Ukrayna Cenevre Sözleşmeleri'ni ihlal mi ediyor?

Dan Bilefsky ve Michael D. Shear / The New York Times

ABD Başkanı Joe Biden pazartesi günü sarf ettiği Putin’in güçte kalmaması gerektiği sözünün arkasında durduğunu söyledi. Ancak bunun kendi öfkesinin kişisel bir dışa vurumu olduğunu ve ABD dış politikasında olası bir değişikliği yansıtmadığını da sözlerine ekledi. Biden kendisine yöneltilen eleştirileri reddederek “Bu adama karşı hissettiğim ahlaki öfkeyi ifade ediyordum” dedi ve sözlerinin Putin’i zorla gücünden etme anlamına gelmediğini söyleydi. Joe Biden “İstediğim son şey Rusya’yla kara ve ya nükleer savaşa girmek” diye konuştu.

Joe Biden, üç günlük Avrupa diplomasi gezisinin sonunda Varşova’da yaptığı konuşmasında “Tanrı aşkına, bu adam güçte kalamaz” demişti. Beyaz Saray sadece dakikalar içinde ABD Başkanı’nın dediklerinden geri adım attı. Bazı muhalifler, Biden’ın sözlerinin disiplinsiz olduğunu ve Putin’i sebepsiz yere kışkırtabileceklerini söyledi. Dışişleri Bakanı Antony Blinken Kudüs'teki gazetecilere, "Rusya'da veya başka yerlerde bir rejim değişikliği stratejimiz yok" dedi.

Çatışmalar Ukrayna'da dün şiddetli

Başkanın rejim değişikliğinin gündemde olmadığına dair iddiası, savaşın beşinci haftasında pazartesi günü Ukrayna'nın dört bir yanında çatışmalar şiddetlenirken geldi. Ukrayna güçlerinin kuzeydoğuda kazanımlar elde ederken, Rusya güney liman kenti Mariupol'a yönelik amansız saldırısını sürdürüyor. Ukraynalıların Mariupol’da zafer umutları gittikçe sönüyor.

Rus ordusu son günlerde doğu Ukrayna’daki kontrolünü sağlamlaştırmaya odaklanarak bölgesel hırslarını ehlileştirebileceğinin sinyallerini verdi. Ancak pazartesi günü birden fazla cephede yaşanan çatışmalar, daha dinamik ve değişken bir durumu ortaya çıkardı.

Kiev'i çevreleyen banliyöler için gerçekleşen çatışmaların en şiddetli hissedildiği kentlerden biri olan Irpin’in belediye başkanı, Ukrayna ordusunun Rus güçlerini kasabadan püskürttüğünü, askerlerinin kontrolü ele geçirmesi ve elinde tutması halinde Ukrayna için önemli bir zafer olacağını söyledi. İşte diğer bazı önemli gelişmeler:

Tartışma yaratan video

-The New York Times tarafından analiz edilen bir video, muhtemelen Ukraynalı askerlerin Rus ordusundan mahkumları dövdüğünü ve vurduğunu gösteriyor. Görüntülerde mahkumlardan beşinin bağlı olduğu ve yerde yattıkları görülüyor. Diğer üç tutsak bacaklarından vuruldu. Olay, savaş esirlerine insani muamele kurallarını belirleyen Cenevre Sözleşmeleri'nin ihlal edilip edilmediğine dair soruları gündeme getirdi.

- Şehir yetkilileri, Kiev'deki okulların pazartesi günü çevrimiçi olarak yeniden açıldığını söyledi. Öğretmenler, öğrencilere hafif iş yükü vermeye teşvik edildi.

- Sovyet sonrası dönemde korkusuz gazeteciliğin tanımlanmasına yardımcı olan ve editörü geçen yıl Nobel Barış Ödülü'nü paylaşan Rus gazetesi Novaya Gazeta, pazartesi günü yayın faaliyetlerini askıya aldı. Rusya’da Kremlin'i eleştiren herhangi bir büyük medya kuruluşu kalmadı.