Tyler Pager, John Eligon / New York Times
Trump yönetimi tarafından mülteci statüsü verilen beyaz Güney Afrikalıları taşıyan ilk uçak, Pazartesi sabahı Washington Dulles Uluslararası Havalimanı’na indi.
Bu gelişme, uzun süredir savaş, kıtlık ve soykırımdan kaçan insanlara yardım etmeye odaklanan ABD’nin mülteci politikasında keskin bir tersine dönüşe işaret ediyor. Başkan Donald Trump, göreve başladığı ilk gün tüm mülteci kabul programlarını fiilen durdurmuş, ardından Güney Afrika’da iktidarda olan beyaz etnik azınlık Afrikanerler için ABD’ye yerleşme yolu açmıştı.
Pazartesi günü ABD’ye ulaşan grup, ABD tarafından finanse edilen Omni Air International’a ait charter bir uçuşla geldi. Grup, ırkları nedeniyle ayrımcılığa uğradıklarını, iş fırsatlarından mahrum bırakıldıklarını ve şiddete maruz kaldıklarını belirtti. Güney Afrika havalimanı otoritesinden bir sözcüye göre, Pazar günü 49 Afrikaner uçağa bindi. Programla ilgilenen kişi sayısı ise 8 bini aştı. Ancak ABD’ye gelen bireylerle ilgili çok az ayrıntı mevcut.
Kabul edilmeleri için 3 ay yeterli oldu
Trump yönetimi bu kişilere hızlandırılmış işlem uyguladı — sadece üç ay içinde kabul edildiler. Amerikan Göçmenlik Konseyi’ne göre, Trump yönetiminden önce, mülteci yerleştirme süreci ortalama 18 ila 24 ay sürüyordu.
Trump, Pazartesi günü bu kişilere ABD vatandaşlığı verildiğini açıkladı ve onları bir soykırımın kurbanları olarak tanımladı.
Basın mensuplarına yaptığı açıklamada Trump “Çiftçiler öldürülüyor. Beyaz olmaları ya da siyah olmaları benim için fark etmez. Beyaz çiftçiler vahşice öldürülüyor ve toprakları ellerinden alınıyor” ifadelerini kullandı.
Ancak polisten alınan veriler, bu toplu katliam anlatısını desteklemiyor. Nisan 2020 ile Mart 2024 arasında, Güney Afrika’daki çiftliklerde 225 kişi öldürüldü. Polis kayıtlarına göre, bu kişilerin çoğu (101 kişi) çiftliklerde yaşayan ya da daha önce çalışmış, çoğunlukla siyah olan kişilerdi. 53 kişi ise çiftçilerdi, ki bunlar genellikle beyaz.
Bu mülteci programı, ABD ile Güney Afrika arasında gerginliği artırdı. Güney Afrika hükümeti, Afrikanerlerin mülteci statüsüne uygun olduğu yönündeki Trump yönetiminin iddiasını reddetti.
Güney Afrika dışişleri bakanlığı sözcüsü Chrispin Phiri “Güney Afrikalıların ABD’ye ‘mülteci’ kisvesi altında yerleştirilmesi, tamamen siyasi amaçla yapılmış gibi görünüyor, bu son derece üzücüdür” dedi.
Trump yönetiminin göçmenlik politikasını yürüten Beyaz Saray yetkilisi Stephen Miller, Güney Afrika’daki durumun “mülteci programının yaratılma amacına birebir uyduğunu” söyledi ve ekledi: “Bu ırka dayalı zulümdür"
Şubat ayında Trump, Güney Afrika’ya yapılan tüm dış yardımları askıya alan bir başkanlık emri imzaladı ve Güney Afrika hükümetinin “ırksal olarak ayrımcı toprak sahipliği” uygulamaları nedeniyle “Afrikaner mültecilerini” yerleştirmek için çalışacağını açıkladı.
Trump burada, kamu yararı gerekçesiyle özel arazilerin kamulaştırılmasını ve bazı durumlarda tazminatsız alınmasını mümkün kılan Kamulaştırma Yasası’na atıfta bulundu. Ancak bu adım, yalnızca yargı denetimine tabi bir gerekçelendirme sürecinden sonra atılabiliyor.
Güney Afrika Dışişleri Bakanı Ronald Lamola, bu yasayı ABD’deki kamulaştırma yasalarıyla karşılaştırdı. Uzmanlara göre yasa, kötüye kullanımı önleyecek çok sayıda denge ve denetim mekanizması içeriyor. Yasanın en muhtemel uygulanma biçimi, kullanılmayan arazilerin alınması olacak.
Trump yönetimi ayrıca, Güney Afrika’nın Gazze Şeridi’ndeki savaş nedeniyle İsrail’i kınaması ve İran ile yakın ilişkileri nedeniyle de eleştiride bulunmuştu.
Güney Afrika, İsrail’e karşı Uluslararası Adalet Divanı’nda soykırım davası açmıştı.
© 2025 The New York Times Company
