Gaya Gupta - Hiba Yazbek - Ameera Harouda / The New York Times
İki ayı aşkın süredir devam eden savaşın ardından Gazze'de yaşanan krize ek olarak, hastaneler hava saldırılarında yaralanan hastalarla dolup taştığı için hastalananların tedavi seçenekleri son derece sınırlı.
Hepimiz hastayız
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta yerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı bir kampta ailesine bakmaya çalışan 46 yaşındaki 10 çocuk annesi Samah al-Farra, "Hepimiz hastayız. Çocuklarımın hepsinde yüksek ateş ve mide virüsü var" ifadelerini kullandı.
Yüz binlerce bulaşıcı hastalık vakası
Gazze'deki sağlık sisteminin çökmesi bölgedeki kesin rakamları takip etmeyi zorlaştırsa da Dünya Sağlık Örgütü, Gazze Sağlık Bakanlığı ve Filistinlilere hizmet veren BM kuruluşu UNRWA'dan topladığı verilerle savaşın başlamasından bu yana en az 369 bin bulaşıcı hastalık vakası bildirdi, ki bu rakam savaş öncesine göre şaşırtıcı bir artışa işaret ediyor.
DSÖ'nün verdiği olağanüstü yüksek sayı bile krizin boyutlarını yansıtmıyor: Dünya Sağlık Örgütü'nün Gazze ve Batı Şeria'daki ofislerinde sağlık sistemleri ekibi lideri olan Shannon Barkley, savaşın birçok binayı yıktığı ve sağlık sisteminden geriye pek bir şey kalmadığını söyledi.
Solunum yolu enfeksiyonu yaygın
Barkley, Gazze'de en sık görülen hastalıkların soğuk algınlığı ve zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonları olduğunu söyledi. Barkley, normalde hafif seyreden hastalıkların bile, kötü yaşam koşulları göz önüne alındığında, özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kalan kişiler olmak üzere Filistinliler için ciddi riskler oluşturabileceğini söyledi.
Telefonla konuşan Al-Farra, ailesinin bir hafta önce Refah'ın hemen kuzeyindeki Han Yunus şehrinden kaçtıklarından beri yerde uyuduğunu söyledi. Al-Farra, son üç gündür kendisinin ve çocuklarının yüksek ateşi olduğunu ve sürekli ishal ve kusma yaşadıklarını söyledi.
Ellerimi yıkadığımda daha kirli hissediyorum
Harap olmuş yerleşim bölgesindeki diğer pek çok kişi gibi El-Farra da kendisinin ve ailesinin yıkanmak için kullandıkları kötü kokulu suyu içtiklerini söyledi ve şu ifadeleri kullandı:
"Ellerimi yıkadığımda sanki daha temiz değil de daha kirli oluyorlarmış gibi hissediyorum"
Al-Farra, en küçük çocuğu 6 yaşındaki Hala'nın son üç günün çoğunu uyuyarak geçirdiğini ve haftalarca aç kaldıktan sonra yemek yiyemeyecek kadar zayıf düştüğünü söyledi. Al-Farra "Eskiden daha fazla yemek için yalvarırdı, ama şimdi hiçbir şey yiyemiyor" dedi. Al-Farra, 9 yaşındaki oğlu Muhammed'in de çıkan ateşi yüzünden nöbet geçirdiğini sözlerine ekledi.
Gazze'ye gelen yardımlar yetersiz
İsrail ordusu Pazartesi günü yaptığı açıklamada Mısır üzerinden gelen insani yardımları kontrol etmek için İsrail, Gazze ve Mısır sınırındaki Kerem Şalom Sınır Kapısı'nda ikinci bir güvenlik kontrol noktası açtığını duyurdu. Bu hamle Gazze'ye daha fazla gıda, su, tıbbi malzeme ve barınak ekipmanı girmesini sağlamayı amaçlıyor. Yardım kuruluşları, bir buçuk hafta önce geçici ateşkesin çökmesinden bu yana Gazze'ye gelen yardımların yeterli olmadığını belirtiyor.
Ameliyatlar sağlıksız koşullarda yapılıyor
Gazze'nin merkezindeki El Aksa Hastanesi'nden konuşan Sınır Tanımayan Doktorlar'ın (MSF) acil durum koordinatörü Marie-Aure Perreaut Revial'e göre, halen faaliyette olduğu düşünülen hastaneler, hava saldırılarında travma geçiren hastalara odaklanmış durumda. Ancak bu hastaların çoğunun ameliyat sonrası bakımlarının sağlıksız koşullarda yapıldığını ve bunun da ciddi enfeksiyonlara yol açtığını söyledi.
Revial, Gazze'nin merkezindeki sağlık sisteminin tamamen çöktüğünü ve temel tıbbi bakıma ihtiyacı olanların tedavisiz kaldığını söyledi.
Gazze sakinlerinden 40 yaşındaki Ameera Malkash, solgun ve sarılıklı oğlu Süleyman'ı geçen ay Han Yunus'taki bir hastaneye götürdüğünde, hastanenin o günkü hava saldırılarında yaralananlarla dolup taştığını söyledi. İşin kötüsü ise Malkash'ın oğlunu o gün bir doktora gösterme şansı olmadı.
Malkash, ertesi gün telefonla doktora ulaşabildiğini ve doktorun onlara hepatit A olduğunu söylediğini söyledi.
Hepatit A, kirli su yoluyla kolayca yayılan oldukça bulaşıcı bir virüsün neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonu
Malkash, Süleyman'ın karantinaya alınması gerektiğini, ancak hastanede hiç oda kalmadığını, bu nedenle binlerce insanla dolu bir barınağa geri dönmekten başka seçenekleri olmadığını söyledi.
Hepatit A vakası 1000'i aştı
Geçtiğimiz hafta Filistin Yönetimi Sağlık Bakanı Mai Alkaila, Gazze Şeridi'nde yaklaşık 1000 hepatit A vakasının kaydedildiğini söyledi. Filistin Yönetimi'nin sağlık bakanlığı Batı Şeria'da bulunuyor ve Gazze'deki sağlık bakanlığından ayrı olarak faaliyet gösteriyor.
Refah'taki Abu Yousef al-Najjar Hastanesi'nin müdürü Dr. Marwan Al-Hamase, Pazar günü yaptığı açıklamada, küçük tesisinin yüzlerce yerinden edilmiş insanı barındırdığını ve bu insanların yaralıların da tedavi edildiği katlarda uyuduklarını söyledi. Bu katların temizlik malzemesi bulunamadığı için haftalardır temizlenmediğini söyledi.
Yetersiz beslenme kabusuyla başa çıkamıyoruz
Al Hamase, yetersiz beslenmenin "kontrol edilemez" bir noktaya geldiğini ve çocuklar arasında anemi ve dehidrasyon vakalarının neredeyse üç kat arttığını söyledi.
Yardım kuruluşu Mercy Corps'un sözcüsü Milena Murr, Gazze'deki meslektaşlarının iki ay önce evlerini terk ettiklerinde, soğuk ve yağışlı havaya hazırlıklı olmadıklarını söyledi. Pek çoğu battaniye, ceket ya da sıcak tutan giysiler getirmemişti.
BM tarafından işletilen barınaklara sığınan yerinden edilmiş insanlar, akan su olmadan banyoları paylaşıyorlar. DSÖ'den Barkley, sokaklarda biriken dışkı maddelerinin hastalığın yayılmasına yol açabileceğini ve su kaynaklarını daha da kirletebileceğini söyledi.
Güneyde BM'nin okula dönüştürdüğü bir sığınakta kalan 17 yaşındaki Firas al-Darby, haftalardır vücudunun her yerinde mantar enfeksiyonu olduğunu söyledi ve "Bakteriler, pislik, hastalık ve salgınlar okulun her yerinde" dedi.
Bit var, şampuan yok
Annesinin söylediğine göre Hala Al-Farra'da deri döküntüsü ve bit de var. Al-Farra, şampuan alacak parası olmadığı için Hala'nın saçlarını kesmeyi düşündüğünü de sözlerine ekledi.
Temiz su için yalvarıyorum
Al Farra, "Çocuklarıma nasıl yardım edeceğim konusunda hiçbir fikrim yok" dedi ve sözlerini şöyle noktaladı: "Şimdi insanların evlerini dolaşıp temiz su için yalvarıyorum"
© 2023 The New York Times Company
