Teknolojik gücün ekonomik büyümeyi, jeopolitik nüfuzu ve askeri kuvveti beraberinde getirdiğine inanılır. Ama her alanda kimin ne kadar önde olduğunu tespit ve takip etmek kolay değil. Harvard Üniversitesi’nden akademisyenlerin 5 Haziran’da yayınladığı yeni endeks bu gücü ölçmeyi deniyor. 25 ülke yapay zeka, yarı iletkenler, biyoteknoloji, uzay ve kuantum teknolojisi olmak üzere beş sektör üzerinden sıralandı. Sıralamalarda ABD’nin hakimiyeti olsa da diğer ülkeler farkı kapatıyor.
Yapay zeka makalelerinin dörtte birini Çinliler yazdı
Tüm sektörler içinde siyasetçilerin en çok ilgisini çeken ise yapay zeka. ABD Başkan Yardımcısı J. D. Vance yapay zeka geliştirme mücadelesini kısa süre önce “silah yarışı” olarak niteledi. Amerika erken dönemdeki atılımları, bilgi işlem gücünü oluşturmakta hızlı davranması ve OpenAI, Nvidia gibi firmaların hakimiyeti sayesinde açık ara önde. Ama Çinli DeepSeek R1 çok daha düşük maliyetlerle Batılı modellerle rekabet ediyor. Veri gizliliği konusundaki gevşek tutumunun yanı sıra bilgisayar bilimleri ve mühendisliği alanındaki yetenek bolluğu da Çin’in elini güçlendiriyor. Dünya genelinde 2023 yılında yayınlanan yapay zeka makalelerinin yaklaşık yüzde 23’ü Çinli akademisyenlerin elinden çıktı. Amerikalıların oranı yüzde 9, Avrupalıların ise yüzde 15’ti.