Silikon Vadisi’ndeki teknoloji şirketleri birkaç haftadır zorda. Yapay zekanın beklenen kârları getirmeyeceği kaygısı giderek daha fazla yatırımcıyı sarıyor. Yapay zeka devriminin dinamosu konusundaki Batılı firmaların geçen ay zirveye çıkan hisse fiyatı yüzde 15 geriledi. ChatGPT gibi hizmetlerin temelinde yatan büyük dil modellerinin sınırları da sorgulanıyor. Büyük teknoloji firmaları yapay zeka modellerine milyarlarca dolar harcadı ve çok daha fazlasını harcamayı vaat etti. Oysa Amerikan şirketlerinin sadece yüzde 4.8’i mal ve hizmet üretiminde yapay zekayı kullanıyor. Bu yılın başlarında oran yüzde 5.4’e kadar çıkmıştı.
Heyecan döngüsü
“Heyecan döngüsü” kavramını duymuş muydunuz? Araştırma firması Gartner’ın popülerleştirdiği bu tabir şimdilerde Silikon Vadisi’ndeki herkesin ağzında. Teoriye göre heyecan verici yeni teknoloji başlangıçtaki akıldışı mutluluk ve aşırı yatırım döneminden sonra “gerçekliğe dönüş çukuruna” giriyor ve olumlu duygular ekşiyor. Herkes teknolojinin beklenenden çok daha yavaş benimsendiği kaygısına kapılıyor. Fakat zamanla söz konusu teknoloji geri dönüyor. Yatırımların getirdiği altyapı sayesinde ana akım tarafından benimseniyor. Bu teori, yapay zeka için de geçerli olabilir mi? Bazı eski teknolojilerin evrimini açıklamakta faydalı olduğu kesin. En tipik örneklerden biri, trenler. Demiryolu ateşi 19. yüzyılda İngiltere’yi kasıp kavuruyordu. Charles Darwin ve John Stuart Mill de dahil olmak üzere herkes demiryolu hisselerine para dökerek borsada balon oluşmasına sebep oldu. Ardından borsa çöktü. Devamında demiryolu şirketleri ilk çılgınlık döneminde topladıkları parayla İngiltere’yi tepeden tırnağa demir ağlarla ördü ve ekonomide kapsamlı dönüşüm getirdi. Heyecan döngüsü tamamlanmıştı.
