Türk sinemasının ünlü oyuncularından Fikret Hakan aramızdan ayrılalı 5 yıl oldu. Edebiyat öğretmeni babası Gaffar ve başhemşire annesi Belkıs çiftinin çocuğu olarak Balıkesir'de 23 Nisan 1934'te dünyaya gelen Hakan'ın çocukluğu, babasının görevi nedeniyle farklı şehirlerde geçti.
Asıl adı Bumin Gaffar Çıtanak olan sanatçının altyapısını, Anadolu'daki sinemalarda gördüğü filmler oluştururken çok iyi bir izleyici oldu. Babası Gaffar Bey Balıkesir'den Galatasaray Lisesine atanıp İstanbul'a geldiklerinde tiyatroyu keşfeden ve mahalledeki arkadaşlarıyla gitmeye başladığı tiyatrodan da çok etkilenen Hakan, diğer yandan düşkün olduğu edebiyat alanında da eserler vermeye başladı.
Çok iyi Rusça bilen babasının yaptığı çeviri eserlerle birlikte zengin bir kitaplığa sahip olan Fikret Hakan için küçük yaşlardan itibaren okumak ve yazmak onun yaşamının ayrılmaz bir parçası haline geldi. Taksim Atatürk Lisesinde okurken İstanbul Ekspres'te gazeteciliğe başlayan sanatçı, bazı edebiyat dergilerinde hikayelerini okuyucuyla buluşturdu.
Hakan, oyunculuk hayatına 1950'de Ses Tiyatrosu'nda Üç Güvercin Opereti'yle sahneye çıkarak başladı ve o gün adını Fikret Hakan olarak değiştirmeye kadar verdi, daha sonra sinemaya yöneldi.
İlk kez Köprüaltı Çocukları filminde rol alan oyuncu, ardından Beyaz Mendil, Gelinin Muradı ve Dokuz Dağın Efesi filmlerinde sinemaseverlerin karşısına çıktı.
Yüzlerce sinema filminde oynadı
Ünlü oyuncu, Ses Tiyatrosu, Çığır Sahne, Cep Tiyatrosu, Küçük Sahne, Oraloğlu Saat 6 Tiyatrosu, kurucusu olduğu Sahne 8 ve Fikret Hakan tiyatrosu gibi topluluklarda da rol aldı.
Kariyeri boyunca yüzlerce sinema filmi ve onlarca dizide oynayan, 1970'lerde senarist, yönetmen ve yapımcı olarak sektörde yer alan Hakan, Üç Arkadaş ve Keşanlı Ali Destanı'yla büyük bir üne kavuştu.
Sanatçı ayrıca 1970-1975'te Cemo / Dedikleri Gerçek İmiş, Dostun Gülü / Löberde, Aşk Uğultusu / Sancı plaklarını yaptı.
Hakan, gazino performansları ve sunuculuk deneyiminin ardından Yeşilçam'ın sıkıntılı dönemlerinde Marmaris'e taşınarak 1980'lere kadar burada yaşamını sürdürdü.
"Türk Sinema Tarihi'yle unutulmaz arşiv"
Daha sonra yine sinemaya dönen ve 1998'de Devlet Sanatçısı unvanını alan Fikret Hakan, Tellak Ali ve Hamal'ın Uşakları isimli öykü kitaplarının yanı sıra İnce Müzikli Otobüsler ve İmbikçi Duvar isimli iki şiir kitabına imza attı.
Fikret Hakan, 1914'ten 1996'ya kadar geçen süreçte yıl yıl öne çıkan oyuncuları, yönetmenleri, filmleri, olayları aktardığı, özel fotoğraflar ve afişlerle desteklenen Türk Sinema Tarihi adlı eseriyle Türk sinema seyircisine unutulmaz bir arşiv sundu.
Tarık Buğra'nın aynı adlı eserinden uyarlanan, Yücel Çakmaklı'nın yönettiği TRT yapımı Küçük Ağa dizisinde Çolak Salih karakteriyle unutulmaz arasına giren Hakan, sinemanın hemen hemen bütün dönemlerinde film yapmaya devam etti ve Lütfi Akad, Metin Erksan, Atıf Yılmaz ile Memduh Ün gibi usta isimlerle çalıştı.
Bir yandan yumuşak gülüşü, bir yandan sert bakışları ve her şekle bürünen yüzüyle her filmine ayrı imza atan sanatçı; salon adamı, köy delikanlısı, işçi, patron, polis, dolandırıcı, iyi, kötü ayrımı yapmadan her rolü hakkını vererek canlandırdı.
Genellikle aynı yüz ve konuları perdede görmek isteyen seyirci ve bu talebi dikkate alan yapımcılar başlangıçta Hakan'ın bu sıra dışı oyunculuk anlayışını yadırgasa da o canlandırdığı karakterlerle takdir toplamayı sürdürdü.
"Merak etmeden bir yere varamazsın"
Hakan, verdiği bir röportajda genç sinemacılara tavsiyelerde bulunarak "Dedikodu tavrı içerisine girmeksizin her oyuncu ya da yönetmen namzedi mutlak suretle meraklı olmak zorundadır. Merakını kaybeden bir insandan hiçbir şey bekleyemezsin. Hele biz alaylılar için, merak etmeden bir yere varamazsın" ifadesini kullanmıştı.
Aynı röportajda belge toplama merakından bahseden Hakan, "1952'de sinemaya girmeye başladığım zaman, o zamanki yapımcıların kapılarını aşındırıp doküman topladım, karolarını yazdım. Arşivcilik... Baktım kimsenin yaptığı yok, böylece yaklaşık 55 sene büyük bir arşive sahip oldum" açıklamasını yapmıştı.
Ünlü sanatçı, 11 Temmuz 2017'de bir süredir akciğer kanseri tedavisi gördüğü Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 83 yaşındayken hayatını kaybetti.
"O günlerden kalan tek güzellik kızım"
Toplamda 4 evlilik yapan Hakan, bir röportajında evlilik hayatıyla ilgili şu sözleri söylemişti:
"Askere giderken çok sevdiğim bir insan vardı hayatımda ondan ayrıldık, koptuk. O beni bir hayli sarstı. O zaman büyük bir laf ettim; 'Ben askerden dönüşte 1 kere evleneceğim ve Türkiye'nin en büyük evliliğini yapacağım.' dedim. Yukarıdan tokat geldi fena halde. Askerden döndüm birtakım durumlar oldu ve öyle bir uğursuzluk zinciri arka arkaya birbirine bulandı ki 3 evlilik arka arkaya yaptım, hiç istemediğim halde. Bugün geriye baktığım zaman o günlerden bir tek güzellik kalıyor, kızım yani. Onun dışında hiçbir şeyi duymak ve görmek istemiyorum"
Sanatçı Hülya Koçyiğit, Fikret Hakan'ın vefatının ardından "Türk sinemasının duayen aktörü, çok sevgili Fikret Hakan'ı kaybetmenin üzüntüsü içindeyim. Her yeni oyuncu gibi kendisinden çok fazla şey öğrendiğim, herkesin derin bir sevgi ve saygıyla yaklaştığı usta oyuncu Fikret ağabeyim. Mekanın cennet olsun" ifadesini kullandı.
"Çok önemli bir sanatçıydı"
Yeşilçam oyuncusu Ediz Hun ise 1964 senesinin temmuz ayında 'Affetmeyen Kadın'ı çektiklerini söyleyerek, "Benim 5'inci filmimdi, onun büyük tecrübesi vardı. Birlikte fazla bir çalışmamız olmasa da zaman zaman görüşürdük. 2005 yılında ikimiz Avusturya'ya gitmiştik sokak çocuklarına yönelik bir etkinliğine katılmıştık, ortak bir kitap çalışmasında da yer almıştık. Çok değerli bir insan, çok önemli bir sanatçıydı" dedi.
Filiz Akın da Fikret Hakan için "Türk Sineması'nın en önemli aktörlerinden, 'Üç Arkadaş' filminin unutulmaz oyuncusu. Sinemaya başladığımda, ikinci filmde (Battı Balık) birlikte rol aldığımız Fikret Hakan'ı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyorum. Hep deniyor ya 'Git gide ıssızlaşıyor Yeşilçam!' diye... 'Güle güle' büyük usta..." açıklamasında bulundu.
"O benim öz ağabeyimdi"
Geçen ay hayatını kaybeden Cüneyt Arkın ise ünlü oyuncunun vefatıyla ilgili duyunca can evimden vuruldum diyerek, "Kanadı kırık bir kuş gibi düştüm yere, çırpındım. 'Yapma Fikret ağabey yapma bunu bana.' diye inledim. O, benim öz ağabeyimdi. 'Arkadan vurulan kovboydu, öyle derdi kendine. Dört nala giderdi atlara. Korsan ağzıyla öperdi sevdaları. O, öylesine oburdu dostluklarda. Kocaman bir yiğitti o. Sette onu gördüm mü huzur ve güven duyardım. O, Türk Sineması'nın 'en baba' direklerinden biriydi. İkinci kitabımda bir şiir yazmıştım Fikret Ağabeyim için; 'Ne Güzel İnsansın' diye"
Aldığı ödüller
Hakan, 1965'te Keşanlı Ali Destanı'yla Antalya Film Festivali'nde ve İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği'nde En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, 1968'de Ölüm Tarlası'yla Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, 1971'de Hasret'le Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, 1993'te Yalancı'yla 30. Antalya Film Şenliği'nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü, 1997'de 34. Antalya Film Şenliği'nde Yaşam Boyu Onur Ödülü ve 2012'de Engelsiz Yaşam Vakfınca verilen Yaşam Boyu Meslek ve Onur Ödülü'nün sahibi oldu.
Yönetmeni olduğu sinema filmleri
Fikret Hakan, 1971'de Sürgünden Geliyorum, 1973'te Cennetin Kapısı, 1975'te En Büyük Patron, 1976'da ise Sürgün ve Hamal filmlerinin yönetmenliğini yaptı. Hakan ayrıca Hamal dışındaki bu filmlerin senaryolarını da kaleme aldı.
Rol aldığı bazı yapımlar
Birleşen Gönüller, Bir Zamanlar Osmanlı Kıyam, Sır Kanunu Gümüş Lale Burası Osmanlı 1711, Ölü Yaprak Vuruşu, Unutulmaz, Kartallar Yüksek Uçar, Dün Gece Bir Rüya Gördüm, Kurşun Yarası, Baba, Ekmek, Hanımın Çiftliği, Gülbeyaz, Gün Doğmadan, Küçük Ağa, Beni Böyle Sev, Pembe İncili Kaftan, En Büyük Patron, Pir Sultan Abdal, Cennetin Kapısı, Sürgünden Geliyorum, Yemen'de Bir Avuç Türk, Paralı Askerler, Target: Harry, Nuh'un Gemisi, Korkusuzlar, Keşanlı Ali Destanı, Zoraki Milyoner, Kardeş Gibiydiler, Yılanların Öcü, Hatırla Sevgilim, Karacaoğlan, Beyaz Cehennem / Cingöz Recai, Köprüaltı Çocukları.
