Tarım ve Orman Bakanı Vahit Bakan Kirişci, Diyarbakır AFAD Koordinasyon Merkezi'nde gerçekleştirilen toplantının ardından depremlerden etkilenen bölgelerdeki çiftçilere yönelik tarımsal desteklere ilişkin açıklama yaptı. Kirişçi, art arda 9 saat arayla 2 büyük deprem, ardından son 19 günde 8 binden fazla artçı sarsıntı ve Hatay merkezli iki deprem yaşandığını söyledi.
Deprem bölgesinin verimli arazileri ve iklim yapısıyla gıda arz güvenliği için stratejik önemde olduğunu dile getiren Kirişci, bölgenin hububat, bakliyat, yaş meyve sebze ve kuru meyve üretimindeki potansiyeline işaret etti. Kirişci, deprem bölgesindeki çiftçilere pozitif ayrımcılık yapmayı sürdüreceklerini belirterek, 11 ilde tarımsal üretime yönelik bütün destek ve planlama çalışmalarını eş zamanlı yürüttüklerini, 2023 tarımsal üretim sezonunu sıkıntısız geçirmek için gerekli tedbirleri aldıklarını bildirdi. Kirişci, 11 ili kapsayan bu geniş alanda yapacakları planlama ve altyapıyla çiftçilere güçlü bir hizmet vereceklerini vurguladı.
İlk etapta 70 bin köy evi inşa edilecek
Bölgenin diğer yönleriyle olduğu gibi tarımsal üretimiyle de kendi haline bırakılmayacak kadar değerli ve önemli olduğunu belirten Kirişci, "Bu büyüklüğü rakamsal olarak da değerlendirecek olursak, deprem bölgesindeki 11 ilin tarım sektörüne katkısı, tarımsal üretim alanının yüzde 17, çiftçilerimizin yüzde 14, tarımsal hasılanın yüzde 15, ekili alanın yüzde 16, bitkisel üretimin yüzde 17, canlı hayvan sayısının yüzde 18, çayır ve mera alanının yüzde 10, tarımsal ihracatımızın yüzde 22'si bu bölgede yapılmaktadır. Bu nedenle depremin olduğu ilk andan itibaren hem bölge halkının yaralarını sarmak hem de gıda arz güvenliğimizin teminatı olan bölgedeki aksaklıkları gidermek için benimle birlikte 4 bakan yardımcım, 8 genel müdürüm, 2 daire başkanım, 15 il tarım ve orman müdürüm, binlerce personelimizle birlikte deprem bölgesinin kılcallarına kadar hizmet götürdük ve götürmeye devam ediyoruz. Ekibimle sahadan aldığımız geri dönüşlerle Bakanlığımızın altyapısını depremzede çiftçilerimizin hizmetine sunduk. Bu kapsamda deprem bölgesinde çiftçimize kol kanat germek için ESK farklı fiyat uygulamasıyla kesimlik hayvanları kombinalara yönlendiriyor. ESK bölgede pazarlama imkanı olmayan sütlerin satılmasını ve üretime kazandırılmasını koordine ediyor. TİGEM gebe ve genç hayvanların bakımını ve beslenmesini üstlendi. 13 bin 196 ton yem dağıtarak depremzede çiftçimizin acil ihtiyacını karşıladık. Barınakları yıkılan hayvan için 4 bin 399 hayvan çadırı dağıttık" ifadeleri kullandı.
Kirişçi açıklamasının devamında, "Isınma ihtiyacı için 41 bin 61 ton odun verdik. Hayvan sağlığı için mobil veya seyyar veteriner klinikleri kuruyoruz. Hayvan hastalıklarıyla mücadele ve programlı aşılama faaliyetleri için 2 aşı firmamız aşıların üretimi ve tedarikini düzenli bir şekilde bölgeye sağlamaktadır. Sahipsiz hayvanlar için 50 bin ton mama dağıtımını AFAD ekipleriyle yapıyoruz. Depremde zarar gören işletme ve hayvanların tespitlerini yapıyoruz. Depremde telef olan büyükbaş, küçükbaş, kanatlı ve arılı kovanı bedelsiz temin edeceğiz. 11 ilde 1,5 milyon kovan için acil şeker ihtiyacını karşılayacağız. ÇKS güncelleme sürelerini 8 Mayıs 2023'e kadar uzattık. Bazı destekleme başvuru sürelerini uzattık. Bu kapsamda, organik tarım 8 Mayıs 2023, iyi tarım uygulamaları 8 Mayıs 2023, toprak analiz desteği 31 Mart 2023, yağlı tohumlu bitkiler fark ödeme desteği 2 Mayıs 2023. ÇKS başvurusunu yapıp vefat edenlerin mazot, gübre desteklerini mirasçılara nakit olarak ödeyeceğiz. TMO afet bölgesinde hububat ve baklagil alımında kota ve cins ayrımı yapmadan alım yapacak. Bireysel sulama sistemleri başvurusunu 8 Mayıs 2023'e, kırsal kalkınma yatırım başvurusunu 11 il için 8 Mayıs 2023'e kadar uzattık" dedi.
"Kredi borçları 1 yıl ertelendi"
Deprem bölgesindeki çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi'ye olan sübvansiyonlu kredi borçlarının 1 yıl ertelendiğini, orman köylüleri ve kooperatiflerin kredi taksitlerini 31 Aralık 2023'e kadar ertelediklerini dile getiren Kirişci, bu kredilerden yararlanan köylülerin borçlarına erteleme süresince herhangi bir faiz tahakkuk etmeyeceğini söyledi.
Bakan Kirişci, "Depremden etkilenen kırsal kesime ilk etapta 70 bin köy evi inşa edeceğiz. Bugün 81 ilimiz için öne çektiğimiz destekleme rakamlarını sizlerle paylaşacağız. 11 kalemde destekleme ödemesini bugün itibarıyla yapacağız. Bu kapsamda 2 milyon 167 bin 958 üreticimize, mazot ve gübre desteği kapsamında 12 milyar 508 milyon 946 bin 845, 238 bin 93 üreticimize yem bitkileri üretimi desteği kapsamında 733 milyon 574 bin 582, 634 yetiştiricimize su ürünleri desteği kapsamında 119 milyon 344 bin 310, 26 bin 329 yetiştiricimize anaç koyun-keçi desteği kapsamında 191 milyon 991 bin 600, 62 bin 606 yetiştiricimize buzağı desteği kapsamında 127 milyon 6 bin 325, 8 bin 909 yetiştiricimize sürü büyütme ve yenileme desteği kapsamında 57 milyon 952 bin, 9 bin 993 yetiştiricimize arıcılık desteği kapsamında 36 milyon 615 bin 320, 4 bin 923 yetiştiricimize çiğ süt desteği kapsamında 33 milyon 474 bin 883, 1054 yetiştiricimize besilik erkek sığır desteği kapsamında 22 milyon 835 bin, 47 yetiştiricimize hastalıklardan ari işletme desteği kapsamında 3 milyon 937 bin, 21 yetiştiricimize hayvan gen kaynaklarını koruma desteği kapsamında 318 bin 850 lira olmak üzere toplam 13 milyar 836 milyon 6 bin 715 lirayı 2 milyon 520 bin 567 çiftçimizin hesaplarına bugün itibarıyla yatıracağız" ifadelerini kullandı.
"Diğer 70 şehirde sadece mazot ve gübre alımında destek sağlanacak"
Mazot ve gübre desteğinin afet bölgesindeki illerde nakdi olarak verileceğini hatırlatan Kirişci, diğer 70 il için desteğin sadece mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere Ziraat Bankası kartlarına tanımlanacağını dile getirdi. Afet bölgesinde 0 rakımdan 2 bin rakıma varan yerler bulunduğunu belirten Kirişci, bu durumun aynı anda bölgede dört mevsimin yaşanmasına imkan verdiğini, bunun tarım desenini önemli ölçüde etkilediğini ifade etti.
Bakan Kirişci, "Deprem bölgesinin kimi yerinde hasat yapılmakta, kimi yerinde gübreleme ve ilaçlama, kimi yerinde budama, kimi yerinde ekim ve dikim yapılırken, kimi yerinde ise hala çiftçimiz ne ekeceğini planlamaktadır. Bir de yaşadıkları büyük afetten dolayı her şeye ihtiyaçları olduğu gibi nakit paraya da ihtiyaçları olduğunu biliyoruz. Bu nedenle bu zor durumda nakit ihtiyaçlarını karşılamak için 2022 yılından itibaren ayni olarak ödediğimiz mazot, gübre desteğini depremden etkilenen 11 ilimize nakit ödeme kararı aldık" dedi.
Kaynak: AA
