Frances Robles / The New York Times
Maracaibo bir zamanlar Venezuela'da, petrol ülkesinin kalbinde gelişen bir metropoldü. Ancak artık neredeyse yok olmak üzere. Bugün şehir, ev sahipleri Kolombiya, Şili ve Amerika Birleşik Devletleri'ne doğru yola çıkmadan önce hurda olarak satmak üzere pencerelerini ve çatılarını söktükleri için bazıları üzerlerine bomba düşmüş gibi görünen terk edilmiş evlerle dolu. Orta sınıf mahallelerde adım başı satılık tabelaları ve bakımsız bahçeler dikkat çekiyor.
Sokaklarda daha az araba dolaşıyor ve onları çalmak için etrafta daha az suçlu var. Bir zamanlar gürültülü akrabalarla tıka basa dolu olan Noel yemekleri artık web kameralarının yardımıyla yalnız bir şekilde yeniyor. Yaklaşık 8 milyon insan (nüfusun dörtte birinden fazlası( ekonomik sefalet ve siyasi baskı nedeniyle son yıllarda Venezuela'dan kaçtı. Ancak göçler hiçbir yerde, 2,2 milyonluk nüfusunun yaklaşık yarım milyonunu kaybederek içi boşalan Maracaibo'da olduğu kadar yüksek seviyede değil. Gidenlerin çoğu yetişkin yaştaki insanlar. Hükümet on yıldan uzun bir süredir resmi bir nüfus sayımı yapmadığı için nüfus rakamı anketlere dayanıyor.
"Şu anda burası yaşlılar ülkesi"
Maracaibo Belediye Başkanı Rafael Ramírez, “Hissettiğiniz ilk darbe yalnızlık oluyor. Bu yıkıcı bir durum ve sizi duygusal olarak etkiliyor" dedi. Venezuela'nın batısında yer alan ve ülkenin en büyük ikinci şehri olan Maracaibo, çökmüş bir ekonomi, rutin elektrik kesintileri ve süregelen benzin ve su kıtlığı nedeniyle sarsılmış durumda. Başka yerlerde iş arayan pek çok çalışan yetişkin, yeni hayatlarına sağlam bir şekilde başlayana kadar çocuklarını büyükanne ve büyükbabalarıyla evde bırakıyor. 72 yaşındaki Antonio Sierra, şu andaki ülkenin "yaşlılar ülkesi" olduğunu söyledi. Sierra'nın üç yetişkin çocuğu da öldü. Oğullarından biri geride şimdi 7 yaşında olan Rafael'i bıraktı. Geçen yıl çocuğun öğretmenleri bile gitti.
Yeni bir göç dalgası yaşanabilir
Maracaibo, temmuz ayında otokratik devlet başkanı Nicolás Maduro'nun, oy sayımlarının kesin olarak kaybettiğini göstermesine rağmen kazandığını iddia ettiği ulusal seçimin ardından ülkenin istikrarsızlığa sürüklenmesi nedeniyle önümüzdeki aylarda yeni bir göç dalgasına hazırlanıyor. Hükümeti, seçim sonuçlarına itiraz eden herkese karşı acımasız bir kampanya başlattı ve Maduro'nun zafer iddiasını reddeden birçok ülke arasında ABD'nin de yer almasıyla, Venezuela'nın ekonomik sıkıntılarını derinleştiren ABD yaptırımları yakın zamanda hafifletilmeyecek gibi görünüyor.
"Bu şehir geri gelmeyecek"
Ülkede sayıları giderek azalan doktor, hemşire, temizlik işçisi ve otobüs şoförlerinin toplu olarak ülkeyi terk etmesi, bu işleri yapan pek çok kişinin zaten gitmiş olduğu Maracaibo'yu daha da zor durumda bırakacak. Ramírez, şirketlerin Maracaibo'da konferanslar düzenlediği ve devlet petrol şirketinin yakındaki bir gölde petrol ürettiği ve çalışanlarının rahat bir yaşam standardına sahip olduğu günlerin özlemini çekiyor. Ramírez, “Burası bir petrol şehriydi, tüm endüstrilerin, insanların, petrol endüstrisinin buraya gelmesi için bir kongre merkezi tasarlayan bir şehirdi. Bu şehir geri gelmeyecek ama yeniden keşfedilmesi gerekiyor" diye konuştu.
Göçlerdeki artış 10 yıl önce başladı
Ramírez, Maracaibo'dan göçteki keskin artışın yaklaşık on yıl önce başladığını söyledi. Yolsuzluk, yatırım eksikliği ve kalifiye çalışanların siyasi tasfiyesinin neden olduğu ve ABD yaptırımlarıyla daha da şiddetlenen devlet petrol şirketinin çöküşünü takip etti. 2019'da ülke çapında yaşanan büyük bir elektrik kesintisi Maracaibo'da günlerce süren yağmayı tetikledi ve dengeleri değiştirdi. Maracaibo'nun da içinde bulunduğu Zulia eyaletinin Kolombiya'ya sınırı olması, uçak biletini karşılayamayan insanların yaya olarak yola çıkmasını kolaylaştırdı. Cuma günü ülke çapında büyük bir elektrik kesintisi yaşandığında elektrikler yine kesildi.
Kalanların yarısı da gitmek istiyor
Zulia Ticaret Odası tarafından kısa süre önce yaptırılan bir anket, görüşülen ailelerin yaklaşık yüzde 70'inin birinci dereceden bir yakınının ülke dışında olduğunu gösteriyor. Anketleri yürüten siyasi danışman Efraín Rincón, Maracaibo belediye başkanı tarafından yaptırılan bir başka anket için sorgulanan kişilerin en az yarısının ayrılmayı düşündüğünü söylediğini, bu oranın ülke genelinde ankete katılanların yüzde 30'unun gitmek istediğini ifade etme oranından oldukça yüksek olduğunu söyledi.
Rincón, “Bu gerçekle karşı karşıya kaldığımızda, yaşlıların oranının arttığını görüyoruz, ancak organik olarak değil. Çünkü daha az genç insan var" dedi. Kâr amacı gütmeyen Convite adlı kuruluşa göre Maracaibo'da yüz binlerce yaşlı insan güvencesiz koşullarda yaşıyor ve emeklilik yardımlarından ayda yaklaşık 3 dolar kazanıyor. Çoğu insan yurtdışındaki akrabalarından bir miktar para alsa da Rincón'un anketleri ortalama miktarın ayda 25 dolardan az olduğunu gösterdi. Maduro yönetimi, sorunu açıkça kabul ederek sağlık, gıda ve kamu hizmetlerine erişimi garanti altına almak için bir Yaşlı Yetişkinler Bakanlığı kurdu.
Sierra'nın eşi 68 yaşındaki Marlenis Miranda, evi elektrik ve suyun mevcut olduğu zamanlara göre idare ettiğini söyledi. Elektrik belki haftada bir, bazen de iki haftada bir geliyor. Su her hafta açıldığında, haftanın geri kalanında kullanmak üzere dört büyük varil dolduruyor. Eski bir polis memuru olan oğulları Teksas'ta Uber şoförlüğü yaparken, kızları Vermont'ta bir anaokulunda çalışıyor. 2013'te aileden ayrılan ilk kişi olan diğer oğulları ise İspanya'nın Barselona kentinde grafik tasarımcısı. Miranda, “Bazen bir Cumartesi günü dışarıya bakıp ‘Ah, burası ne kadar da yalnız görünüyor,’ diyorsunuz. Çok yalnız" dedi.
© 2024 The New York Times Company
