Danielle Kaye / New York Times
Boeing, işçilerin sendikalarının şirketle vardığı geçici sözleşmeyi ezici bir çoğunlukla reddetmesinin ardından uçak üretimini sekteye uğratma tehdidi taşıyan bir grevle karşı karşıya. Binlerce işçi Seattle ve Portland/Oregon bölgelerinde iş bırakarak Boeing'in ticari uçaklarının çoğunu ürettiği fabrikalardaki operasyonları durdurma ihtimali olan bir harekete imza attı. Sendikalarının şirketle vardığı anlaşma çift haneli ücret artışları ve sosyal haklarda iyileştirmeler içeriyor olsa da, işçilerin %95'i önerilen sözleşmeyi reddederek daha fazlasını elde etmek için greve başvurdu. İşte 2008'den sonra şirketten gerçekleşen ilk greve dair bilinmesi gerekenler...
Kaç işçi grev yapıyor?
Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük ihracatçılarından biri olan Boeing, neredeyse yarısı Washington eyaletinde olmak üzere ülke genelinde yaklaşık 150.000, dünya genelinde ise 170.000'den fazla kişiyi istihdam ediyor. Cuma günkü greve neden olan sözleşme şirket çalışanlarının yaklaşık beşte birini kapsıyor. Sözleşme kapsamındaki 33.000 çalışanın büyük çoğunluğu Boeing'in en büyük sendikası olan Uluslararası Makinistler ve Havacılık İşçileri Sendikası'nın 751. Bölgesi tarafından temsil ediliyor. Bu sendikanın üyelerinin çoğu Seattle bölgesindeki ticari uçaklarda çalışıyor. Portland bölgesinde sendikanın daha küçük olan W24 Bölgesi tarafından temsil edilen işçiler de grevde.
İş bırakmaya neden olan faktör neydi?
Grevdeki işçileri temsil eden sendikaların liderleri Boeing ile dört yıl içinde %25'lik bir zammın yanı sıra sağlık ve emeklilik haklarında iyileştirmeler sağlayacak geçici bir anlaşmaya vardı. Şirket ayrıca bir sonraki ticari uçağını Kuzeybatı Pasifik'te inşa etmeyi taahhüt etti. Ancak işçilerin bu geçici sözleşmeyi ezici bir çoğunlukla reddetmesi, büyük ölçüde on yıl önce emeklilik haklarının kaybedilmesi de dahil olmak üzere geçmiş görüşmelerde verilen tavizleri telafi etmek için daha fazlası için mücadele etme isteklerini yansıtıyor. Sendikalar görüşmelere %40 oranında zam talep ederek başladılar. Başta geçen yılki otomotiv işçileri grevi olmak üzere çeşitli sektörlerdeki yüksek profilli grevler Boeing işçilerini daha fazlasını isteme konusunda cesaretlendirmiş olabilir. Boeing, şirketin uçaklarının kalitesi ve güvenliği konusunda endişelere yol açan son olayları geride bırakmaya çalışırken, işçiler de üstünlük sağladıklarını düşünüyor olabilirler.
Grev Boeing'in işlerine nasıl zarar verecek?
Grev, Boeing'in çoğu Seattle bölgesinde gerçekleşen ticari uçak üretiminin kalbini vuruyor. Uçak üreticisinin kırılgan tedarik zincirinde dalgalanma etkileri yaratabilir. Şirketin hisseleri cuma günü %3,7 düştü. Boeing'in 2008'deki son grevi 50 gün sürmüştü. Yatırım bankası TD Cowen'da araştırma analisti olan Cai von Rumohr'un tahminine göre, mevcut grev de bu kadar uzun sürerse Boeing'e en az 3 milyar dolara mal olabilir. Wells Fargo bir araştırma notunda, grevin Boeing'in 2025 yılına kadar uçak üretimini artırma planlarını riske attığını söyledi.
Derecelendirme şirketi Moody's yaptığı açıklamada, grevin potansiyel etkileri ışığında Boeing'in borç notunu düşürmek için incelemeye aldığını duyurdu. Uçak üreticisinin notu şu anda “önemsiz” spekülatif derecenin sadece bir basamak üzerinde. Boeing, grevden önce de Seattle yakınlarındaki Renton'da bulunan ve en popüler modeli olan 737 Max'i ürettiği fabrikasında üretimin düşmesiyle uğraşıyordu. Şirket, ocak ayında Alaska Havayolları'nın bir uçuşu sırasında bir Max uçağından bir panelin düşmesinin ardından kalite iyileştirmeleri yapmak için üretimi yavaşlatmak zorunda kalmıştı.
© 2024 The New York Times Company
