Jason Karaian - Andrés R. Martínez / The New York Times
Dünyanın en büyük denizcilik şirketleri gemilerini Kızıldeniz'den uzaklaştırmaya başladı ve bu da petrol ve diğer ithal mallar için daha yüksek fiyatlar yoluyla dünya çapında hissedilebilecek gecikmeler ve ekstra maliyetler yarattı.
İran tarafından desteklenen bir milis, Hint Okyanusu ile Süveyş Kanalı'nı birbirine bağlayan ve her yıl dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 12'sinin geçtiği bu önemli deniz yolunda sevkiyatı sekteye uğrattı. Amerika Birleşik Devletleri, geçtiğimiz haftalarda ticari gemileri füze ve insansız hava araçlarıyla hedef alan Husiler adlı milislere karşı, bölgenin savunulmasına yardımcı olacağının sözü verdi.
Denizcilik devi Kızıldeniz'i rotasından çıkardı
Salı günü denizcilik devi Maersk, Husilerin saldırıları sonrası yaptığı açıklamada "Mürettebatımızın, gemilerimizin ve müşterilerimizin yüklerinin güvenliğini sağlamak için Kızıldeniz'den geçmesi planlanan gemileri Ümit Burnu üzerinden Afrika'yı dolaşacak şekilde yeniden yönlendireceğiz" ifadelerini kullandı. Şirket, gemileri Kızıldeniz'e geri gönderme kararının duruma göre bakılacağını söyledi.
Maersk ayrıca "Süveyş Kanalı'nı kullanmaya ve Kızıldeniz ve Aden Körfezi üzerinden transit geçişe geri dönüşü sağlayacak bir çözümün yakın gelecekte uygulamaya konulacağına inanıyoruz, ancak şu anda bunun tam olarak ne zaman olacağını belirlemek zor" şeklinde açıklama yaptı.
Petrol endüstrisi için büyük tehdit
Saldırılar petrol endüstrisi için özel bir tehdit oluşturuyor. Pazartesi günü BP'nin "kötüleşen güvenlik durumu" nedeniyle Kızıldeniz'den tanker göndermeyi durdurduğunu açıklaması, BP'nin bir petrol sahası işlettiği Suudi Arabistan ve Irak gibi büyük üretici ülkelerden petrol akışının aksaması korkusunu arttırdı.
Uluslararası petrol göstergesi olan Brent ham petrolünün fiyatı Aralık başından bu yana yaklaşık yüzde 5 artarak enerji fiyatlarındaki aylarca süren düşüşü kısmen tersine çevirdi. Goldman Sachs analistleri, tüm ham petrolün uzun süre Kızıldeniz'den uzaklaştırılmasının petrol fiyatlarını varil başına 4 dolara kadar ya da mevcut seviyelerden yüzde 5 daha artırabileceğini tahmin ediyor, çünkü daha fazla varil alıcılara giderken, daha uzun transit rotalarda denizde sıkışıp kalacak.
Füzelerin çoğu adresini bulamadı
Ticari gemileri hedef alan insansız hava araçları ve füzelerin çoğu denize düştü ya da ABD gemileri ve bir Fransız gemisi tarafından durduruldu. Kızıldeniz'de şimdiye kadar gerçekleştirilen en başarılı saldırı bir haftadan uzun bir süre önce Husilerin bir Norveç tankerini füzeyle vurarak yangına yol açmasıydı. Olayda kimse yaralanmadı.
Gazze'de 20 bin kişi hayatını kaybetti
ABD Donanması gemileri korumak, Orta Doğu'daki ABD personelini savunmak ve İsrail'e yardım etmek için bölgeye daha fazla gemi gönderdi. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanı iki aydan uzun bir süredir devam ederken ve yaklaşık 20 bin kişi hayatını kaybetti, saldırılar bölgede daha geniş çaplı bir savaş endişesini arttırdı.
İran destekli milisler, Hamas'ın İsrail'in güneyinde yaklaşık 1200 kişiyi öldürdüğü 7 Ekim'den bu yana Gazze'deki grubu destekleyeceklerine dair söz verdiler. Bu söz, Hizbullah'ın Lübnan'dan İsrail'e attığı roket ve füzeler ile Yemen'in kuzeyini kontrol eden Husilerin Kızıldeniz'deki saldırılarının ötesine geçmedi. Ancak daha geniş çaplı bir savaştan kaçınmak isteyen Arap liderler ile en azından çatışmaların durması ve daha fazla insani yardım için bastıran ABD ve müttefikleri arasındaki tartışmaların odak noktası oldu.
Deniz ticareti tehdit altında
Savunma Bakanı Lloyd Austin saldırıların ticareti tehdit ettiğini, denizcileri tehlikeye attığını ve uluslararası hukuku ihlal ettiğini söyledi. Pazartesi günü İsrail'e giden Austin, liderlerle bir araya geldiğinde tonunda bir değişiklik olduğunu gösterdi. Hamas'a karşı ABD desteği konusunda güvence verdi ancak sivilleri daha az riske atacak daha küçük çaplı, hedefe yönelik bir savaşa geçmeleri çağrısında bulundu. İsrail ordusunun geçen hafta yanlışlıkla üç rehineyi öldürdüğünü açıklamasından bu yana İsrail içinde ve müttefikleri arasında Gazze'deki ölü sayısına yönelik eleştiriler arttı.
© 2023 The New York Times Company
