Sameer Yasir / The New York Times
Rusya'nın Ukrayna ile savaşının başlangıcından itibaren Hindistan, Moskova ile uzun yıllara dayanan bağlarını gerekçe göstererek tarafsız bir duruş sergiledi.
Rusya uzun zamandır Hindistan'ın en önemli askeri tedarikçisi konumundaydı ve savaşa tepki olarak uygulanan uluslararası yaptırımlar, Rus petrolünü ucuzlattı ve Hindistan hızla alımlarını arttırarak indirimli Rus petrolünün başlıca alıcılarından biri haline geldi. Bunu yaparak Hindistan, 2022'de Ukrayna savaşının başlamasından bu yana ABD'nin Rusya'ya uyguladığı yaptırım çabalarını boşa çıkardı ve Moskova kasasını fazlasıyla doldurdu.
Desteğiniz sayesinde başarılı olduk
Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ile olan görüşmesinde "Her şey sizin elinizde" diyen Putin, "Doğrudan desteğiniz sayesinde başarılı olduğumuzu söyleyebilirim" ifadelerini kullandı.
Putin, Ukrayna'daki savaşla ilgili durumu görüşmek istediğini ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Rusya'yı ziyaret etmeye davet ettiğini de sözlerine ekledi.
Hindistan Dışişleri Bakanı Jaishankar, Putin'e Modi'den, Hintli liderin Rusya-Hindistan ilişkilerinin durumuna ilişkin düşüncelerini aktardığı yazılı bir mektup getirdiğini söyledi.
Çarşamba günü erken saatlerde Jaishankar Rus mevkidaşı ile ayrı bir toplantı gerçekleştirdi. Görüşmelerinin "çok taraflılığın durumu ve çok kutuplu bir dünya düzeninin inşasını" içereceğini söyledi.
Farklı alanlarda iş birliklerine odaklanacağız
Rusya'da yayınlanan bir videoya göre Jaishankar, "Farklı alanlardaki ikili işbirliğine odaklanacağız ve bunu değişen koşullara ve taleplere göre ayarlayacağız" dedi. Jaishankar ayrıca "Uluslararası stratejik durumu, çatışmaları ve gerilimleri oldukları yerde tartışacağız"
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Çarşamba günü yaptığı açıklamada ülkesinin Hindistan ile ilişkilerinin ikili bağların ötesine geçtiğini söyledi. Toplantı öncesinde televizyonda yaptığı açıklamada Lavrov, iki ülkenin "herkes için açık ve adil olacak uluslararası bir siyasi ve ekonomik sistem inşa etmekle" ilgilendiğini söyledi.
ABD Hindistan'ı karşısına almıyor
Biden yönetiminin Rusya'yı desteklemeyi maliyetli hale getirme çabalarına rağmen, ABD yetkilileri Hindistan'ı açıkça eleştirmekten kaçınmayı tercih etti. Bunun yerine, Başkan Joe Biden ve diğerleri Modi'ye yakın durmaya çalıştılar, hatta yaz boyunca Modi'yi bir devlet yemeğinde ağırladılar. ABD emniyet yetkililerinin Kasım ayında Hintli yetkilileri ABD'de Amerikalı bir Sih aktiviste suikast planlamakla suçlamasının ardından bile bu durum değişmedi.
Biden genel olarak Hindistan ile ortak noktalara vurgu yapmış olsa da, Hindistan hükümetinin insan hakları üzerindeki baskıları ilişkilerde açık bir sürtüşme noktası. Protestocular devlet yemeği sırasında Modi'nin muhalefeti bastırma çabalarına karşı gösteri de yaptı.
ABD ve Rusya'nın odağındaki ülke
Aralarındaki ilişkinin temelinde Modi'nin ülkesini ekonomik bir süper güç olarak öne çıkarma arzusu ve Biden'ın Rusya ve Çin'e karşı bir denge unsuru olarak hizmet edecek güçlü bir müttefike duyduğu ihtiyaç yatıyor.
Jaishankar ile bir saatten fazla süren görüşmesinin ardından Lavrov, Hindistan'ın küresel meselelere "sorumlu yaklaşımını" övdü ve bu yaklaşımın Ukrayna konusundaki tutumunu da kapsadığını söyledi. Lavrov, iki liderin savaş hakkında konuştuklarını söyledi ancak ayrıntı vermedi ve bunun silah üretimi ve nükleer enerji işbirliği de dahil olmak üzere görüşülen birkaç konudan biri olduğunu belirtti.
Yeni Delhi silah ithalatının büyük bir kısmı için Rusya'ya bağımlı ve Moskova Hindistan'ın sıfırdan nükleer ve uzay kabiliyetleri inşa etmesine yardımcı oldu.
Dünya hızla değişiyor, ilişkiler ise asla
Kariyer sahibi bir diplomat olan Jaishankar, iki ülke arasındaki yakın ilişkiyi hızla değişen dünyada değişmeyen birkaç unsurdan biri olarak tasvir ediyor. Jaishankar'ın Hindistan'ın nasıl dikkatli bir şekilde çok taraflı bir diplomatik yol çizmesi gerektiğini anlatan kitabı, ülkenin Modi yönetimindeki dış politikasına dair net fikir veriyor.
Jaishankar Salı günü Moskova'da Hint diasporası üyelerine yaptığı açıklamada "Tipik olarak savunma, nükleer ve uzay sadece yüksek derecede güvene sahip olduğunuz ülkelerle yaptığınız işbirlikleridir" dedi.
Çin korkusu
Ancak ilişkilerde gerginlik belirtileri görülüyor. Çin bu noktada endişe kaynağı. Her üç ülke de kendilerini dünya çapında gelişmekte olan ülkeler için bir lider model olarak daha güçlü bir şekilde tasvir ediyor.
Hindistan'ın Batı baskısı ile Rusya ile ilişkileri arasındaki çizgide nasıl yürümeye çalıştığının bir yansıması olarak Modi, Putin ile geleneksel yüz yüze zirve toplantısını ikinci kez yapmadı. Aynı zamanda Hindistan, Birleşmiş Milletler'de Rusya'nın Ukrayna'daki saldırganlığını kınayan kararları desteklemeyi reddetti.
Enerji ve savunmada Rusya'ya bağımlı
Yeni Delhi'deki Jawaharlal Nehru Üniversitesi'nde Hindistan dış politikası dersleri veren Happymon Jacob, Hindistan'ın Rus petrolü alımını arttırması dışında, Ukrayna işgalinden bu yana ilişkilerin daha az yakın olduğunu söyledi.
Jacob, yine de Hindistan'ın özellikle enerji ve savunma sektörlerinde bir dereceye kadar Rusya'ya bağımlı kalacağını söyledi.
"Hindistan'ın 2008 yılında ABD ile bir nükleer anlaşma imzalamış olmasına rağmen Hindistan'a nükleer reaktör sağlayan tek ülke Rusya" dedi.
© 2023 The New York Times Company
