Avrupa Birliği’nin “çikolata krizi” derinleşiyor. Guardian’ın aktardığına göre, iklim krizi ve biyolojik çeşitlilik kaybı, AB’nin kakao tedarikini tehdit ediyor. İngiltere merkezli Foresight Transitions danışmanlık şirketinin raporuna göre, AB’nin 2023 yılında ithal ettiği kakao, kahve, soya, pirinç, buğday ve mısırın üçte ikisi, iklim krizine karşı hazırlıksız ülkelerden geldi.
Fiyatlar da zora sokuyor
Kakao özelinde, ithalatın %96,5’i iklim direnci düşük, %77’si ise biyolojik çeşitliliği zayıf ülkelerden yapılıyor. Raporda, Batı Afrika’dan gelen kakao tedarikinin hem iklim hem de çevresel risklerle kuşatıldığı vurgulandı. Aynı zamanda şeker fiyatlarındaki artış ve arz sıkıntısı, çikolata endüstrisini daha da zora sokuyor.
Jest değil, zorunlu önlem
Rapora göre, büyük gıda üreticileri ve çikolata markalarının kakao üretimi yapılan ülkelerde çiftçilere adil ödeme yapması ve iklim adaptasyonu yatırımlarını artırması gerekiyor. Uzmanlar, bunun yalnızca bir “sürdürülebilirlik jesti” değil, aynı zamanda tedarik zinciri risklerini azaltmak için zorunlu bir önlem olduğunu belirtiyor.
Oxford Üniversitesi’nden çevre araştırmacısı Paul Behrens, bulguların “gıda dayanıklılığı açısından son derece endişe verici” olduğunu söyledi. Uganda’dan gelen kahve, Brezilya ve Arjantin’den gelen mısır gibi ürünlerde de benzer risklerin altı çizildi.
'Sürdürülebilir alışkanlıklara geçilmeli'
Uzmanlar ayrıca, gıda sistemlerinin iklim şoklarına karşı dayanıklı hale gelmesi için daha sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarına geçilmesi gerektiğini vurguladı.
Emtia piyasalarında kakao rallisi
Kakao fiyatlarında sert hareketler devam ediyor.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de işlem gören kakaonun ton başına fiyatı, bu yıl yüzde 34'ün üzerinde değer kaybederek 7 bin 613 dolar seviyelerine kadar geriledikten sonra kayıplarının bir kısmını telafi ederek 11 bin doların üzerini test etti.
Kakaonun ton başına fiyatı, 2024 sonuna göre yüzde 5'in üzerinde değer kaybetmesine karşın nisan ayına göre yüzde 24 civarında artış kaydetti. Fiyatlar, bu ay 11 bin 280 dolara kadar yükseldi.
Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, bu yılın başlarında ürüne talebin azalmasına neden olmuştu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açmıştı.
Böylece iyileşen arz görünümüyle kakao fiyatları baskı altında kaldı. Nijerya'da bu ürünün ihracatının artması da arza yönelik endişelerin azalmasına katkıda bulunan başka bir faktör oldu.
Talebe yönelik endişeler de kakao fiyatlarını olumsuz etkiledi. Çikolata üreticileri Hershey ve Mondelez'in yöneticilerinin "yüksek fiyatların talebi olumsuz etkilediği" konusunda uyarıda bulunması talep endişelerini ortaya koydu.
Son zamanlarda ise kakao fiyatları, bu yıla sert düşüşlerle başlamasına karşın bu ay yüzde 20'nin üzerinde yükselerek tekrar 11 bin dolar seviyelerinin üzerine çıkarken, bu durum "acaba kakao fiyatları tekrar rekor tazeler mi?" sorularına da neden oldu.
Kakaonun ton başına fiyatı geçen yıl 12 bin 931 dolarla rekor seviyeyi test etmişti.