23 Aralık 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 22.12.2022 09:05 | Son Güncelleme: 22.12.2022 09:09

Semptomlarınızın grip, Covid, RSV veya Strep olduğunu nasıl anlarsınız?

Dünyanın birçok ülkesinde kış aylarıyla birlikte salgın hastalıklar yayılmaya başladı. Bağışıklığın düşmesiyle çoğu kişide de hapşırık, öksürük, boğaz yanması gibi şikayetler kendini gösteriyor. Peki bu belirtiler grip mi Covid-19 mu yoksa RSV’nin göstergesi mi?
Semptomlarınızın grip, Covid, RSV veya Strep olduğunu nasıl anlarsınız?

Semptomlarınız varsa, hangi virüs veya enfeksiyona sahip olduğunuzu nasıl anlayabilirsiniz? Doktorlar, grip, Covid ve solunum sinsityal virüsünün (RSV) neredeyse ayırt edilemez semptomları olduğundan, test yapmadan bilmenin neredeyse imkansız olduğunu söylüyor. 

Mevsimsel virüsün hangi çeşidine sahip olduğunuz önemli olmayabilir. Ciddi bir şekilde hasta olmadığınız veya ciddi bir hastalık veya hastaneye yatış için yüksek risk grubunda olmadığınız sürece, doktorların tavsiyesi büyük ölçüde aynıdır: kendinizi daha iyi hissedene kadar evde kalın ve dinlenin. Bununla birlikte, grip ve Covid için ilaç tedavilerine erken başlanmalıdır, bu nedenle ihtiyacınız olacağını düşünüyorsanız tedaviye başlamak önemlidir. Boğaz ağrısı, antibiyotik gerektiren bakteriyel bir enfeksiyon olabilir. Uzmanlar ise bazı kış hastalıklarıyla diğerlerinden daha fazla ilişkili semptomlar olduğunu söylüyor.

RSV

RSV tipik olarak, çoğu virüsü birden çok kez almış olan sağlıklı yetişkinlerde ve çocuklarda hafif bir soğuk algınlığı olarak kendini gösterir. Yaşlılarda ve bebeklerde RSV, solunum güçlüğü de dahil olmak üzere daha ciddi hastalıklara neden olabilir. RSV enfeksiyonlarındaki artış, 2022’nin başlarında en çok çocuklarda artış gösterdi. 

New York'ta bir çocuk doktoru olan Preeti Parikh, RSV'li hastaların sıklıkla çok fazla burun tıkanıklığı ve mukus salgısı gösterdiğini söylüyor. Vücut ağrıları ve gastrointestinal rahatsızlık RSV ile daha az yaygınken hırıltı, özellikle bebeklerde, akciğerdeki küçük hava yolları iltihaplandığında ortaya çıkabilir.

Grip ve Covid-19

Parikh, ateş, vücut ağrıları ve baş ağrılarının grip ve Covid-19 için daha tipik olduğunu söylüyor. Gastrointestinal semptomlar grip, Covid ve strep ile de ortaya çıkabiliyor. Cleveland Clinic'te bulaşıcı hastalıklar doktoru olan Kristin Englund, yorgunluğun grip ve Covid-19'da daha yaygın olduğuna dikkat çekiyor.

Koku ve tat alma kaybı sadece Covid-19 belirtisi değil

Öksürük, üç solunum virüsünün de bir belirtisi olabilir. Koku ve tat alma duyusu kaybı, daha çok Covid-19 ile ilişkilendiriliyor ancak doktorlar bunun diğer solunum yolu enfeksiyonlarında da ortaya çıkabileceğini söylüyor. 

Boston'daki Brigham and Women's Hospital'da bulaşıcı hastalıklar bölümü şefi Daniel Kuritzkes, semptomları ilk ne kadar hızlı ve ne kadar şiddetli hissettiğinizin grip, RSV ve Covid'i ayırt etmede bir ipucu olabileceğini söylüyor.

Kuritzkes, gripte semptomlar oldukça ani başlayabileceğini ve insanların kendilerini bir kamyon çarpmış gibi hissedebileceğini belirtirken, Covid ve RSV virüsünün ise daha kademeli ilerleyebileceğine dikkat çekiyor. Kuritzkes, "Biri aniden semptomlar gösterseydi ve Covid için yapılan test negatif çıksaydı, o zaman özellikle RSV sayıları düştüğüne göre onda grip olduğunu varsayardım" şeklinde açıklıyor.

Strep

Boğaz ağrıları, strep boğaz enfeksiyonunun yanı sıra tüm virüslerde de yaygındır. Strep ile boğaz ağrısı genellikle daha şiddetlidir ve yutma güçlüğü hissedilir. Uzmanlar, ateşin eşlik ettiği boğaz ağrısı varsa ve Covid-19 testi negatifse, strep testi yaptırmak için bir doktora başvurulması gerektiğini ifade ediyor. Strep boğazda öksürük daha az görülür. Diğer strep semptomları arasında baş ağrısı, karın ağrısı, yüksek ateş ve yaygın, kırmızı döküntü bulunur. 

Dr. Kuritzkes, strep boğazın belirgin belirtileri arasında, boyundaki şişmiş bezler ve kırmızı iltihaplı bademciklerin yer aldığını söylerken, viral enfeksiyona sahip olunma durumunda görülen tek belirtilerin bunlar olmadığının altını çiziyor.

Pittsburgh Üniversitesi Tıp Merkezi'nde enfeksiyon önleme ve hastane epidemiyolojisi tıbbi direktörü Graham Snyder, beyaz yamaların genellikle boğazın arkasında göründüğünü belirtirken boğaz enfeksiyonunun bir kaç gün içinde düzelmemesi durumunda muhakkak bir doktora başvurulması gerektiğini vurguluyor. 

A grubu streptokok veya A grubu strep olarak adlandırılan bakteriler yaygındır ve strep boğaz dahil bir dizi hastalığa neden olabilir. Enfeksiyonların çoğu hafiftir ve antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Bununla birlikte, sağlık yetkilileri son zamanlarda çocuklar arasında bakteri kan dolaşımına girdiğinde ortaya çıkan daha nadir, daha ciddi strep A bakteriyel enfeksiyonlarında olası bir artışı araştırdıklarını belirttiler.

Soğuk algınlığı

Parikh, tıkanıklık ve burun akıntısı gibi üst solunum yolu semptomlarınız varsa, soğuk algınlığınız olabileceğini söylüyor. Soğuk algınlığında ateş daha az yaygındır ve tipik olarak derecesi düşüktür.

Test et ve devam et

Grip veya Covid-19 için yüksek risk grubundaki kişiler için erken test yaptırmak daha önemli bir durum haline geliyor. Doktorlar, hasta olduğunuzda zatürre veya sinüzit gibi bazen bir virüsün ardından gelişebilen ikincil bakteriyel enfeksiyon belirtilerine karşı tetikte olunması konusunda uyarırken, Kuritzkes, “Belirtiler arasında çok fazla balgam çıkaran kötüleşen öksürük, sinüs ağrısı ve burnunuzdan kalın sarı veya yeşil akıntı gelebilir” dedi. Uzmanlar son olarak, nefes almakta güçlük çekme, iştah kapanması gibi kötüleşen belirtileri olan hastalar için mutlaka bir doktora gidilmesi gerektiğini söylüyor.