27 Temmuz 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 29.01.2024 00:00 | Son Güncelleme: 29.01.2024 00:06

Patlamamış mühimmatları fırsata çeviren Hamas İsrail'i kendi silahıyla vuruyor

İsrailli ve Batılı istihbarat yetkililerine göre Hamas, roketlerinin ve tanksavar patlayıcılarının çoğunu İsrail'in Gazze'ye attığı binlerce patlamamış patlayıcıdan yeniden üreterek elde etti ve bu mühimmatla İsrail'e saldırı düzenliyor
Fotoğraf: Avishag Shaar-Yashuv/The New York Times
Fotoğraf: Avishag Shaar-Yashuv/The New York Times

Maria Abi-Habib - Sheera Frenkel / The New York Times

İsrail askeri ve istihbarat yetkilileri, Hamas'ın 7 Ekim saldırılarında ve Gazze Şeridi'ndeki savaşta kullandığı silahların önemli bir kısmının beklenmedik bir kaynaktan geldiği sonucuna vardı: İsrail ordusunun kendisi.

Analistler yıllardır İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı askeri ablukaya rağmen Hamas'ın nasıl bu kadar ağır silahlara sahip olduğunu açıklamak için yeraltı kaçakçılık yollarına işaret ediyordu. Ancak silah uzmanları ile İsrailli ve Batılı istihbarat yetkililerine göre son istihbaratlar Hamas'ın roketlerinin ve tanksavar silahlarının çoğunu İsrail'in Gazze'ye attığı ancak patlamayan binlerce mühimmattan üretebildiğini gösterdi. Hamas ayrıca savaşçılarını İsrail askeri üslerinden çalınan silahlarla da silahlandırıyor.

İsrail yetkilileri Hamas'ı hafife aldı

Aylar süren çatışmalar sırasında toplanan istihbarat, İsrailli yetkililerin 7 Ekim'den önce Hamas'ın niyetlerini yanlış değerlendirdikleri gibi, silah elde etme kabiliyetini de hafife aldıklarını ortaya koydu.

İsrail güçlerinin son 17 yıldır Gazze'ye abluka uygulamak için kullandığı silahların şimdi kendilerine karşı kullanıldığı artık çok açık. İsrail ve Amerikan askeri patlayıcıları Hamas'ın İsrail'i roket yağmuruna tutmasını ve ilk kez Gazze'den İsrail kentlerine girmesini sağladı.

İsrail Ulusal Polis Teşkilatı Bomba İmha Bölümü eski başkan yardımcısı ve İsrail polisi danışmanı Michael Cardash, "Patlamamış mühimmat Hamas için ana patlayıcı kaynağıdır" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü: "İsrail'den gelen bombaları, İsrail'den gelen topçu bombalarını kesip açıyorlar ve tabii ki bunların birçoğu patlayıcıları ve roketleri için yeniden kullanılıyor"

Mühimmatların yüzde 10'u patlamıyor

Silah uzmanları, mühimmatların yaklaşık yüzde 10'unun genellikle patlamadığını, ancak İsrail söz konusu olduğunda bu rakamın daha yüksek olabileceğini söylüyor. İsrail'in cephaneliğinde Amerika Birleşik Devletleri ve diğer askeri güçler tarafından uzun süredir kullanılmayan Vietnam dönemi füzeleri de bulunuyor. Adını paylaşmak istemeyen İsrailli bir istihbarat yetkilisi, bu füzelerin bazılarında başarısızlık oranının yüzde 15 kadar çıkabildiğine dikkat çekti.

Binlerce ton patlamamış mühimmat

Yıllarca süren düzensiz bombardıman ve Gazze'ye yönelik son bombardıman, bölgeyi yeniden kullanılmayı bekleyen binlerce ton patlamamış mühimmatla doldurdu. Patlamayan 750 kiloluk bir bomba yüzlerce füze ya da rokete dönüşebilir.

Patlayıcı mühendisleri 20 Mayıs 2021'de Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta patlamamış bir İsrail füzesini kaldırıyor. (Fotoğraf: Samar Abu Elouf/The New York Times)

 

İsrail ordusu yaptığı açıklamada Hamas'ı tasfiye etmeye kararlı olduğunu söyledi ancak grubun silahlarıyla ilgili spesifik sorulara yanıt vermedi.

İsrailli yetkililer Ekim saldırılarından önce Hamas'ın İsrail yapımı bazı silahları yeniden kullanabileceğini öngörüyordu, ancak kapsamı söz konusu olduğunda silah uzmanları ve diplomatlar da şaşkına döndü.

İsrail binlerce mermi ve silahını çaldırdı

İsrailli yetkililer de cephaneliklerinin hırsızlığa karşı savunmasız olduğunu biliyordu. Geçen yılın başlarında hazırlanan bir askeri raporda, iyi korunmayan üslerden binlerce mermi ve yüzlerce silah ve el bombasının çalındığı kaydedilmişti.

Düşmanlarımızı kendi silahlarımızla besliyoruz

Rapora göre oradan bazıları Batı Şeria'ya, bazıları da Sina üzerinden Gazze'ye gitti. Ancak rapor askeri güvenliğe odaklandı. Sonuçlar neredeyse sonradan düşünülmüş gibi ele alındı: The New York Times tarafından görüntülenen raporun bir satırında "Düşmanlarımızı kendi silahlarımızla besliyoruz" ifadesi yer alıyordu.

Sonuçlar 7 Ekim'de ortaya çıktı. Hamas'ın sınırı ihlal etmesinden saatler sonra dört İsrail askeri, Re'im askeri üssünün dışında öldürülen bir Hamas tetikçisinin cesedini buldu. Askerlerden biri, kemerindeki bir el bombasının üzerinde İbranice yazılar olduğunu ve bunun son model kurşun geçirmez bir İsrail el bombası olduğunu fark ettiğini söyledi. Diğer Hamas savaşçıları üssü ele geçirdi ve İsrailli askeri yetkililer bazı silahların yağmalandığını ve Gazze'ye geri gönderildiğini söyledi.

Birkaç kilometre ötede, bir İsrail sağlık ekibinin üyeleri o gün Hamas tarafından atılan 5 bin roketten birini topladı. Bir İsrail istihbarat subayına göre, roketi incelediklerinde, içindeki askeri sınıf patlayıcıların büyük olasılıkla önceki bir savaş sırasında Gazze'ye atılan patlamamış bir İsrail füzesinden geldiğini keşfettiler.

İsrail askerlerini İsrail'in silahları öldürdü

Batılı bir askeri yetkili Hamas'ın İsrail'le savaşında kullandığı patlayıcıların çoğunun İsrail'in fırlattığı patlamamış mühimmat kullanılarak üretilmiş gibi göründüğünü söyledi. Yetkili, Aralık ayında 10 İsrail askerinin ölümüne neden olan patlayıcı bubi tuzağının buna bir örnek olduğunu söyledi.

Hamas her şeyi üretemez. Bazı şeyleri karaborsadan satın almak ve Gazze'ye kaçırmak daha kolay. İsrail, Mısır ve Gazze Şeridi arasında büyük ölçüde ıssız bir çöl bölgesi olan Sina, silah kaçakçılığı için bir merkez olmaya devam ediyor. İsrail istihbaratının değerlendirmelerine göre Sina'da Libya, Eritre ve Afganistan'daki çatışmalardan kalma silahlar bulundu.

İki İsrailli istihbarat yetkilisine göre, 7 Ekim'den önce Gazze ile Mısır arasında en az bir düzine küçük tünel hala aktif olarak kullanılıyordu. Mısır hükümetinden bir sözcü, ordusunun sınırın kendi tarafındaki tünelleri kapatmak için üzerine düşeni yaptığını söyledi. Sözcü bir e-postada "Şu anda Gazze Şeridi'nde bulunan silahların çoğu İsrail içinden yapılan kaçakçılığın sonucudur" dedi.

Gazze sokakları silah deposuna döndü

Ancak Gazze'nin kuşatma altındaki sokakları giderek daha fazla silah kaynağı haline geliyor. İsrail 7 Ekim'den bu yana Gazze'ye en az 22 bin saldırı düzenlediğini tahmin ediyor. Bu da on binlerce mühimmatın atıldığı ya da ateşlendiği ve binlercesinin de patlamadığı anlamına geliyor.

Gazze'deki BM Mayın Eylem Servisi Başkanı Charles Birch, "Toplar, el bombaları, diğer mühimmatlar - bu savaştan sonra on binlerce patlamamış mühimmat kalacak" dedi ve ekledi: " Bunlar Hamas'a hediye gibi"

© 2024 The New York Times Company