NYT uydu görüntülerini inceledi: İsrail Lübnan'ın sınır köylerini yerle bir etti

Lauren Leatherby, Malachy Browne, Josh Holder, Euan Ward / New York Times

Terk edilmiş ve büyük ölçüde tahrip edilmiş bir köy. Yerle bir edilmiş çok sayıda ev, hasar görmüş bir sağlık kliniği ve moloz yığınına dönmüş (bir videoya göre İsrail ordusunun kontrollü bir patlamasıyla yıkılmış) asırlık bir cami. Bunlar, İsrail'in Hizbullah'a karşı yürüttüğü çok yönlü mücadelenin bir parçası olarak kara harekâtına başlamasından bir hafta sonra güney Lübnan'dan gelen ilk görüntülerden bazıları. Bu görüntüler The New York Times tarafından doğrulanan video ve uydu görüntülerinde görülebilir.
Planet Labs tarafından çekilen uydu görüntülerinde İsrail'den Lübnan'ın Yaroun köyüne uzanan tank paletleri görülüyor. İsrail ordusunun tanklar ve diğer askeri araçlar için mevziler kurduğu yeni inşa edilmiş toprak yığınları da öyle. İsrail ordusu geçtiğimiz hafta boyunca iki sınır köyünün büyük bir bölümünü dümdüz etti: Marun el-Ras ve Yarun. Hizbullah, Hamas ile dayanışma amacıyla geçtiğimiz ekim ayından bu yana Lübnan'ın güneyinden İsrail'i hedef alan roketler fırlatıyor. O tarihten bu yana her iki taraf da on binlerce Lübnanlı ve İsrailliyi yerinden eden karşılıklı çatışmalara girdi.

İsrailli yetkililer Lübnan'daki kara harekatının amacının Hizbullah'ın sınıra yakın köylerde yerleşik askeri altyapısını yok etmek ve yerlerinden edilen İsrailli köylüleri kuzeydeki evlerine geri döndürmek olduğunu söylüyor. İsrail son günlerde Hizbullah'a yönelik saldırılarını artırarak güney Lübnan'a en az yedi noktadan kara kuvvetleri gönderdi ve Lübnanlı sivillere sınırdan 20 mil kadar uzaktaki kasabaları boşaltma emri verdi. Hizbullah, Marun el-Ras ve Yarun'daki İsrail birliklerini roket atışlarıyla hedef aldığını söylüyor.
Çatışma, İsrail güçleri bir başka sınırda, Gazze Şeridi'nde Hamas militanlarıyla savaşırken gerçekleşiyor. Güney Lübnan'da çekilen video ve fotoğraflarda İsrail askerlerinin sokaklarda devriye gezdiği ve evlerin yanında mevzilendiği görülüyor. Bir videoda askerler Marun al-Ras'ta yıkılmış bir parkın üzerine İsrail bayrağı çekerken görülüyor.

Yeni bir yıkım

Yerel yetkililere göre hem Marun el-Ras hem de Yarun, İsrail ordusu kara harekatına başlamadan önce halk bölgeyi boşaltmıştı. Yarun Belediye Başkanı Ali Qassem Tafeh ve köyün eski belediye başkanı Hassan Awada, köy sakinlerinin çoğunun geçen yıl saldırılar başladığında köyü terk ettiğini söyledi. Yaz aylarında çekilen uydu görüntüleri, kara harekâtından önce bile aylarca süren roket saldırılarının Yarun'a zarar verdiğini gösteriyor. Ancak yeni uydu görüntüleri, İsrail askeri araçlarının bölgeyi yerle bir etmesinin ardından Yarun'un bir bölümünün dümdüz olmasıyla birlikte, işgalden bu yana yeni bir yıkım olduğunu gösteriyor.

Marun el-Ras daha önce de savaş görmüş bir yer: İsrail'in 2006'daki Lübnan işgali sırasında büyük bir çatışmaya sahne oldu. Yarun'da olduğu gibi, köydeki pek çok bina son kara işgalinden önceki aylarda İsrail saldırıları ve bombardımanı nedeniyle zaten yakılmıştı. Uydu görüntüleri köyün önemli ölçüde temizlendiğini gösteriyor. Daha fazla binanın yeni yıkıldığı ve köyün bir kısmının dümdüz edildiği görülüyor. Dümdüz edilen alanlardan biri, Kudüs'teki saygıdeğer El Aksa Camii'nin bir kopyası olan bir caminin bulunduğu bir parktı.

Terör karakolu

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan İsrailli bir askeri yetkili Times'a yaptığı açıklamada yıkımların büyük çoğunluğunun Hizbullah'tan kaynaklanan tehditleri ortadan kaldırmak için yapıldığını söyledi. Evlerin içinde silahlar bulunduğunu ve güney köylerinin “terör karakolu” olarak kullanıldığını söyledi. İsrail ordusu Marun al-Ras'taki bir konutta bulunan bir savaş yerleşkesini imha ettiğini duyurdu ve burada bulunduğunu söylediği silahların ve bir roketatarın fotoğraflarını yayınladı.

Yıkım eleştiriliyor

Birleşmiş Milletler'in yeterli barınma hakkı özel raportörü Balakrishnan Rajagopal verdiği bir röportajda yıkımın boyutunu askeri “aşırılık” olarak eleştirdi. Rajagopal "İnsancıl hukuk açıktır. Sivil nesneler, evler, kültürel binalar Cenevre Sözleşmeleri ve Lahey Sözleşmesi kapsamında korunmaktadır" dedi. Rajagopal, Hizbullah'ın evleri ya da sivil alanları kullanmış olabileceğini ancak İsrail'in bu alanların devam eden bir askeri tehdit oluşturduğunu göstermesi gerektiğini söyleyerek "Çatışmalar hiçbir yerde görülmüyor, bunun yerine İsrail güçlerinin kontrollü yıkımlar yaptığını görüyoruz" dedi.

Sosyal medyada paylaşılan ve Times tarafından doğrulanan bir video, Yaroun'daki bir camiyi yok eden kontrollü bir patlama gibi görünen bir şeyi gösteriyor. Yaroun Belediye Başkanı Tafeh, bu caminin 300 yıldan daha eski olduğunu söyledi. Tafeh "Burası günlük namazların kılındığı, dini bayram ve günlerin kutlandığı ana camidir" dedi. Uydu görüntülerine göre Marun al-Ras'ta yakın zamanda iki cami daha yıkıldı. Camilerin neden yerle bir edildiği sorusuna İsrailli askeri yetkili bilmediğini söyledi.

© 2024 The New York Times Company