3 milyon 8 bin 29 öğrencinin yükseköğretim kaderi belli oldu ve 850 bin 631 bin aday aldıkları puanlara göre yaptıkları tercih doğrultusunda üniversitelerine yerleştirildi. 2022 yılında yapılan yerleştirmelere ise barajın kaldırılması damgasını vurdu. Hal böyle olunca devlet üniversitelerinin sahip olduğu 681 bin 785 kontenjandan sadece 8 bin 481’i dolmadı. Vakıf üniversitelerinde ise 169 bin 694 kontenjandan 4 bin 106’sı boş kaldı, doluluk oranı yüzde 98.5 oldu. Geçen yıla oranla öğrencilerin daha yüksek puan alması dikkat çekerken uzmanlar buna neden olarak soruların geçen yıllara oranla kolay olmasını gösterdi.
Öğrencilerin tercihleri incelendiğinde ise çarpıcı bir tablo ortaya çıktı. Başta tıp olmak üzere diş hekimliği, eczacılık, hemşirelik, ebelik bölümlerinin sıralaması aşağılara indi. Bir başka ifadeyle geçen yıllara oranla tercih edenlerin sayısı azaldı. Buna karşın bilgisayar, yazılım, elektrik-elektronik, endüstri mühendisliği ve dijital oyun tasarımı bölümlerinin sıralaması yukarı çıktı. Hatta ‘bilgisayar mühendisliğinin yancısı’ ifadesiyle tanımlanan istatistik ve matematik mühendisliğinin de sıralaması arttı.
20 binden 30 bine
Önce Türkiye’nin en parlak beyinlerinin tercih ettiği tıp fakültelerindeki kan kaybını mercek altına alalım... Türkiye’de 111 üniversite bünyesinde toplam 126 tıp fakültesi bulunuyor. Bu 126 fakültenin hepsinin taban sıralaması geriledi. Geçen yıllarda devlet üniversitelerine girmek için ilk 20 bine girmek gerekirken bu baraj 2022’de 30 bine düştü. Vakıf üniversitelerine girmek için geçen yıl ilk 30 binde olmak yeterliyken bu yıl taban 48 bine kadar geriledi.
Cerrahpaşa, Çapa, Hacettepe gibi ekol fakültelere girmek de bu yıl kolaylaştı. Örneğin İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nin geçen yıl en son aldığı öğrenci Türkiye 495’incisiydi. Bu yıl bu sıralama 730 oldu. Haccettepe’de de durum farklı değil, geçen yıl kapı Türkiye 957’ncisinden kapanırken bu yıl bu sıralama 1493’e çıktı. Devlet üniversiteleri içinde en sonuncu sırada ise Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Tıp Fakültesi geldi. Geçen yıl bu fakülte için alt sınır 22 bin 592 idi. Bu yıl ise 30 bin 9’a düştü. Vakıf üniversitelerinde ise Koç Üniversitesi sıralamanın en tepesinde yer alıyor ancak o bile geçen yıl Türkiye 92’ncisi ile kontenjanı kaparken, sınır bu yıl 123’e düştü. Geçen yıl 39 bininciyi alan Üsküdar Üniversitesi 48 bin 231’inci öğrenciyi almış durumda.
Sağlığa rağbet azaldı
Diş hekimliğinde de benzer bir durum söz konusu. Devlet üniversitelerinde sınır 43 bin 216 ile Kafkas Üniversitesi’ne ait. Vakıf üniversitelerinde taban 80 bine yaklaşıyor. Türkiye’de 100 eczalık bölümü var ve sadece 6 tanesinde taban sıralaması ilerledi, geri kalan 94 tanesi ise geriledi. Gerileme 800’den başlıyor ve 32 bine kadar çıkıyor. Devlet üniversiteleri 56 bin sınırından öğrenci alırken vakıf üniversitelerinde bu sınır 84 bin oldu. Ebelik, beslenme ve diyetetik ile veterinerlik de aynı şekilde sıralamasını kaybeden bölümler oldu.
Şampiyonların tercihi
Şimdi yükselen yıldızlara bakalım. Listenin tepesinde bilgisayar mühendisliği yer alıyor. Koç, Boğaziçi, Bilkent ve İTÜ en ön sıradalar. Türkiye birincisi ile üçüncüsünün tercihi bilgisayar mühendisliği olmuş. Devlet, vakıf üniversiteleri ve KKTC’dekiler de sayıldığında toplam 262 bilgisayar mühendisliği bölümü var. Boğaziçi hariç hepsi taban sıralamasını artırmış durumda. Geçen yıl Boğaziçi’ne en son olarak Türkiye 327’ncisi girerken bu yıl 354’üncü olan bilgisayar mühendisliğine kayıt yaptırmaya hak kazandı. Buna karşın ODTÜ 159, İTÜ 600, Galatasaray 1200, Yıldız Teknik 1600 sıra ilerledi. En fazla artışın olduğu devlet okulu Fırat Üniversitesi oldu. Geçen yıl taban sıralaması 234 bin iken bu yıl 176 bine çıktı. Aradaki fark 57 bin. Osmaniye, Erzincan, Erzurum, Malatya ve Sivas’taki üniversitelerin bilgisayar mühendislikleri de taban sıralamasını yaklaşık 55 bin kadar yukarı çekti.
Yancılar da favori
Bilgisayar mühendisliği dışında istatistik ve matematik mühendisliği de taban sıralamasını yukarı çekti. Öyle ki Ankara Üniversitesi istatistik bölümünde taban sıralamasını 72 bin, Gazi 71 bin, Ege 68 bin, Hacettepe 67 bin yukarı çekti. Matematik mühendisliğinde de benzer bir durum var. Bunun nedeni ise bu iki bölümden alınan dersler ile bilgisayar mühendisliğinde verilen derslerin birbirine benzemesi.
Taban 39 puan geriledi
Bu yerleştirmede ilginç sonuçlar da çıktı. Örneğin geçen yıl üniversiteye yerleşmede en düşük puan 195’ti. Atatürk Üniversitesi Sağlık Yönetimi (Açık Öğretim) 195 taban puan ile öğrenci kabul etti. Bu yıl ise taban puan 156’ya indi. Ardahan Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ile Kırıkkale Üniversitesi Farsça Tercümanlık Bölümü bu taban puan ile öğrenci aldı. Oysa geçen yıl Kırıkkale Üniversitesi’nde bu bölümü kazanan son öğrencinin aldığı puan 250 idi. Peki, 156 puanı almak için kaç soru bilmek gerekiyor? Uzmanlar buna şu cevabı veriyor: TYT’de 120 soru var, yüzde 10’unu cevaplayan 150 puanı yakalıyor.
En büyük sapma Rize’de yaşandı
En büyük sapma ise Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Gürcü Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yaşandı. Geçen yıl ilk 98 binden öğrenci alan bölüm, bu yıl taban sıralamasını 1 milyon 310 bine kadar çekti. Aradaki sapma 1.2 milyondan fazla ama kontenjanın tamamı doldu. İkinci büyük sapma Necmettin Erbakan Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü’nde yaşandı. Geçen yıl kapıyı 561 binden kapatan bölüm bu yıl taban sıralamasını 928 bine düşürerek kontenjanını tamamen doldurdu.