri hakkındaki görüşleri ne olursa olsun, artık savaşın mümkün olmadığı düşünülen bir yüzyılda herhangi bir kışkırtma yapmamış egemen bir Avrupa devletinin işgali sebepsizdir.
Ekonomik altüst oluş ve küresel dışlanma olacak
Putin, Ukrayna ve Batı'dan gelen tehditler ve küçümsemeler hakkında her gün yalan söylediği halkı için bunun ne anlama geldiğini düşünmeli. Bir yandan ülkeye ceset torbaları gelirken, geçen yüzyılda savaş ve totaliter yönetimden çok acı çeken Rus halkı için ekonomik altüst oluş ve küresel dışlanma olacak.
Biden, kendi adına, ABD istihbaratının Putin'in planları hakkında ne bildiğini düzenli olarak ortaya koyarak; bu krizi sertlik, sabır, kararlılık ve onurla yönetti. Bu tavır, sosyal medya çağında kriz yönetimine yeni bir yaklaşımdı ve muhtemelen Rus kuvvetlerinin aylarca süren yığınağı sırasında Avrupa'nın çözümünün sertleşmesine yardımcı oldu. Putin, bunun dünyanın önde gelen demokrasisinin ve en güçlü ulusunun kararlı yüzü olduğunu görmeli.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bu hafta yapılması planlanan görüşmeyi iptal etti. Blinken, Lavrov’a yazdığı bir mektupta, "Rusya uluslararası topluma herhangi bir derecede güven sağlamak için kanıtlanabilir adımlar atmaya hazırsa, gerilimi azaltmak ve diplomatik bir çözüm bulmak konusunda ciddi olduğunu gösterir" dedi.
Yaptırımların geniş kapsamlı ekonomik maliyetleri olacak
Biden ve Amerika'nın NATO müttefikleri, Ukrayna için Rusya ile savaşa girmenin düşünülemez olduğunu doğru bir şekilde ilan ettiler. Askeri açıdan Rusya'dan çok daha zayıf olan Ukrayna, saldırının yükünü tek başına üstlenmek zorunda kalacak. Ancak Biden'ın uyardığı gibi, Rusya'ya yönelik yaptırımların Avrupa ve ABD için geniş kapsamlı ekonomik maliyetleri olacak ve bu etki önce enerji maliyetilerinin yükselmesiyle kendini gösterecek.
Kalan yaptırımlardan biri savaş suçlusu ilan edilmesi olabilir
Biden, yaptırımların tamamını hemen devreye sokmamakta haklıydı. Tam ölçekli bir istilayı caydırmak için en ufak bir şans olduğu sürece, ABD ve müttefikleri sopa ve havuçları elinde tutmalıdır. Ancak henüz devreye girmeyen yaptırımların sayısı oldukça az. Geri kalan yaptırımlardan biri Putin ve yardımcılarının Rusya dışında herhangi bir yerde savaş suçlusu ilan edilmesi olabilir, ki bu suç tutuklanma sonucunu doğurur. Küresel finans sisteminden men edilen birkaç bankaya başka bankalar eklenebilir; Rus endüstrisinin ihtiyaç duyduğu çeşitli teknolojilerin ticareti yasaklanabilir.
Bu yaptırımlar Batı'ya, özellikle Almanya'ya da zarar verecektir ve Rusya, küresel enerji piyasalarını sarsabilecek siber saldırılar veya başka yollarla misilleme yapabilir. Ancak bu tür maliyetler Rusya'nın yaptıklarının ağırlığı hesaba katılarak değerlendirilmelidir.
Sonuçları Ukrayna için korkunç olacak
Analistler ve tarihçiler, Putin'in şikayetlerinin gerçekten temelleri olup olmadığını, ABD ve müttefiklerinin NATO'yu genişletme konusunda çok cüretkar davranıp davranmadığını, Rusya'nın güvenliğinin tehlikeye girdiğine inanmakta haklı olup olmadığını uzun süre tartışacaklardır. Biden ve diğer Batılı liderlerin Putin'i yatıştırmak için daha fazlasını yapıp yapamayacakları konusunda da hararetli sorgulamalar mutlaka olacaktır.
Ama hayır, daha zayıf bir komşunun küstahça istilası için kesinlikle hiçbir gerekçe yoktur. Hiç kimse ve hiçbir şey Putin'e komşu ulusların kaderini belirleme veya komşu ülkelerin topraklarını ele geçirme hakkını vermemiştir. Saldırganlığının sonuçları Ukrayna için korkunç ve Batı için acı verici olacak ama Rusya'ya da büyük bir maliyet getirecektir. Bütün bunlar için tüm sorumluluk Putin'e aittir.
© 2022 The New York Times Company
