Kim Kim'e bir ülke

Dünya Kupası H Grubu’nda mücadele eden Güney Kore takımı ilk rakipleri Uruguay karşısına soyadı Kim olan beş oyuncuyla çıktı. Geri dörtlü ve kaleci birbiriyle akraba değil. Üstelik Kore’de önce aile adı söylendiğinden konuya aşina olmayanların bu beş oyuncunun da adının Kim olduğunu düşünmesi gayet doğal. Peki Kore’de ne kadar Kim var ve neden bu kadar çoklar?
Nüfusu 50 milyonun biraz üzerinde olan ülkenin beşte birinin soyadı Kim. Soyadı Kim, Lee ya da Park olanların nüfusa oranı yüzde 45.
Bunun ardında Kore’nin uzun feodal geçmişi var. Dünyanın diğer birçok yerinde olduğu gibi Kore’de de soyadları Joseon hanedanlığının (1392–1910) son dönemine kadar nadirdi. Soyadı kraliyete ve “yangban” adı verilen az sayıda aristokrata ait bir ayrıcalıktı. Köleler ile kasap, şaman ve fahişe gibi dışlanmış kesimler, hatta zanaatkarlar, tüccarlar ve keşişler de bu lükse sahip değildi. Ancak bunun öncesinde yerel eşrafın önemi arttıkça Goryeo hanedanının (918-1392) kurucu kralı Wang Geon, sadık tebaayı ve hükümet yetkililerini ayırt etmenin bir yolu olarak soyadları dağıtmıştı. Kamu hizmeti sınavı “gwageo”ya giren herkesin bir soyadı olması gerektiriyordu. Böylece seçkin haneler birer soyad aldı. Başarılı tüccarların da bir soyadı alması yaygınlaştı. Bu dönemde “jokbo” adı verilen soy kitaplarını örneğin iflas etmiş bir yangban’dan satın alarak onun soyadını kullanmak yaygınlaştı. 18. yüzyılın sonlarına gelindiğinde bu sahtecilik oldukça yaygınlaşmıştı.