İngiltere merkezli müzayede evi Christie's, 1642 yılında Fransız matematikçi ve mucit Blaise Pascal'ın geliştirdiği, dünyanın ilk hesap makinelerinden biri kabul edilen La Pascaline'nin müzayede satışının askıya alındığını açıkladı.
Paris'teki bir idare mahkeme, hesap makinesinin ihracat iznini durdurdu. Pascal'ın 19 yaşında tasarladığı "tarihte açık artırmada sunulan en önemli bilimsel araç" olarak ilan edilen La Pascaline'in satılması halinde 2 milyon eurodan fazla gelir getirmesinin beklendiği belirtildi.
Mahkeme kararında "Tarihi ve bilimsel değeri göz önüne alındığında, La Pascaline'in 'ulusal hazine' olarak sınıflandırılması muhtemel. Bu da ihracat sertifikası verilmesini engelliyor" dedi ve makinenin ülkeden çıkışını yasakladı.
Satış durduruldu
Koleksiyoncu Léon Parcé'nin kütüphane koleksiyonunda yer alan makine sekiz orijinal La Pascaline'den biri. Christie's makineyi "insan zihninin işini, bir makinenin yerine koymaya yönelik tarihteki ilk girişim" olarak tanımlıyor. Pascal'ın, makineyi Kuzey Fransa'daki vergilerin toplanmasında düzeni sağlamakla görevli bir mahkemenin başında bulunan babasının işini kolaylaştırmak için tasarladığı düşünülüyor.
Satışa çıkarılması planlanan model ise arazi ölçüm uzmanları için fit, inç ve kulaç gibi ölçü birimleriyle hesaplama yapıyor.
Aralarında 2021 Nobel fizik ödülü sahibi Giorgio Parisi'nin de bulunduğu bilim insanı ve araştırmacılardan oluşan bir grup, geçen hafta mahkemeye La Pascaline'in potansiyel ihracatının engellenmesi çağrısında bulunmuş; makinenin "ulusal hazine" olarak sınıflandırılmasını istemişti.
