NYT yazdı: Trump'ın gümrük vergileri otomotiv sektörüne büyük darbe vuracak

Jack Ewing, Neal E. Boudette / New York Times

Seçilmiş Başkan Donald Trump'ın Meksika ve Kanada'dan gelen mallara %25 gümrük vergisi uygulama tehdidi, parça ve üretim için her iki ülkeye de büyük ölçüde bağımlı olan otomobil endüstrisini sarstı.Michigan'da bir danışmanlık firması olan Anderson Economic Group'un CEO'su Patrick Anderson, gümrük vergisi ihtimalinin otomobil endüstrisi için büyük bir felaket olduğunu söyledi. Anderson "Muhtemelen Michigan, Ohio, Illinois ve Texas'ta %25'lik bir gümrük vergisinden hemen etkilenmeyecek tek bir montaj tesisi bile yoktur" dedi.

Meksika ya da Kanada'da üretilen popüler araçların listesi oldukça uzun. Listede Meksika Saltillo'da Stellantis tarafından üretilen Ram pikapları ve Ontario Windsor'da üretilen Chrysler minivanları yer alıyor. General Motors, Chevrolet Silverado pikapları ile Equinox ve Blazer SUV'ların elektrikli versiyonlarını Meksika'da üretirken Ford Motor da Maverick pikabını burada üretiyor.

Ekonomistlere göre, Michigan'ı otomotiv sektöründeki istihdamı koruma vaadiyle kazanan Trump'ın tehdidini gerçekleştirmesi halinde tüm bu araçlar ve diğer pek çok araç önemli ölçüde daha pahalı hale gelecektir. Bu yüksek otomobil fiyatları genel enflasyon üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır. Daha yüksek otomobil fiyatları da muhtemelen satışların düşmesine ve otomobil fabrikalarında işten çıkarmalara yol açacaktır.

İstihdamı ABD'ye getirmeye çalışacak

Trump-Vance Transition sözcüsü Karoline Leavitt bir e-postada, “Başkan Trump ilk döneminde Çin'e karşı istihdam yaratan, yatırımları teşvik eden ve enflasyona yol açmayan gümrük vergileri uyguladı” dedi. Leavitt, Trump'ın göreve geldikten sonra “gerçek ücretleri yükselterek, vergileri düşürerek, düzenlemeleri azaltarak ve Amerikan enerjisini zincirlerinden kurtararak” istihdamı ABD'ye geri getirmek için çalışacağını söyledi.

Çin'e karşı mücadele

Yıkıcı gümrük tarifeleri ihtimali sektörü tehlikeli bir anda vuruyor. Neredeyse tüm otomobil üreticileri, tüketici talebinin düşmesi, hibrit ve elektrikli otomobillerin giderek daha fazla tercih edilmesi ve BYD gibi Çinli otomobil üreticilerinin bir zamanlar Japon, Amerikan ve Avrupalı şirketlerin hakim olduğu pazarlara girmesiyle mücadele ediyor. (Oksijen'in notu: BYD, Türkiye pazarına da girdi.)

İşten çıkarmalar arttı

Sektördeki sıkıntıların işaretleri çoğalıyor. Meksika'nın Aguascalientes kentinin yanı sıra Mississippi ve Tennessee'de çeşitli araçlar üreten Nissan, bu ay satışların düşmesi nedeniyle dünya genelinde 9.000 çalışanını işten çıkaracağını açıkladı. Meksika ve Tennessee'de fabrikaları bulunan Volkswagen, tarihinde ilk kez Avrupa'daki fabrikalarını kapatmayı düşünüyor. Jeep, Peugeot, Fiat ve diğer markaların sahibi olan Stellantis'in satışları üçüncü çeyrekte bir önceki yıla göre %27 düştü. Meksika ve ABD'de otomobil üreten BMW ve Mercedes-Benz gibi lüks markalar bile daha az kâr elde ediyor.

Milyarlarca dolar tehlikede

Trump'ın politika açıklamaları sektörü şimdiden sarstı. Seçilmiş başkan, elektrikli araçlar için Biden döneminden kalma sübvansiyonları ortadan kaldırma sözü vererek General Motors ve diğer otomobil üreticilerinin ABD'deki batarya fabrikalarına ve yeni otomobil modellerine yatırdıkları onlarca milyar doları tehlikeye attı. Toronto Üniversitesi'nde işletme tarihi üzerine çalışan bir profesör olan Dimitry Anastakis, “Otomobil endüstrisi, tarihteki en büyük teknoloji güncellemesi olan bir dönüşüm sürecinde. Bu yıkıcı ortamda yollarını bulurken mümkün olduğunca istikrar arıyorlar. İşlerine çomak sokmak onlara yardımcı olmaz" dedi.

Meksika ve Kanada fabrikaları ABD'den otomobil parçaları satın alıyor ve bu iki ülke Tesla dahil neredeyse tüm ABD'li üreticilerin başlıca bileşen tedarikçileri. Bu şirketin CEO'su Elon Musk, Trump'ın kampanyasının büyük bir destekçisiydi ve yönetiminde önemli bir rol oynaması bekleniyor.

Otomobil üreticileri, 2022 yılında Kanada'daki kamyon şoförlerinin pandemi kısıtlamalarını protesto etmek için Windsor'u Detroit'e bağlayan bir köprüyü bloke etmesiyle Kanada ile ne kadar yakından bağlantılı olduklarını bir kez daha anladılar. Toyota, Ford, Stellantis ve diğerleri, protesto bir haftadan kısa sürmesine rağmen parça sıkıntısı nedeniyle ABD montaj hatlarını kapatmak zorunda kaldı. Michigan Üniversitesi'nde işletme profesörü olan ve otomobil endüstrisini takip eden Erik Gordon, “Güney Ontario, Detroit otomobil fabrikalarına Indiana, Ohio ve Kansas'taki tedarik tesislerinden daha yakın” dedi. Gordon, gümrük tarifelerinin “New York'un New Jersey'den şehre gelen gıda ve yakıt üzerine vergi koymasına benzer bir etki yaratacağını” söyledi.

Göçmen akışına işaret etti

Trump, Meksika ABD'ye yasadışı uyuşturucu ve izinsiz göçmen akışını durdurana kadar gümrük vergilerinin yürürlükte kalacağını söyledi. Ancak analistler, otomobil endüstrisinde çalışan 1 milyon Meksikalının bir kısmının işlerini kaybetmesi halinde gümrük tarifelerinin göçte artışa yol açabileceğini söylüyor. Gümrük vergileri Meksika'yı Çin'e yaklaştırabilir. BYD, SAIC, Geely ve diğer Çinli otomobil üreticileri Meksika'ya giriyor, reklam panolarını otomobillerinin resimleriyle donatıyor ve hızlı bir şekilde bayilikler açıyor. BYD ve diğerleri Monterrey ve diğer şehirlerde üretim tesisleri için yer arıyor. Ancak Meksikalı yetkililer, Çinliler Trump'ın ne yapacağını görmek için beklerken fabrika planlarının askıda olduğunu söyledi.

Açıklamalar sonra hisseler düştü

Wall Street'in gümrük vergileri olasılığı karşısında alarma geçtiği açık. GM'nin hisseleri, Trump'ın gümrük vergileriyle ilgili açıklamasının ardından salı gününü %9 düşüşle kapattı. Stellantis yaklaşık %6, Ford ise yaklaşık %3 değer kaybetti. Ford, faaliyetlerinin diğer otomobil üreticilerine kıyasla Amerika Birleşik Devletleri'nde daha yoğun olması nedeniyle hisselerinin daha az zarar gördüğünü söyledi. Şirketten yapılan açıklamada, "Ford, büyük otomobil üreticileri arasında Amerika'da üretim yapmaya en bağlı şirkettir" denildi. Ford, General Motors, Stellantis, Nissan ve Volkswagen, sektörün ana ticaret grubu olan Otomotiv İnovasyonu İttifakı gibi gümrük vergileriyle ilgili soruları yanıtlamayı reddetti.

Meksika'nın San Luis Potosí ve Güney Carolina'nın Spartanburg kentlerinde büyük fabrikaları bulunan BMW, Trump'ın gümrük vergisi tehdidi hakkında yorum yapmayı reddetti ancak yaptığı açıklamada serbest piyasaların sadece iş modeli için değil, aynı zamanda küresel ekonomide büyüme, refah ve istihdam için de kilit bir faktör olduğunu söyledi.