Mac Schwerin / New York Times
Turuncudan kaçamazsınız. Bu yaz seyahat edenlerin göz önünde bulundurdukları şun: Dünya genelinde haritalarda yüksek sıcaklıkları gösteren koyu mandalina turuncusu alanlar, trafik konisi ve koyu kahverengi. ABD’nin güneyinden Doğu Asya’ya eş zamanlı dört ısı kubbesi milyonların üzerine çöktü; Phoenix sakinleri 31 gün 43.3 derecenin üstünde sıcaklıklara katlandı. İtalyanlar bir düzineyi aşkın kentte aşırı sıcak hava uyarıları altında yaşadı. Güney Kore’de Dünya İzci Toplantısı’nda ise en az 125 kişi sıcakla bağlantılı nedenlerden hastaneye kaldırıldı.
'Sahile gitmek için çok sıcak'
Florida’da haziranda hava o kadar kötü oldu ki 50 yaşındaki klinik sosyal hizmet uzmanı, 8. kuşak Floridalı olan Jacki Barber, St. Augustine'e yapacağı plaj seyahayatini iptal etti. Barber, “Deniz suyu sıcaklığı yaklaşık 31.6 derece” dedi. Barber, “Planları mahveden kasırgalara, tropik fırtınalara, hatta boranlara alışkınız fakat hiç, birine bakıp da ‘Sahile gitmek için çok sıcak’ dediğimi anımsamıyorum” diye devam etti.
Yangınlar, seller, hortumlar, dolu fırtınaları...
Yaz seyahat motoru bu yıl yüksek vitese geçerken dikkatle hazırlanmış planları etkileyen tek şey kavurucu sıcak değildi. Yangınlar, seller, hortumlar ve dolu fırtınaları da yaşandı. Yaklaşık 20.3 santimetrelik yağış Vermont’u feci sellerle baş başa bıraktı. Binlerce turist dahil olmak üzere on binlerce insan orman yangınları nedeniyle Yunanistan’daki adaları tahliye etmek zorunda kaldı. (Başbakan Kiryakos Miçotakis çarşamba günü etkilenen turistlere 2024’te bir hafta ücretsiz konaklama teklifinde bulundu). Popüler müzik festivali Awekenings, dolu, yıldırım ve gök gürültülü sağanak kaygısından ötürü bir günü iptal etti.
Geçen yıl 61 bin kişiyi öldürdü
Giderek daha tehlikeli hale gelen hava koşulları klasik yaz destinasyonlarını vuruyor ve koşullar daha dengesiz, pahalı ve ölümcül hale geliyor. Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne göre; ABD mayıstan bu yana dört iklim faciası yaşadı; her biri 1 milyar dolar tutarında hasara neden oldu. Milli Park Servisi, hazirandan bu yana sıcaklıkla ilgili nedenlerden dolayı ortalama bir yılda ölen ziyaretçi sayısından daha fazla ziyaretçinin öldüğünü tahmin ediyor. Dolaylı sayı elbette daha yüksektir: Son yapılan bir çalışma, yaz sıcak hava dalgasının Avrupa’da geçen yıl 61 bin kişiyi öldürdüğü tespit etti.
'Gerçekten gizlenmenizi sağlıyor'
Yaz seyahatlerine epeydir kıymet veriliyor. Elbette, havalimanı sıraları daha uzun, oteller daha çabuk doluyor fakat okullar tatil, güneş meydana çıkmış ve sahiller çağırıyor. Yaz seyahati sosyal sınıfların ötesine geçiyor; ister bir eyalet fuarına gidin ister Sardinya’ya, kıymetli tatil günlerinden kazançlı çıkarsınız. Güneşlenirsiniz, daha anlayışla yemek yersiniz, elinizi cüzdanınıza daha az kaygıyla atarsınız. Seyahat gerçekten gizlenmenize ya da en azından bir süre onu duraklatmanıza yardımcı olur. Yaz tatili kaçamağı fikri kültürel olarak dirençli olsa bile hâlâ pratik mi? Nereye gideceğiniz kesinlikle daha belirsiz; gerçeklik 37.7 derece deniz suyu sıcaklığı ya da şiddetle devam eden bir orman yangını olduğunda ondan gizlenemezsiniz.
Bilim yıllardır uyarıyor
Bilim on yıllardır tüm şiddetiyle devam eden iklim değişikliğinin gelecek yıllarda daha fazla acı, daha fazla zorluk getireceğini ve milyonlarca cana mal olacağını teyit edip duruyor. Biz bu yaz sonuçların tadına bakıyoruz. Seyahatle ilişkimiz kırılma noktasına ulaştı. Tatile çıkamadığımız zaman ne olur?
Büyüme yüzde 40'ı aştı
Londra merkezli medya kuruluşu Economist’in araştırma birimi olan Intelligence Unit’e göre; tüm krizlere karşın, sınır geçen turistlerin toplam sayısı anlamına gelen küresel varışların geçen yıla göre yüzde 30 artması öngörülüyor. Dünya Turizm Organizasyonu, Avrupa’ya seyahatlerin pandemi öncesi seviyelerin yüzde 90’ında olduğunu bildiriyor. Turizm büyük iş. Dünya Seyahat & Turizm Konseyi’ne göre; sektörel büyüme, 2019’da yüzde 40’ı aşarak küresel gayri safi yurtiçi hasıla büyümesini geride bıraktı. Aynı yıl turizmde dünya ölçeğinde 333 milyon insan istihdam edildi -10 işten 1’ine karşılık geliyor- ve bu küresel ekonominin yüzde 10’dan fazlasına tekabül ediyor.
Boğucu sıcaklar onları caydırmıyor, çünkü...
Louvre’a doğru, Kolezyum’un çevresinde ve Akropolis’e (bu yaz öğleden sonra saatlerinde boyunca birkaç kez kapandı) çıkan merdivenlere doğru bir kez daha bitmek tükenmek bilmeyen kuyruklar uzanıyor. Boğucu sıcaklar oralarda ve başkaca destinasyonlarda sırada bekleyen ziyaretçileri kolaylıkla caydırmıyor. Uçak bileti satın aldılar, konaklamaya para ödediler, sınırlı zamanlarını ayarladılar ve pay ettiler. Booking.com Sözcüsü Leslie Cafferty, insanların orijinal tatil planlarından dönmelerine ya da tekrar düşünmelerine ilişkin bir sinyal almadıklarını söyledi.
'Güneşi bulma arzusuna göre şekillendi'
Avustralya’daki Griffith Üniversitesi’nde sürdürülebilir turizm profesörü olan olan Susanne Becken, karşılaştığımız meselelerinin kısmen son 50 yıllık istikrarlı küresel turizm uygulamaları nedeniyle şiddetlendiğini söyledi. Becken, “Her şey o güneşi bulma arzusuna göre şekillendirildi. Tarihsel olarak güneşli yerlerde ziyaretçilere hizmet etmek için dikilen havalimanlarını, konaklama noktalarını ve başkaca sermaye yoğun projeleri bir düşünün. Bu doğrultuda Akdeniz, Meksika ve başkacaları gibi ülkelerde devasa altyapılar inşa ettik” dedi.
Oda olsa da olmasa da değişim yolda
Bugün İtalya yaklaşık 1.1 milyon otel odası sunuyor; Finlandiya’da 65 binden az var. On yıllardır süre gelen öngörülebilir turizm, popüler merkezlerde derin yarıklar açtı; değişen iklime karşı en içgüdüsel çözümü -basitçe başka bir yere gitme fikrini- çetrefilleştirdi. Daha soğuk destinasyonlarda oda olsa da olmasa da değişim geliyor. Avrupa Komisyonu, kıtadaki turizmin -halihazırda dünyanın en fazla turist çeken bölgesi- havaların ısınma koşullarından bağımsız olarak büyüyeceğini fakat yüksek sıcaklıkların talebi kaydıracağını, daha fazla turisti Akdeniz yerine Kuzey Avrupa’ya göndereceğini öngörüyor. Bir senaryoya göre güney bölgeleri mevcut yazlık turistlerin yaklaşık yüzde 10’unu kaybedecek.
© 2023 The New York Times Company
