14 Mart 2025, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 18.01.2025 14:00 | Son Güncelleme: 18.01.2025 16:04

NYT, dünden bugüne ABD'nin TikTok serüvenini derledi: En popüler içerikler nelerdi, yasaklanma süreci nasıl gelişti?

NYT, yarın ABD genelinde yasaklanmak üzere olan TikTok'un kuruluşundan bugününe viral olan içerikler ve hükümetin platformla ilgili attığı adımları derledi
NYT, dünden bugüne ABD'nin TikTok serüvenini derledi: En popüler içerikler nelerdi, yasaklanma süreci nasıl gelişti?
A+ Yazı Boyutunu Büyüt A- Yazı Boyutunu Küçült

Madison Malone Kircher ve Remy Tumin / The New York Times

TikTok başlangıçta, genellikle gençlerin dans videoları için bir uygulama olarak tanımlanıyordu. Ancak 2025 yılında, ABD’de170 milyon kullanıcısıyla devasa bir platform haline geldi. TikTok ABD Adalet Bakanlığı’na göre ulusal güvenliği tehdit ettiği gerekçesiyle yasaklanması gereken bir hedef oldu.
 
Platformun, eğlenceli bir dans uygulamasından federal bir yasağın hedefi olma yolculuğu; tarifler, niş dramalar, mikro trendler, popüler kültüre giren yeni ifadeler, bir gecede ün kazanan yıldızlar ile doluydu. Ancak bu yolculuk aynı zamanda hukuki sorunlar, Senato oturumları ve nihayetinde geniş çapta izlenen bir Yüksek Mahkeme davasını da beraberinde getirdi.
 
İşte uygulamanın hızla yükselişine dair bir zaman çizelgesi ve algoritmanızı, isteyip istemediğinize bakmaksızın ele geçiren o videoları hatırlatmak için bir rehber.

2012

Çinli girişimci Zhang Yiming, ByteDance'i kurdu. Söylentilere göre, daha sonra TikTok olarak bilinecek uygulamanın kaba taslağını bir peçete üzerine çizdi.

2014

Temmuz
Alex Zhu ve Luyu Yang, Musical.ly uygulamasını piyasaya sürdü. Kurucular, platformu bir eğitim uygulamasından bir dudak senkronizasyonu uygulamasına dönüştürdü ve kullanıcılara popüler şarkılar eşliğinde 15 saniyelik videolar oluşturma imkanı sundu.

2015

Temmuz
Musical.ly, Amerika Birleşik Devletleri'nde Apple App Store'da birinci sıraya yükseldi.

2016

Eylül
ByteDance, Çin'de kısa biçimli video uygulaması Douyin'i piyasaya sürdü. Douyin, ülkede kendi türündeki en popüler uygulama haline geldi ve TikTok'un öncüsü olarak kabul edildi. Douyin yalnızca Çin'de kullanılabiliyor ve yetkililer, uygulamayı propaganda yaymak için kullanıyor.

Ekim
Bir grup "muser" (Musical.ly kullanıcıları için kullanılan kısaltma)  Billboard dergisinin kapağında yer aldı. Dergi, uygulamanın "müzik endüstrisini değiştirdiğini" ilan etti. Kapakta yer alan isimlerin çoğu çocuklardan oluşuyordu.

2017

Eylül
ByteDance, Endonezya'da TikTok'u piyasaya sürdü.

Kasım
ByteDance, Musical.ly’yi ve uygulamanın ABDi ile Avrupa'daki 60 milyon kullanıcısını yaklaşık 1 milyar dolar karşılığında satın aldı

2018

Ağustos
Musical.ly uygulaması kapatıldı ve TikTok ile birleştirildi. ABD'deki kullanıcılar otomatik olarak yeni uygulamaya aktarıldı.

Kasım
TikTok, aylık indirme sayılarında Facebook, Instagram, Snapchat ve YouTube'u ilk kez geride bıraktı.

2019

Şubat
TikTok, çocukların gizliliğini ihlal ettiği iddialarını çözmek için 5,7 milyon dolar ödemeyi kabul etti.

Temmuz
Lil Nas X’in "Old Town Road" şarkısı, TikTok sayesinde akıllardan çıkmayan bir hit haline geldi.

Ekim
Senatörler Chuck Schumer ve Tom Cotton, ulusal istihbarat vekil direktörüne, TikTok da dahil olmak üzere Çin merkezli platformların potansiyel güvenlik risklerini incelemesi çağrısında bulunan bir mektup yazdı.

Aralık
ABD Savunma Bakanlığı, askerlerden TikTok’u hem iş hem de kişisel cihazlarından kaldırmalarını istedi. Kısa bir süre sonra Deniz Piyadeleri, hükümet cihazlarında uygulamayı engellemeye başladı.

Hype House kuruldu. Bu ev, TikTok’un en büyük yıldızlarından birçoğunun yaşadığı bir yer olarak dikkat çekti. Hype House ve diğer "collab house" olarak adlandırılan evler, TikTok içerik üreticilerinin içerik çektiği ve profesyonel kariyerlerini desteklediği mekanlar haline geldi.

2020

Şubat
TikTok’un belki de en ünlü dansı olan Renegade, uygulamada kullanıcıların Atlanta’lı genç Jalaiah Harmon’a, bu hareketlerin yaratıcısı olarak kredi vermeden koreografiyi sergilemeleriyle bir metafor haline geldi.

Mart
Curtis Roach’un “bored in the house and I’m in the house bored” (Evde sıkıldım, sıkıldım evde) şarkısı, pandemi kısıtlamaları sırasında evde olanlar için bir marş haline geldi ve birçok yeni kullanıcı bu dönemde uygulamaya katıldı. Tyga, bu parçayı bir single olarak prodüksiyonunu üstlendi.
Herkes Güney Kore’de popüler olan Dalgona kahvesini, yani köpürtülmüş kahveyi denemeye başladı.
Senatör Bernie Sanders, TikTok’a katıldı.

Nisan
İki karantina kahramanı (Tiger King dizisinden Carole Baskin ve Megan Thee Stallion) bir hit yarattı. Popüler kültür ile TikTok arasındaki sınır giderek bulanıklaştı.

Mayıs
Donald Trump’ın en iyi taklitlerinden bazıları, Sarah Cooper gibi dudak senkronizasyonu yapan TikTok kullanıcıları tarafından üretildi.
Tabitha Brown, vegan yemek yapmanın keyfini gösterdi ve pandeminin yorgun ruhlarını huzura kavuşturdu.

Haziran
Hindistan, TikTok'u yasakladı. Ülke, 200 milyon kullanıcıyla uygulamanın en büyük pazarıydı.
Doktorlar, pandeminin şiddetlenmesiyle platformun en büyük yıldızlarından bazıları haline geldi.

Ağustos
TikTok, ABD'DE 100 milyon aktif kullanıcıya ulaştı. Instagram, TikTok'a rakip olan Reels özelliğini piyasaya sürdü.
Rus mısır gevreği için hazırlanan ve “mi pan su su sum” gibi duyulan bir jingle, uygulamada favori haline geldi.

Eylül
Trump yönetimi, TikTok da dahil olmak üzere birkaç Çin merkezli mobil uygulamayı yasaklayacağını duyurdu. Ayın ilerleyen günlerinde bir federal yargıç, bu yasağa karşı bir tedbir kararı verdi.

Kasım
Charli D’Amelio, yatak odasında çektiği dans videolarıyla tanınan bir genç olarak, 100 milyon takipçiyle uygulamanın en çok takip edilen kullanıcısı oldu.

2021

Ocak
Tessica Brown, saç spreyi yerine yanlışlıkla yapıştırıcı kullandı ve saçlarını kafa derisine yapıştırdı.
Denizci şarkıları söylemek viral oldu.
Arkadaşların “Alors on Danse” şarkısı eşliğinde sallandığı basit ama etkileyici video, izleyicileri etkisi altına aldı.

Şubat
Peynirle yapılan makarna modası başladı ve ev aşçıları süpermarketlerde peynir stoklarını tüketti. (The New York Times, bu tarif için bir makale yayımladı.)

Mart
BookTok, yıllar önce yayımlanmış kitapları tekrar çok satan haline getirdi.

Nisan
Popüler TikTok yıldızı Addison Rae, The Tonight Show’da birçok dans sergilediği halde bu koreografilerin yaratıcılarına atıf yapmaması nedeniyle eleştirildi.

Ağustos
İnsanlar dengesiz plastik süt kasaları üzerine tırmanmaya başladı. 
Alabama Üniversitesi’nde Tuscaloosa’daki kız öğrenci birlikleri seçmeleri, izlenmesi gereken bir etkinliğe dönüştü.

Eylül
İnternet dedektifleri, influencer Gabby Petito’nun kayboluşu ve ölümü üzerine yoğunlaştı, bu durum “kayıp beyaz kadın sendromu” üzerine tartışmaları tetikledi.
Vogue Genel Yayın Yönetmeni Anna Wintour, Addison Rae ve Dixie D’Amelio gibi TikTok fenomenlerini Met Gala’ya davet ettiği için tepkiyle karşılaştı.

Ekim
“Couch Guy,” internetin yeni kötü karakteri oldu.
Yemek ve yaşam tarzı influencer’ı Emily Mariko, artan somon balığıyla yapılabilecek bir tarifle büyük başarı yakaladı.

Aralık
Kullanıcılar halka açık alanlarda Celine Dion eşliğinde etkileyici danslar yaptı. Sahte rüzgar makineleri devredeydi.

2022

Şubat
TikTok, yeme bozukluklarıyla ilgili içeriklere yönelik yeni güvenlik politikaları yayımladı.

Nisan
TikTok, Broadway’i geride bıraktı. Netflix’in Regency dönemini konu alan dizisi Bridgerton üzerine TikTok kullanıcıları tarafından oluşturulan 15 şarkılık Bridgerton the Musical albümü, En İyi Müzikal Tiyatro Albümü dalında Grammy kazandı.

Mayıs
TikTok’ta kullanıcılar, Stanley matara koleksiyonlarını paylaşarak bu trende yoğun ilgi gösterdi.Drew Afualo, kadın düşmanı erkeklere yönelik sert eleştirileriyle gönderi başına milyonlarca görüntüleme kazandı ve sonunda anı kitabıyla The New York Times çok satan listesine girdi.

Haziran
Senegalli-İtalyan içerik üreticisi Khaby Lame, anlamsız yaşam tüyolarına verdiği tepkilerle TikTok’un en çok takip edilen ismi oldu.

Eylül
Daha fazla genç, Google Arama’dan önce TikTok’u bir arama motoru olarak kullanmaya başladı.

 

Kasım
Taylor Swift’in Eras Tour biletleri için saatlerce bekleyen hayranlar, Ticketmaster’daki aksaklık nedeniyle hayal kırıklığını paylaştı.
FBI Direktörü, Çin hükümetinin TikTok’u “etki operasyonları” için kullanabileceği konusunda uyardı.

Aralık
Jenna Ortega’nın Wednesday dansı kullanıcıları etkisi altına aldı. Hatta Lady Gaga bile bu dansa destek verdi.
ByteDance, Çin’deki çalışanlar da dahil olmak üzere bazı çalışanlarının, verilerini uygunsuz şekilde elde ettiğini itiraf etti.

2023

Mart
Adalet Bakanlığı, ByteDance’in gazeteciler de dahil olmak üzere Amerikalı vatandaşları gözetlediği iddiasını soruşturmaya başladı.
ABD’li yasa koyucular, TikTok CEO’su Shou Chew’u beş saat boyunca uygulamanın Çin bağlantıları, çocuklar üzerindeki etkileri ve veri gizliliği konusunda sorguya çekti. Şirket, duruşmadan önce yetkililere lobi yapmaları için içerik üreticileri Washington’a uçurdu.
Biden yönetimi, Kongre’nin TikTok’a karşı daha fazla adım atmasını istediğini belirtti.

Temmuz
Hollywood grevi sırasında aktörler sendikası, grev çizgisini aşan influencerların gelecekte sendika üyeliğine kabul edilmeyeceğini duyurdu.
“Girl dinner” trendi, atıştırmalık severlere hitap etti, ancak aynı zamanda yeme bozuklukları üzerine tartışmaları da alevlendirdi.
PinkyDoll, video oyunu karakteri gibi davranarak saatlerce canlı yayın yapanları etkiledi. PinkyDoll, yayın başına 2 bin ila 3 bin dolar kazandığını söyledi.

Eylül
TikTok, ABD’de TikTok Shop özelliğini tanıttı. Kullanıcılar artık uygulama üzerinden kıyafet, kozmetik ve diğer ürünleri doğrudan satın alabiliyor.

2024

Şubat
Başkan Joe Biden’ın yeniden seçim kampanyası TikTok’a katıldı.
Dünyanın en büyük müzik şirketi olan Universal Music Group, katalogunu TikTok’tan çekti.

Mart
Temsilciler Meclisi üyeleri, TikTok’u yasaklamak ya da ByteDance’i uygulamayı Çin dışındaki sahiplere satmaya zorlamak için bir yasa tasarısını onayladı.

Nisan
Senato’nun TikTok yasa tasarısını onaylamasının ardından Biden, yasayı imzalayarak yürürlüğe koydu.

Mayıs
TikTok CEO’su Shou Chew, yıldızlarla dolu Met Gala’nın eş başkanlığını yaptı.

Haziran
Stand-up komedyenlerinden gelen doğaçlama videolar, izleyicilerin beklentilerini değiştirdi.
İrlandalı çocuklar tarafından yazılan ve kaydedilen bir rap şarkısı, yaz mevsiminin favori şarkısı olmaya aday oldu.
Eski Başkan Donald Trump, başkanlığı sırasında yasaklamaya çalıştığı TikTok’a katıldı.

Temmuz
Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Biden yarıştan çekildikten sonra TikTok’a katıldı. 

Ağustos
“Demure” kelimesinin kullanımı hızla arttı.
Paris’teki Olimpiyat Köyü’nde bir çikolatalı muffin popüler oldu.
1950’lerin pastoral hayali, tradwife (geleneksel eş) adıyla anılan arzulanan bir yaşam tarzına dönüştü.

 

Aralık
Kullanıcılar, bir sağlık sigortası yöneticisinin öldürülmesiyle suçlanan Luigi Mangione’yi savunmaya geçti.

2025

Ocak
TikTok ve içerik üreticilerinin avukatları, platformun yasaklanmasının Birinci Madde’yi ihlal edeceğini savunarak Yüksek Mahkeme’de dava açtı.
TikTok’un geleceği belirsizleşirken bazı kullanıcılar, Çin merkezli bir video paylaşım uygulaması olan Red Note’u indirmeye başladı.