Fransa'da beklenen ve korkulan oldu: Aşırı sağ iktidar yolunda

Bülten

Sabah Raporu

1 Temmuz 2024, Pazartesi

Oksijen'den dünün özeti, bugünün gündemi.

Burak Kuru
Editör

Günaydın.

Orta Karadeniz ve İç Anadolu'nun doğusu, Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu’nun kuzey ve batısı, Güneydoğu Anadolu'nun kuzey ve batısı ile Kahramanmaraş çevresinde yağış bekleniyor. Sıcaklık İstanbul ve Ankara'da 32, İzmir'de 36, Muğla'da 39, Kars'ta 20 derece.

Yılın ilk yarısını tamamladık. İkinci yarısının ilk günündeyiz. Bugün aynı zamanda 1939'dan beri kutladığımız Kabotaj Bayramı. Kabotaj, bir ülkenin kendi karasuları ve limanları arasında gemi işletme ile her türlü liman hizmetlerini kontrolünde bulundurma hakkına deniyor. Bize bu imkânları kazandıranlara teşekkür ederiz.

Türk at yarışçılığını en önemli yarışı Gazi Koşusu dün koşuldu. 98'inci koşuyu Emrah Agun'un sahibi olduğu, jokeyliğini Akın Sözen'in yaptığı Dragon Flame isimli safkan kazandı. Yarışı bu bağlantıya tıklayarak izleyebilirsiniz.

Euro 2024'te dün, İngiltere, Slovakya'yı Halil Umut Meler'in yönettiği maçta uzatmalarda 2-1 mağlup ederek çeyrek finale yükseldi. Normal sürenin bitimine saniyeler kala Jude Bellingham'ın müthiş golüyle beraberliği yakalayan İngilizler, çeyrek finalde İsviçre'yle karşılaşacak.

Gecenin diğer maçında İspanya, 1-0 geriye düştüğü Gürcistan karşısında 4-1'lik galibiyetle turladı. İspanyollar, çeyrek finalde Almanya'yla eşleşti. Maçların sonuçlarına tıklayarak özetlerini izleyebilirsiniz.

Euro 2024'te bu akşam saat 19.00'da Fransa-Belçika, 22.00'de Portekiz-Slovenya karşılaşmaları oynanacak. Maçları TRT 1 naklen yayınlayacak.

Hep güzel haberler alacağınız güzel bir hafta dileyerek gündeme geçiyorum.

Fransa'da beklenen ve korkulan oldu: Aşırı sağ iktidar kapısını araladı

Fransa'da 557 bölgeyi kapsayan ilk tur seçimlerinde Fransa İçişleri Bakanlığı verileri, katılımın 1986'dan beri ilk kez bu kadar yüksek olduğunu gösteriyor. İlk turun anket sonuçları da aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi'nin iktidarın kapılarını araladığını gösteriyor.

Buna göre aşırı sağcı Ulusal Birlik partisi yüzde 34'le ilk parti olurken sol ve çevreci partilerin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi İttifakı yüzde 28'de kaldı. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" ittifakı ise yüzde 21 oyla üçüncü sırada bulunuyor.

Seçimin ikinci turu 7 Temmuz Pazar yapılacak. Ulusal Meclis'teki sandalye dağılımı belli olacak. Projeksiyona göre Marine Le Pen'in Ulusal Birlik partisi, 577 koltuktan 240-270 arası koltuğa sahip olacak gibi duruyor.

Seçimlere dünya basınından gelen ilk yorumlar ise Macron'u hedefe alıyor. New York Times, "Macron seçim kumarını kaybetmiş gibi görünüyor" derken, BBC de "Macron her şeyi alt üst etti" ifadesini kullanıyor.

Fransız basını da Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağın açık farkla ilk sırayı alması üzerine, 9 Haziran'da Ulusal Meclis'i fesheden Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un erken seçim kararıyla kendi sonunu getirdiği görüşünde.

BU BİR İLANDIR

Gündem

Özel'den erken seçim açıklaması: Geçim olmazsa seçim olur

Kocaeli Gebze'de düzenlenen 'Geçinemiyoruz' mitinginde konuşan CHP Genel Başkanı Özgür Özel, "Buradan hükümete sesleniyoruz. Erken seçim olmaz diyenlere uyarımdır: Geçim olmazsa, seçim olur" ifadelerini kullandı. Özel, "Asgari ücret verildiği günden bugüne neredeyse 4 bin lira kaybetti, bugünkü 17 bin lira o günkü 13 bin lira. Asgari ücrete en az enflasyon kadar zam istiyoruz. 25 bin liranın altındaki asgari ücreti asla kabul etmiyoruz" dedi.

Türkiye'nin gözü bu mahkemede: Sinan Ateş davası başlıyor

Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı eski Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Ateş'in öldürülmesine ilişkin 22 sanığın yargılanmasına bugün başlanacak. Ankara 32. Ağır Ceza Mahkemesi'nin yargılaması 5 gün sürecek.

İzmir'de lokantada facia gibi patlama: 5 ölü 63 yaralı

İzmir Torbalı'da bir lokantada ilk belirlemelere göre sanayi tüpünden kaynaklandığı değerlendirilen patlama gerçekleşti. Çevredeki binalarda da hasar yaratan patlamada 5 kişi yaşamını yitirdi 63 kişi yaralandı. AFAD Başkanı Okay Memiş patlamaya ilişkin, "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı ekiplerimiz ilk incelemelerini yaptılar ve öncelikle patlamanın yaşandığı binanın ağır hasarlı olduğunu tespit ettiler" açıklamasını yaptı.

'Suriyeli misafirlerimiz en kısa sürede ülkelerine dönmeli'

Bu sözler MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir'e ait. Özdemir'in açıklama sebebiyse Kayseri'de 6 yaşındaki bir çocuğa Suriye uyruklu bir kişinin tacizde bulunduğu iddiası. İddia sonrası bölge karışırken, toplanan kalabalık bazı iş yerlerini ateşe verdi. Valilik açıklamasındaysa "Konu tarafımızca titizlikle takip edilmekte olup, vatandaşlarımızın itidalli davranarak, resmi makamlarca belirtilen açıklamalar haricinde herhangi bir eylemin içinde olmamaları hususunda kamuoyuna saygıyla sunulur" denildi.

Kula Belediye Başkanı tutuklandı

Manisa, Kula Belediye Başkanı Hikmet Dönmez, makam odasında 2 kişinin darbedilmesine ilişkin soruşturma kapsamında tutuklandı. Belediyeden ihale aldığı belirtilen bir firmanın yetkilileri mesai bitiminde belediye başkanının odasında darbedildiklerini söylemişlerdi. Hastanede tedavisi süren iki kişini şikâyetiyle başlayan soruşturmada Dönmez gözaltına alınmıştı.

Erdoğan-Putin görüşmesi bu hafta olabilir

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3-4 Temmuz'da Kazakistan'da yapılacak Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılacak. Erdoğan'ın Astana'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le bir araya gelmesi bekleniyor.

Kılıçdaroğlu'ndan Oğan'a: Sana boyatmak için ayakkabılarımı bile vermem

Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Sinan Oğan'a dair sert bir açıklama yayınladı. Twitter'dan seslenen Kılıçdaroğlu, "İncinsen de sözün düzünü diyeceğim... Sana bırak 3 bakanlık ve Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı vermeyi, boyatmak için ayakkabılarımı bile vermem" dedi. Kılıçdaroğlu bu açıklamayı, Sinan Oğan'ın "Kılıçdaroğlu seçimde bana Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı ve 3 Bakanlık teklif etti" açıklamasına cevap olarak yaptı.

İsmail Küçükkaya'nın acı günü: Annesi yaşamını yitirdi

Gazeteci İsmail Küçükkaya'nın annesi Halise Küçükkaya, tatil yaptığı Antalya'da denizde geçirdiği kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi. 77 yaşındaki Halise Küçükkaya için memleketi Kütahya'nın Simav ilçesinde tören düzenlenecek. Oksijen olarak meslektaşımız İsmail Küçükkaya'ya ve ailesine sabır diliyoruz.

Dünya

Biden'ın Trump karşısındaki kötü performansı İsrail'de endişe yarattı

ABD Başkanı Joe Biden'ın eski başkan Donald Trump ile TV münazarasında kötü bir performans göstermesi kafaları karıştırdı. Sadece ABD'de değil, İsrail'de de Biden'ın zayıflığı endişeleri artırdı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise "Savaşçılarımız boşuna ölmedi. Tüm hedeflerimize ulaşana kadar savaşı sona erdirmeyeceğiz" diyor.

Bu arada ABD’de yapılan ankette katılımcıların yüzde 72’si, ABD Başkanı Joe Biden’ın 'başkan olarak görev yapacak zihinsel ve bilişsel sağlığa' sahip olmadığına inandığını söyledi.

New York Times'ın üç Pulitzer ödüllü yazarı Thomas L. Friedman'ın sert yazısına da değinelim. Friedman, Biden'dan dostum diye bahsettiği yazısında neden adaylıktan çekilmesi gerektiğini anlattı: Amerika'nın daha iyisine ihtiyacı var. Dünyanın daha iyisine ihtiyacı var.

İsrail yolcu uçağı Antalya'ya acil iniş yaptı

Diplomatik kaynaklar, Polonya'nın başkenti Varşova'dan İsrail'in başkenti Tel Aviv'e giden İsrail merkezli El Al Havayolu'na ait uçağın Antalya Havalimanı'na acil iniş yapması hakkında bilgi paylaştı. Kaynaklara göre hastalanan yolcu nedeniyle uçağın acil inişine izin verilmiş: "İnsani mülahazalarla uçağa yakıt sağlanacaktı ancak ilgili prosedür tamamlanmak üzereyken kaptan kendi rızasıyla ayrılmaya karar verdi."

İran seçimleri: İkinci turda katılım oranı artar mı?

İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri tarihin en düşük katılım oranının ardından ikinci tura kaldı. New York Times bir reformist bir muhafazakâr adayın yarışacağı ikinci tur için merak edilen soruyu yazdı: Seçmenleri sandığa gitmeye ikna edebilecekler mi?

Wall Street Journal'ın analizinde farklı bir soru var: İran uluslararası bir güç olmak için ABD'ye nasıl meydan okudu?

Ekonomi

Konut kira zammında tekrar TÜFE dönemine girdik

Konut kiracılarını korumak için son 2 yıldır uygulanan yüzde 25 zam sınırı bugün sona erdi. Kira artışları eskisi gibi 12 aylık TÜFE ortalamasına göre yapılırken ev sahipleri bu üst sınırı aşamayacak ve temmuz öncesi zam dönemi olan kiracılardan ek bir artış talep edemeyecek.

Şimşek'ten Singapur değerlendirmesi: Verimli temaslarda bulunduk

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Başardık" tweetiyle ilk açıklamayı yaptığı Singapur temaslarına dair açıklamasını detaylandırdı: "Mali Eylem Görev Gücü'nün (FATF) Genel Kurul toplantısında kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelemizde gelecek dönem vizyonumuzu anlattık."

BOTAŞ'tan İsrail açıklaması

BOTAŞ, İsrail’e petrol ihraç edildiği yönündeki iddiaların asılsız olduğunu açıkladı. Kurumdan yapılan açıklamada "BOTAŞ'ın ham petrolün satışı ve ticaretine ilişkin herhangi bir faaliyeti bulunmamaktadır" denildi.

Küresel piyasalara 5 teknoloji devi yön veriyor

Yapay zekâdan aldığı güçle Nvidia hisseleri aylardır rekor üstüne rekor kırarken kısa bir süre de olsa Microsoft'u tahtından indirerek dünyanın en değerli şirketi olmayı başardı. Nvidia ile birlikte Microsoft, Amazon, Meta ve Apple da küresel piyasalarda risk iştahını artırdı.

SGK harekete geçti: 88 bin 455 kişinin sigortası iptal edildi

SGK'nın 2023'teki denetimlerinde 1533 iş yerinin sahte olduğu belirlenirken, çalışmadığı halde sigorta primi ödenen ya da sahte iş yeri üzerinden sigortalı gösterilen 88 bin 455 kişinin sigortalılığı iptal edildi.

KKM'de şirketlere vergi avantajı bitiyor

Kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası 1 Temmuz itibarıyla, yani bugün sona eriyor.

Piyasalar

Borsa İstanbul 10.647,91 | %-0,31 🔴
Dolar 32,7475 | %-0,02 🔴
Euro 35,1981 | %0,32 🟢
Euro/Dolar 1,075 | %0,35 🟢
VİOP 11.558,25 | %-1,19 🔴
Altın Gram 2.448,08 | %-0,09 🔴
Altın ONS $2.326,65 | %0,01 🟢
S&P 500 5.460,48 | %-0,41 🔴
Dow Jones 39.118,86 | %-0,12 🔴
ABD 10 Yıllık Tahvil 4,388 %-0,18 🔴
01,07.2024, sabah saat 05.55 verileri

Borsa açılmadan önce bilmeniz gerekenler

Astor Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Feridun Geçgel, 94,45 TL fiyattan ,
37 milyon lot hisse satışı gerçekleştirdi.
Mia Teknoloji'nin yüzde 100 iştiraki Mobility A.Ş.'nin koordinatörlüğünde ve İspanyol şirket Futuro Perfecto Innovacion S.L'in danışmanlığında proje başvurusu yapılacak. Projenin 5 milyon euro değerinde fonlanacak 3 projeden bir tanesi olarak seçilmesi hedefleniyor.
Netaş, Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından yapılan değerlendirme sonucunda A seviyesinde sertifika almaya hak kazandı. Bu sertifikayla şirketin askeri ve endüstriyel standartlarda ürün tasarım ve geliştirme yetkinlikleri belgelendirildi.
Özyaşar Tel iştiraki olarak Arnavutluk'ta faaliyet gösteren CWI ALBANIA SHA, 991 bin euro tutarında yüksek katma değerli ürün grubu bazında sipariş aldı.
Avrupa Yatırım Holding'in yüzde 67 oranında bağlı ortaklığı Meet Turizm'de sahip olunan hisselerin tamamı 24 milyon liraya satılacak. Şirket yüzde 100 bağlı ortaklığı Avren Enerji'nin Romanya'da bulunan 10 MWh GES projesi için tüm izin süreçlerinin yürütülmesi dahil olmak üzere; proje geliştirme, mühendislik, ürün tedariki ve tüm inşaat, mekanik ve elektrik montaj işleri için anahtar teslim kurulum hizmetleri için ALDO ENERGY ile 9 milyon 500 bin euro bedelli sözleşme imzaladı.
Pasifik Eurasia Lojistik Yönetim Kurulu Başkan Vekili Abdulkerim Fırat, 62,5 TL fiyattan 6 milyon 608 bin lot hisse satışı gerçekleştirdi.
Pasifik Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Erdoğan, 5,5 TL fiyattan 64 milyon 506 bin 664 lot hisse satışı gerçekleştirdi. Şirket Yönetim Kurulu Başkan Vekili Abdulkerim Fırat da 5,5 TL fiyattan 64 milyon 506 bin 664 lot hisse satışı gerçekleştirdi.
Ebebek Yönetim Kurulu Üyesi Mahmud Muhammed Topbaş, 46,50-47,00 TL fiyat aralığından 213 bin 200 lot hisse alımı gerçekleştirdi.
Suwen Tekstil Şirket ortağı Özcan Sümer, 32,00 TL fiyattan 9 milyon 624 bin 992 lot hisse alımı gerçekleştirdi. Şirket ortağı Birol Sümer de 32,00 TL fiyattan 9 milyon 624 bin 992 lot hisse satışı gerçekleştirdi.
Tepe İnşaat, 255,00-260,75 TL fiyat aralığından 202 bin lot hisse satışı gerçekleştirdi.
Peker Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Peker, 7,812 TL fiyattan 20 milyon lot hisse satışı gerçekleştirdi.

Günün verisi: Yüzde 62

Sosyal medya kullanımı konusundaki araştırmalar gösteriyor ki 2024 yılında dünya nüfusunun yüzde 62'si bu platformları kullanıyor. Türkiye'nin en çok kullandığı platform ise YouTube. 57 milyon 500 bin kişi bu platformda. Araştırmanın detayları haberimizde.

Oksijen'den

156 dolarlık kavun daha mı tatlı?

Asya'nın bazı bölgelerinde uzun bir geçmişe sahip olan, özellikle hediye olarak verilen lüks meyveler denizaşırı ülkelerde de ilgi görüyor. Denedikleri bu muhteşem lezzetleri Amerika'da da deneyimlemek isteyen ABD'liler ilginç bir lüks meyve pazarı oluşturmuş durumda. Detaylar haberimizde.

Ultra işlenmiş gıdalar: 'Kötünün iyisini seçin'

Yazarımız Dr. Ayşegül Çoruhlu, Oksijen TV'de raf ömrü uzun olan gıdalardan kaçınmamız gerektiğini söylerken, "Biyolojik olarak çürümeye uygun olmayan yiyecekler bize de uygun değil. Dışarıdaki bakterinin çürütemediğini bağırsaktaki bakteri de çürütemiyor" diyor. Programı bu bağlantıya tıklayarak izleyebilirsiniz.

Uçakta alkol almak kötü bir fikir mi?

Uçakta alkol tüketmek, özellikle uzun yolculuklarda farklı nedenlerle tercih edilebiliyor. Ancak sağlık uzmanları havada içki sipariş etmeden önce dikkatli olunmasını öneriyor. New York Times, havada alkolün etkisini inceleyen araştırmayı yazdı.

Apple iOS 19 çalışmalarına başladı

Apple, henüz iOS 18 güncellemesinin final sürümünü kullanıma sunmamışken 2025'in sonlarına doğru yayınlanması beklenen iOS 19 için hazırlıklarına başladı.

1 Temmuz'da ne olmuştu?

1881'de dünyanın ilk uluslararası telefon konuşması yapıldı. Görüşmenin yapıldığı iki merkez: St. Stephen (New Brunswick) ve Calais (Maine). 1929'da da İstanbul-Ankara telefon hattı hizmete girdi.
1903'te bugün ilk kez Tour de France yapıldı. Fransız Maurice Garin kazanırken 6075 Frank ödülün de sahibi oldu.
1987'de Manş Tüneli inşaatına başlandı. 6 Mayıs 1994'te açılan tünelin tarihini ve mühendisliğini incelemek için faydalı bir video paylaşıyorum. Bu bağlantıya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Bugün doğanlar arasında Alman matematikçi Gottfried Wilhelm Leibniz, eski Fenerbahçe Başkanı Emin Cankurtaran, ressam Nejat Devrim, araştırmacı, yazar Yalçın Küçük, şair Cahit Zarifoğlu, rapçi Ezhel ve oyuncu Serenay Sarıkaya bulunuyor.
Bugün yaşamını yitirenler arasında da Rus yazar, kollektivist anarşizmin kurucusu Mihail Bakunin, Fransız besteci Erik Satie, oyuncu Marlon Brando, oyuncu yönetmen Kartal Tibet var.

Günün yemeği

Nohutlu ve peynirli vejetaryen biber dolması

Haftaya başlangıcı biraz mesai isteyen güzel bir yemekle yapalım. New York Times yazarı Melissa Clark'ın tarifi 1 saat 15 dakikada hazır. Detaylar burada.

Günün şarkısı

Kenya Grace-Strangers

Haftaya Güney Afrika doğumlu İngiliz şarkıcı Kenya Grace'in Strangers şarkısıyla başlayalım. Akşamüstü görüşürüz.

Sabah Raporu bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz!
Bu bülten size Gazete Oksijen bülten üyeliğiniz ve buradaki "eposta gönder" izniniz kapsamında iletilmiştir. Geri bildirimleriniz bizim için değerli. Bültenlerle ilgili geri bildirimlerinizi [email protected] adresinden bizimle paylaşabilirsiniz.

BİZE KATILIN

Üyelikten ayrılın | Bilgilerinizi güncelleyin

Çerez Politikası | Gizlilik Politikası | İletişim | Reklam