Aaron Boxerman, Adam Sella / New York Times
İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması yönündeki anlaşmaların çıkmaza girdiğini ve insani maliyet konusunda artan endişelere rağmen hükümetin Gazze Şeridi'ndeki Refah'a kara saldırısı planlarını ilerlettiğini söyledi.
Kudüs'te düzenlediği basın toplantısında Netanyahu, Katar, Mısır ve ABD'nin arabuluculuğu ile Kahire’de düzenlenen müzakerelerde kendi deyimiyle Hamas'ın ‘gülünç talepleri’ konusunda taviz vermeyi reddettiğini söyledi. Bu taleplerin arasında Hamas'ın Gazze'de iktidarda kalması, İsrail'in tamamen geri çekilmesi ve binlerce Filistinli mahkumun serbest bırakılmasının yer aldığı belirtildi.
Netanyahu’dan oturup dinleme talimatı
Hem Hamas hem de İsrail heyetleri olası bir anlaşmayı görüşmek üzere geçtiğimiz hafta Kahire'yi ziyaret etti. Dolaylı görüşmelerde iki taraf da diğeriyle masaya oturmuyor; bunun yerine Katar ve Mısır gibi ülkeler aracı görevi görüyor ve mesajları birbirine iletiyor. Netanyahu, İsrail heyetine Hamas'ın pozisyonundan çekilip çekilmediğini görmek için "oturup dinlemesi" talimatı verildiğini söyledi. Netanyahu, “Bir milimetre, bir nanometre bile değişiklik olmadı. Bir değişiklik görene kadar oraya geri dönmemiz için hiçbir neden yok” dedi.
Refah’ı işgalden vazgeçmeyecek
Netanyahu, İsrail'in, yaklaşık 1,4 milyon insanın Mısır sınırına yakın kalabalık evlerde, okullarda ve çadır kamplarda barındığı güney Gazze kenti Refah'ı işgal etme niyetinden de taviz vermeyeceğini söyledi. İsrail, savaşın başlangıcından bu yana şehri hava saldırılarıyla vuruyor ancak henüz kara birliklerini oraya konuşlandırmadı.
Netanytahu: Bize ‘Savaşı kaybedin’ diyorlar
Netanyahu, herhangi bir sivilin öncelikle güvenli bölgelere tahliye edileceği yönündeki sözünü yineledi ve Refah'ın kuzeyinde tahliye edilebilecek çok fazla alan bulunduğunu öne sürdü. Ayrıca planın yurtdışında çok fazla muhalefete yol açtığını da kabul etti. Netanyahu, "Bizim Refah'ta faaliyet göstermemizi engellemek isteyenler aslında bize 'Savaşı kaybedin' diyorlar. Hiçbir baskıya boyun eğmeyeceğiz. Boyun eğmeyeceğiz çünkü biz kahraman bir milletiz” diye konuştu.
Rehineler için hayati risk
ABD'li yetkililer defalarca İsrail'i Filistinli sivillerin güvenliğini sağlamaya yönelik güvenilir ve uygulanabilir bir plan olmadan Refah’ta faaliyet göstermemeye çağırdı. Buradaki yoğunlaşan askeri harekat, Gazze'de 100’den fazla ve Refah'ta sayısı bilinmeyen rehinelerin hayatı için risk oluşturabilir.
Başkan Joe Biden, ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya varılmadan İsrail'in Refah'a kara kuvvetleri göndermemesini umduğunu söyledi. ABD ve İsrail yetkililerine göre, geri kalan rehineler arasında hem Amerikan vatandaşları hem de diğer yabancı uyruklular yer alıyor. Biden, geri kalan rehinelerin serbest bırakılmasını güvence altına alan bir anlaşmaya atıfta bulunarak “Bunun yapılabileceğinden hâlâ umutluyum. Ve bu arada İsraillilerin büyük bir toprak işgali yapmayacağını tahmin etmiyorum, umuyorum” dedi.
7 Ekim'deki saldırıda Hamas yaklaşık 250 İsrailli ve yabancı uyruklu kişiyi kaçırdı. Şu ana kadar yaklaşık 112 rehine serbest bırakıldı; bunların büyük çoğunluğu kasım ayı sonlarında başlayan kısa ateşkes sırasında gerçekleşti. İsrailli yetkililere göre, İsrail askerleri en az sekiz kişinin daha cesedini buldu ve en az 30 kişinin cesedinin hâlâ onları kaçıranların elinde olduğuna inanılıyor. Bunun anlamı çoğu İsrail vatandaşı olan yaklaşık 100 kişi hayatta demek.
Netanyahu’nun tutumunu tüm İsrailliler desteklemiyor
Netanyahu'nun müzakerelere ilişkin katı tutumu tüm İsrailliler tarafından paylaşılmıyor.
İsrail'in Refah'a düzenlediği baskında kurtarılan iki İsrailli rehine, hükümete müzakerelere geri dönme çağrısında bulundu. 60 yaşındaki Fernando Simon Marman ve 70 yaşındaki Louis Har, Gazze sınırına yakın Nir Yitzhak'tan kaçırılmıştı. İki adam, üç eski rehineyle birlikte yaptıkları açıklamada, “Kalan 134 rehinenin kahramanca operasyonlarla geri getirilmesi mümkün değil. Yalnızca anlaşma yoluyla herkes eve getirilebilir” dedi.
© 2024 The New York Times Company
