ABD'de yapılan yeni bir araştırma, taksi ve ambulans şoförlerinin Alzheimer hastalığına yakalanma oranlarının diğer meslek gruplarına kıyasla daha düşük olduğunu ortaya koydu. Harvard Tıp Fakültesi ve Mass General Brigham kuruluşundan araştırmacıların 2020-2022 yılları arasında gerçekleştirdiği çalışmada, 443 farklı meslekten ölen yaklaşık 9 milyon kişinin verileri incelendi. Bu kapsamda, Alzheimer’a bağlı ölüm oranları analiz edildi.
Araştırmaya göre, genel nüfusta Alzheimer nedeniyle gerçekleşen ölümler yüzde 1,69 oranında görülürken, bu oran taksi şoförlerinde yüzde 1,03, ambulans şoförlerinde ise yüzde 0,91 olarak tespit edildi. Bunun aksine, uçak pilotlarında bu oran yüzde 2,34'e kadar yükselirken, otobüs şoförlerinde yüzde 1,65 seviyesinde kaldı.
Navigasyon ve mekansal beceriler önemli
Araştırmacılar, Alzheimer riskinin düşük olmasını bu mesleklerde çalışan bireylerin düzenli olarak yön bulma ve mekânsal işleme gibi zihinsel becerileri aktif bir şekilde kullanmalarına bağlıyor. Dr. Vishal Patel, "Seyir ve navigasyon gerektiren görevlerin Alzheimer hastalığına karşı koruyucu bir etkisi olabileceği düşüncesini destekliyoruz. Ancak bu bulgular nedensellik kanıtlamıyor" dedi.
Benzer şekilde, daha önce İngiltere'de yapılan araştırmalar, Londra’daki taksi şoförlerinin hipokampus bölgelerinde uzun süreli mekânsal aktiviteler sonucu işlevsel değişiklikler yaşadığını göstermişti. Hipokampus, uzaysal hafıza ve yön bulma becerileri açısından kritik bir rol oynarken, Alzheimer’ın ilk etkilediği beyin bölgelerinden biri olarak biliniyor.
Hafıza kullanımı koruyucu rol üstlenebilir
Araştırmacılar, hafıza yoğun meslekler ile Alzheimer riski arasındaki bu ilişkiyi anlamak için benzer navigasyon gerektiren otobüs şoförleri, uçak pilotları ve gemi kaptanları gibi mesleklerle karşılaştırmalar yaptı. Ancak bu meslekler arasında hafıza kullanım yoğunluğunun farklılık göstermesi, taksi ve ambulans şoförlerini ayrı bir kategoriye yerleştirdi.
Araştırmacılar, bu bireylerin mesleklerinden bağımsız olarak daha iyi navigasyon becerilerine sahip olabileceğini, dolayısıyla Alzheimer riskinin doğal olarak daha düşük olabileceğini de belirtti. Aynı zamanda, Alzheimer’a yatkın bireylerin yüksek bilişsel beceri gerektiren mesleklerde çalışma olasılığının daha düşük olduğuna da dikkat çektiler.
Hafızayı, düşünmeyi ve günlük işleri yapma becerisini yavaş yavaş yok eden Alzheimer hastalığı, özellikle yaşlı bireyleri etkiliyor. Uzmanlar, yaşam boyu zihinsel olarak aktif kalmanın bu tür rahatsızlıklara karşı koruma sağlayabileceğini vurguluyor.
