Alice Callahan / The New York Times
S: Bir kokteyl veya bir kadeh şarap uzun uçuşlarda uykuya dalmama yardımcı oluyor. Ancak uçakta içki içmenin dezavantajları var mı?
C: Uçağa binme telaşından ve vücudunuzu ve bagajınızı küçük alanlara sıkıştırma çabasından sonra, bir veya iki içki iyi hissettirebilir. Ancak bu ayın başlarında yayınlanan küçük bir araştırmanın sonuçları, uçaklarda, özellikle de uyumayı planladığınız uzun uçuşlarda alkol tüketmenin bazı riskleri olduğunu gösteriyor. Uzmanlara yeni araştırmayı ve bunun halihazırda bildikleriyle nasıl örtüştüğünü sorduk.
Yükseklik ve alkol vücudunuzu nasıl etkiler?
İskoçya'daki Glasgow Üniversitesi'nde göğüs hastalıkları uzmanı ve kıdemli öğretim görevlisi olan Dr. Colin Church, uçak yükseldikçe kabindeki oksijen seviyesinin düştüğünü ve bunun da kandaki oksijen seviyesinin azalmasına neden olduğunu söyledi. Church, alkol almanın kalp atış hızınızı artırabileceğini ve uyku sırasında kandaki oksijen seviyesini düşürdüğünün gösterildiğini de sözlerine ekledi.
Almanya'nın Köln kentindeki Havacılık ve Uzay Tıbbı Enstitüsü'nde araştırmacı olan ve çalışmayı yöneten Dr. Eva-Maria Elmenhorst, yeni çalışmanın irtifa ve alkolün birleşik etkilerini inceleyen ilk çalışma olduğunu anlattı. Deney için, o ve meslektaşları yaşları 18 ila 40 arasında değişen 48 sağlıklı yetişkinle çalıştı. Çalışmanın yarısı normal hava basıncına sahip bir uyku laboratuvarında tamamlandı. Diğer yarısı ise bir uçaktakini taklit eden hava basıncına sahip bir irtifa odasındaki ranzalarda uyudu.
Her iki gruptaki katılımcılar, biri tamamen ayıkken diğeri de iki bira ya da bir kadeh şarapta bulunana benzer miktarda alkol olan yaklaşık 118 ml votka içtikten sonra olmak üzere iki gece boyunca gece yarısından sabah 4'e kadar uyudular. Kan oksijen seviyelerini, kalp atış hızlarını ve uyku aşamalarını ölçmek için cihazlar taktılar.
Kardiyovasküler sistem zorlanıyor
Normal hava basıncında uyuyan katılımcıların ortalama kan oksijen seviyesi hiç alkol almadıkları gecede yüzde 96, içkili gecede ise yüzde 95 idi. Ancak irtifa odasında uyuyanlar için oksijen seviyeleri ayıkken yüzde 88, içki içtikten sonra ise yüzde 85'ti. Cleveland Clinic'te kardiyolog olan Dr. Ashish Sarraju, normal kan oksijen seviyelerinin sağlıklı insanlarda genellikle yüzde 95'in üzerinde olduğunu söyledi.
Kalp atış hızı ise, normal hava basıncında uyku sırasındaki ortalama, ayıkken dakikada 64 atımdan içtikten sonra 77'ye; irtifada ise ayıkken dakikada 73 atımdan içtikten sonra 88'e yükseldi. Sarraju, kandaki oksijen seviyesinin düşmesi ve kalp atış hızının artmasının kardiyovasküler sistemin zorlandığının kanıtı olduğunu, kalbin oksijendeki düşüşü telafi etmek için daha fazla çalışması gerektiğini belirtti.
Sarraju, genç ve sağlıklıysanız, kalbiniz üzerindeki bu tür bir yükün sizi sadece biraz yorgun hissettirebileceğini aktardı. Sarraju, "Ancak kalp yetmezliği, kronik obstrüktif akciğer hastalığı veya uyku apnesi gibi bir kalp veya solunum rahatsızlığınız varsa, başınızın dönmesine ve nefesinizin daralmasına neden olabilir ve içki içmek uçuş sırasında tıbbi bir acil durum yaşama şansınızı artırabilir" dedi. Church, alkolün aynı zamanda dehidrasyona yol açtığını ve bunun da bacaklarınızda ya da akciğerlerinizde kan pıhtısı oluşma riskini bir miktar artırabileceğini söyledi.
Uçuş sırasında alkol uykunuzu nasıl etkileyebilir?
Uyku uzmanı ve İngiliz Uyku Derneği Başkanı Dr. Alanna Hare, alkolün yatıştırıcı olduğunu, bu nedenle yatma vaktine yakın içerseniz genellikle daha hızlı uykuya dalacağınızı söyledi. Araştırmada, irtifa odasında uyuyanların uykuya dalması ayıkken ortalama 19 dakika, içki içtikten sonra ise 12,5 dakika sürdü. Ancak Mayo Clinic'te uyku tıbbı doktoru olan Dr. Bhanu Kolla, vücudunuz gece boyunca alkolü parçaladıkça uyku kalitenizin gerçekten bozulduğunu ve daha sık uyanacağınızı söyledi. Kolla, "Sonuç olarak, ertesi gün muhtemelen daha az dinlenmiş hissedeceksiniz" dedi.
Çalışmada, irtifa odasında uyuyan katılımcılar, normal hava basıncında uyuyanlara göre derin uyku ve REM uykusunda daha az zaman geçirdiler. Alkol uykularını daha da bozdu: Daha sık uyandılar ve ayıkken 22 dakika olan REM uykusuna kıyasla, içtikten sonra 14,5 dakika REM'de kaldılar. Kolla, alkolün ayrıca üst solunum yolunuzun etrafındaki kasları gevşeterek horlamaya ve uyku apnesi olanlar için semptomların kötüleşmesine neden olabileceğini söyledi.
Bir sonraki uçuşunuzda ne yapmalısınız?
Sarraju, özellikle kalp veya akciğer rahatsızlığınız ya da uyku apneniz varsa, uçuştan önce veya uçuş sırasında alkolden kaçınmanın en iyisi olduğunu belirtti. Kolla, bu koşullardan birine sahip değilseniz, bir içkinin muhtemelen sorun olmayacağını da ekledi. Sarraju, "Ancak sonrasında nasıl hissettiğinize dikkat edin: Eğer uçuşta kötü uyuyorsanız, baş ağrısıyla uyanıyorsanız, bir dahaki sefere içki içmemeniz daha iyi olabilir" diye de uyardı.
Hare, alkol yerine sakinleşmek için birkaç alternatif yol önerdi: Uyumak için kendinize baskı yapmayın. Ama rahat olun. Bir seyahat yastığı ve göz maskesi getirin ve kulak tıkacı kullanın ya da kulaklıkla sakinleştirici müzikler veya podcast dinleyin.
© 2024 The New York Times Company
