Luke Broadwater / New York Times
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski için hafta büyük umutlarla başlamıştı. ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’nın Rusya’nın derinliklerine saldırmasına olanak tanıyacak uzun menzilli füzeleri satma fikrini defalarca gündeme getirmişti. Bu sayede Kiev’in, Moskova’yı müzakere masasına çekmek için daha fazla baskı gücü elde etmesi bekleniyordu. Zelenski, Cuma günü Beyaz Saray’da yapılacak görüşmede ABD yapımı Tomahawk füzelerinin satışını nihai hale getirmeyi umuyordu.
Ancak Cuma öğleden sonra Beyaz Saray’dan ayrıldığında hayal kırıklığına uğramıştı. Gazetecilere yaptığı açıklamada, Trump’ın füzeleri elinde tutmakta ısrar ettiğini söyledi. Ukrayna lideri artık bu konuda konuşmak istemediğini, ancak iki ülkenin görüşmeleri sürdüreceğini belirtti.
Zelenski Beyaz Saray önünde basına yaptığı açıklamada “Bu konuda açıklama yapmak istemiyorum, ABD tırmanma istemiyor” ifadelerini kullandı.
Zelenski: Ukrayna Tomahawk'tan gerçekten korkuyor
Ukrayna lideri şöyle devam etti: “Bence Rusya Tomahawk’tan korkuyor. Gerçekten korkuyor”
Trump’ın Salı günü Ukrayna’ya uzun menzilli füzeleri transfer etme fikrinden Cuma günü vazgeçmesi arasındaki dönemde kritik bir gelişme yaşandı: Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılan uzun bir telefon görüşmesi. Görünüşe göre Putin, Trump’ı bu fikrinden caydırmayı başarmıştı.
Bu, Trump’ın Putin’le birebir etkileşimlerden sonra pozisyonunu değiştirmesinin son örneğiydi. Trump daha önce Putin tarafından “yanıltıldığını” kabul etmişti. Ancak öfkesi genellikle kısa sürüyordu.
Mart ayında Putin’e “çok öfkelendiğini” söylemişti. Mayıs ayında ise Putin’in Ukrayna’ya saldırılarını “tamamen delilik” olarak nitelemişti. Temmuz’da gazetecilere, Rus liderin barış müzakerelerine gireceğine dair söz verip hiçbir zaman bunu yerine getirmediğini, “kandırıldığını” düşündüğünü anlatmıştı.
Trump, “Putin saçmalıyor. Bize hep çok kibar davranıyor ama sonunda bunun hiçbir anlamı kalmıyor” sözleriyle Putin konusundaki ikilemini paylaşmıştı.
Yine de her seferinde yeniden iletişim kurmuş, bir anlaşma yapma umuduyla Putin’e dönmüştü.
Bir gazeteci Cuma günü Trump’a “Putin sizi kandırıyor olabilir mi?” diye sorduğunda, Trump bu olasılığı kabul etti. Trump, “Hayatım boyunca en iyileri tarafından kandırıldım ama her seferinde işin içinden çıktım. Yani olabilir. Ama bu konularda fena sayılmam. Bence o bir anlaşma yapmak istiyor” sözlerini kaydetti.
Trump’ın Tomahawk füzeleri konusundaki kararsızlığı, Macaristan’da yapılması planlanan Putin zirvesinin önemini daha da artırdı. Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmesi planlanıyor.
Trump, Cuma günü sosyal medyada Zelenski ile yaptığı görüşmeyi “çok ilginç ve çok samimi” olarak niteledi.
Trump: Toprak sınırları savaşla ve cesaretle çiziliyor
Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Zelenski’ye de, tıpkı Başkan Putin’e güçlü bir şekilde önerdiğim gibi, artık bu kan dökme işine son verme ve bir anlaşma yapma zamanının geldiğini söyledim. Yeterince kan döküldü, toprak sınırları savaşla ve cesaretle çiziliyor. Oldukları yerde dursunlar. Her iki taraf da zafer ilan etsin, kararı tarih versin!” ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray önünde Zelenski, Trump’ın bu mesajına katıldığını söyleyerek “Başkan haklı, iki taraf da savaşı durdurmalı. Olduğumuz yerde durmalıyız” şeklinde konuştu.
Trump, Perşembe günü Putin’le yaptığı görüşmede Ukrayna’ya uzun menzilli füzeler gönderme fikrini gündeme getirdiğini, ancak bunun Rus liderin hoşuna gitmediğini söyledi.
Trump: Tomahawk inanılmaz yıkıcı bir silah
Trump gazetecilere “Gerçekten de dedim, ‘Rakibine birkaç bin Tomahawk versem sakıncası olur mu?’ dedim” diye anlattı ve şöyle devam etti: “Hoşuna gitmedi. Evet, söyledim. Ama bazen biraz espriyle yaklaşmanız gerekir. Yine de hoşlanmadı. Tomahawk çok vahşi bir silah. Saldırı amaçlı, inanılmaz derecede yıkıcı bir silah”
Trump, Cuma günü bu fikirden geri adım atarak, Tomahawk füzeleri konusunda bir karara varmadan önce barış görüşmelerinin başlamasını istediğini söyledi ve “Umarım savaşı Tomahawksız bitirebiliriz” dedi.
Ukrayna'nın dronlarına karşılık ABD'nin Tomahawk'ları
Beyaz Saray’daki görüşmede Zelenski, silah satışının savaşı sonlandırmaya yardımcı olacağını savundu. Ukrayna’nın insansız hava araçlarını ABD’ye verip karşılığında Tomahawk füzeleri alabileceği bir “silah takası” önerdi. Bu füzeler, Başkan Joe Biden’ın 2023’te Kiev’e gönderilmesini kabul ettiği Ordu Taktik Füze Sistemlerinden beş kat daha uzun menzile sahipti.
Trump ilk başta fikre sıcak yaklaştı ve “Gerçekten iyi drone yapıyorlar” dedi. Ancak kısa süre sonra yeniden çekincelerini dile getirdi ve “Bir şeyi söylemem lazım: Bizim de Tomahawk’lara ihtiyacımız var. Ülkemizi korumak için ihtiyacımız olan şeyleri vermek istemiyoruz” şeklinde konuştu.
Trump, Zelenski’ye Perşembe günü Putin’le iki saatten uzun görüştüğünü ve Rus liderin barış istediğine inandığını da söyledi.
© 2025 The New York Times Company
