Putin’in tehlikeli üç taktiği Batı’yı köşeye sıkıştırıyor
Rusya global bir oyun oynuyor ama ABD ve Avrupa kendilerini korumaya öyle dalmış ki kaleyi boş bırakıyorlar
Anne-MarIe Slaughter & Heather Ashby
1965 yılında, Soğuk Savaş’ın en hararetli günlerinde Amerikan televizyonlarında Get Smart (Akıllı Ol) adında bir komedi dizisi başladı. Dizide sakar ajan Maxwell Smart, Amerikan karşı-casusluk merkezi CONTROL’ü temsil ediyordu. CONTROL’ün baş düşmanı olan KAOS örgütü ise kadrosunda daima en az bir Rus ajanına yer verirdi. Düşünce kuruluşu RAND’ın yeni araştırmasına göre, Rusya bugün “Hakim olma umudunun kalmadığı uluslararası düzeni altüst etme derdinde, kural tanımaz bir devlet.” Bir başka deyişle, kontrolü kaybettiği için kargaşa çıksın istiyor. ABD’de Joe Biden yönetimi Rus tehdidinin farkında. Ama son G7 ve NATO tebliğlerinde görüldüğü üzere, öncelikli olarak Amerikan ve Avrupalı hedeflere yönelik Rus siber saldırılarına odaklanılıyor. Halbuki Rusya’nın etkisini artırmaya ve liberal dünyanın altını oymaya dönük global stratejisi göz önüne alınınca, bu tedbirler yeterli değil.
Batı karşıtlarına destek
Rusya’nın stratejisinin ilk ayağı, süregelen çatışmalarda Batı düşmanı hükümetleri ve askeri güçleri destekleyecek müdahalelerde bulunmak. Örneğin Rusya, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde Başkan Faustin-Archange Touadéra’ya askeri ve siyasi destek sağlıyor. Bunun karşılığında Rus şirketlerinin ülkede altın ve elmas madenleri işletmesine izin veriliyor. Libya’da da benzer bir durum var. Rus hükümeti ve hükümetin Wagner Grubu gibi paralı askerleri isyancı General Halife Hafter’i destekliyor. Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin düşmanı olan Hafter, Libya Ulusal Ordusu’nun başkomutanı. Bu sayede Rusya Libya’nın petrol, ulaşım ve savunma sektörlerine erişim sahibi oluyor. Mali’de Fransız hükümeti kendi izlerini silmeye çalışırken, Rusya birçok Batı Afrika ülkesi gibi burada da aynı stratejiyi uyguluyor.
Orta Doğu’ya silah satışı
Stratejinin ikinci ayağı silah satışı. Rusya Güneydoğu Asya’da Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar ve Vietnam’a silah satıyor. ABD Orta Doğu’dan çekilmeye başlarken, Rusya bölgede kendisine bir silah pazarı açtı. 2017 yılındaki Uluslararası Savunma Sergisi ve Konferansı sırasında Birleşik Arap Emirlikleri 700 milyon dolar değerinde Rus silahı satın aldı. Mısır da son on yıldır Rusya’dan silah alımını artırdı. Biden yönetiminin bu yıl başında silah satışını geçici olarak askıya aldığı Suudi Arabistan da Rusya’ya yöneldi.
