Bülten

16 Nisan 2024, Salı

Oksijen'den dünün özeti, bugünün gündemi.

Günaydın.

Ülke genelinde yağış beklenmiyor. Trakya ve Doğu Anadolu parçalı bulutlu, diğer yerler açık. Tek uyarı var: Marmara’nın batısı ve Kuzey Ege kıyılarında güney ve güneybatı yönlerden esecek kuvvetli rüzgar için dikkatli olmamız isteniyor. Sıcaklık İstanbul'da 25, Ankara'da 27, İzmir'de 28, Antalya'da 27, Edirne'de 30, Düzce'de 33 derece. Ve evet, yurt genelinde sıcaklık  artacak.  Bugün ayrıca 3 gün sürecek Kuğu Fırtınası'nın başlangıcı. 

Paris'te yapılacak Yaz Olimpiyat Oyunları'na 100 gün var. Bugün olimpiyatların doğum yeri olan Yunanistan'da antik Olympia'da olimpiyat meşalesi yakılacak ve meşalenin Fransa'ya yolculuğu başlayacak. Covid-19 nedeniyle 2020 Tokyo Yaz Olimpiyat Oyunları'nda meşale turuna seyirciler katılamamıştı. Bu kez durum farklı. Yolculuğun büyük coşkuyla geçmesi bekleniyor. Bugün yapılacak törenin, dün provası vardı. Meşale geleneksel yöntemlerle yakılacağı için -güneş ışığını yansıtan bir ayna yardımıyla- hava durumu büyük önem taşıyor. Prova görüntülerini buradan izleyebilirsiniz. 

Günün aşırılığı Dubai'den: 24 ayar altından 0.1 gram ağırlığında ticari amaçlı banknot basılmış. Basılan paranın piyasada geçerliliği yok.

Güzel bir gün dileyerek gündemimize geçiyorum.

Cehennemin kapılarını aralayan saldırı olabilir
İran'ın İsrail topraklarına saldırısı, tüm dünyayı diken üstünde tutarken asıl korkuyu bölgedeki ülkeler yaşıyor. Ortadoğu'daki mevcut çatışmanın Gazze'yle sınırlı kalmayabileceğini belirten uzmanlar tüm bölgeye sirayet edecek bir savaş ihtimalinden endişeli. New York Times'taki analize göre en büyük korku Arap ülkelerinde. 

Yazıda görüşü olan Washington merkezli Orta Doğu Enstitüsü'nden kıdemli araştırmacı Randa Slim'in ifadesi kritik: "Şimdi İsrail ve İran arasında doğrudan bir çatışmanın, bölgeyi çatışmaya sürükleyebilecek ve ABD'yi de içine çekebilecek bölgesel bir savaş ihtimalinin her zaman masada olacağı bir döneme giriyoruz."

Konu hakındaki diğer haberlerimize bakalım. İki ülke arasındaki restleşme sürüyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, İran'ın saldırısına karşılık vereceklerini duyurdu. Ona cevap da İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri'den geldi: "Saniyeler içinde yanıt veririz."

Saldırının detayı The Guardian'ın analizinde. Gazete İran'ın hava saldırısının, Rusya'nın Ukrayna'ya yaptığı en büyük hava saldırısının üç katı büyüklüğünde olduğunu yazıyor ve bu saldırının nasıl önlendiğini aktarıyor. 

Konu hakkında önemli bir analiz de New York Times'ın üç Pulitzer ödüllü yazarı Thomas L. Friedman'dan geliyor. Friedman, Batılı ülkelerin, İran'ı izole etmek için birlikte hareket etmeleri gerektiğini ve böylece  bölgesel bir savaşı  önleyebileceklerini belirtiyor. 

Politico da 'başarısız olması' amaçlanan saldırıda İran'ın tabuları yıkmak istediğini ancak Netanyahu'nun bunu hala gerçek bir savaşa çevirebileceğini  öne sürüyor.   

Gerilim sonrası bu durumdan piyasaların nasıl etkilendiğine. Bloomberg petrol konusuna bakıyor: Birçok yatırım bankası ve şirketinden  uzmanların yorumlarını derlemişler.  Bu esnada altın fiyatlarında da tırmanış sürüyor. 

Gündem
Bu durum uzun zamandır yaşanamıyordu: AK Parti'nin teklifi CHP'nin oy çokluğuyla reddedildi
Başlıktaki ifadenin tam tersini uzun yıllardır görüyorduk. Özellikle 2019 yerel seçimlerinin ardından 'Topal ördek' tanımlamasıyla tartışmaların odağında olan İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nde 31 Mart seçimleri sonrası çoğunluk 185 üyeyle CHP'ye geçince durum değişti. Ak Parti'nin 125 üyesinin olduğu İBB Meclisi'nde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu başkanlığında yapılan yeni dönemin ilk toplantısında Ak Parti’nin teklifi CHP’lilerin oyuyla reddedildi. 

İstanbul Boğazı Belediyeler Birliği üye seçimi için yapılan seçimlerde CHP’nin önerisi oy birliği ile kabul edilince konu hakkında oylamaya gerek duyulmadığı belirtildi. Ancak Ak Partililer  kendi önerilerinin de oylamaya sunulmasını talep edince. İBB Başkanı İmamoğlu “Ak Parti teklifini oylamaya sunuyorum” diyerek teklifi meclise sundu. Kaldırılan elleri inceleyen İmamoğlu, “Oy çokluğu ile reddedilmiştir” diyerek toplantıya devam etti.

Başvuruyu Özel yaptı: CHP'den YSK'ya 'tam kanunsuzluk' itirazı
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, beraberindeki partililerle Hatay Büyükşehir Belediyesi ve İskenderun Belediyesi seçim sonuçlarıyla ilgili olarak Yüksek Seçim Kurulu'na 'tam kanunsuzluk' gerekçesiyle itirazda bulundu. Özel, seçim günü yurtdışında bulunan seçmenlerin Hatay'da oy kullandığını belirterek, " 300'e yakın seçmenin, o gün yurt dışında bulunduklarını ispatlıyoruz. Oy kullanmadıklarının ispatı için çizelgeler açılmalıdır. Eğer gerçeği arayacaksak, bu Kurul hakikatin peşinde koşacaksa ve adalet dağıtacaksa, yurt dışında olduğunu ispatladığımız o seçmenlerin yerlerine oy kullanılmadığına imza föyleriyle bakmak durumundadır" ifadesini kullandı. 

Baykar'dan dolandırıcılık uyarısı
Son günlerde İsrail'le ticaret polemiklerinde adı geçen Baykar, şirketin ismi kullanılarak yapılan yatırım çağrılarına itibar edilmemesi için açıklama yaptı. Kurum dolandırıcılığı amaçlayan bu tür ilan ve haberlerin tamamen gerçek dışı olduğunu duyurdu.

Biraz da bayram verilerinden bahsedelim. 
Sarp Sınır Kapısı 'ndan bayram tatilinde 183 bin 51 yolcu geçmiş. 
Otoyolları 11 milyon 236 bin 983 araç kullanırken, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nden 2 milyon 94 bin 924, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nden de 1 milyon 772 bin 112 araç geçti.

'Selektörle radar uyarısına ceza hukuki değil'
Bayram tatili dönüşü Düzce'de trafik polisinin radar uygulama yaptığını selektör ile diğer sürücülere haber vermeye çalışan 66 sürücüye ceza kesmesi gündem oldu. Avukat Gönenç Gürkaynak'a göre bu  uygulama yasal değil.

Threads Türkiye'de geçici olarak kapatılıyor 
Facebook, Instagram ve WhatsApp'ın çatı şirketi Meta, Rekabet Kurumu’nun geçici tedbir kararı kapsamında Türkiye'de sosyal medya platformu Threads uygulamasını 29 Nisan'dan itibaren geçici olarak kapatacak. Şirket  karara itiraz  edeceğini açıkladı.  

Dünya
Gürcistan meclisinde olay var
Gürcistan'da 'yabancı etkinin şeffaflığı' konulu yasa tasarısı parlamentoda kavga çıkardı. Tayvan meclisini aratmayan görüntü, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcü kuruluşların 'yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon' olarak kaydolmalarını öngören yasa tartışıldığı sırada yaşandı. Kavganın başlangıcını haberimizde izleyebilirsiniz. 

Trump'ın 'sus payı' davası New York'ta başladı
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın meşhur davası başladı. İlişki yaşadığı porno film oyuncusu Stormy Daniels'a 2016 başkanlık seçimleri sırasında 'sus payı' ödenmesine ilişkin açılan dava New York'ta görülüyor. İlk gün Trump, davanın siyasi motivasyonla açılmış olduğunu savundu ve "Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. 

Avustralya'da bir bıçaklı saldırı daha
Sydney'deki bir AVM'de cumartesi günü 6 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırının şoku henüz atlatılamamışken bir bıçaklı saldırı daha gerçekleşti. Kiliseye düzenlenen saldırıda ilk belirlemelere göre 4 kişi yaralandı.
Ekonomi
Merkez'den rekor zarar: Sebep KKM 
TCMB 2023 yılında  818.2 milyar  lira zarar açıkladı. Tarihi zararın ağırlıklı olarak Kur Korumalı Mevduat hesaplarında oluşan kur farkı ödemelerinin Hazine yerine Merkez Bankası tarafından yapılmasından kaynaklandığı belirtiliyor. 

Amerikan Merkez Bankası da 2023 yılında resmi olarak  114,3 milyar dolar  zarar etmişti. Kurum rekor zararın sebebinin ABD Merkez Bankası'nın kısa vadeli faiz oranı hedefinin yönetilmesine yönelik harcamalar olduğunu duyurmuştu. Avrupa Merkez Bankası da 2004'ten beri ilk kez zarar açıklamış ve 1,3 milyar euro zarar etmişti. 

Dün ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçesine dair verileri açıkladı. Mart ayında 209 milyar lira açık veren bütçedeki yılın ilk üç ayında gerçekleşen açık  500 milyar lirayı  aştı. 

Bitcoin'in pazar payı 2021'den beri en yüksek seviyede
Bitcoin'in kripto sektöründeki piyasa payı, ETF'lere olan girişin etkisiyle yüzde 55'e ulaştı. Detaylar haberimizde.

İşten çıkarma kararı Tesla'nın hisselerini düşürdü
Tesla'nın ilk çeyrekte araç teslimatlarında keskin bir düşüş bildirmesinin ardından Elon Musk 10 binden fazla çalışanı etkileyecek işten çıkarma yapılacağını duyurdu. Toplu işten çıkarmalara yönelik raporlar Tesla'nın hisselerini düşürdü.

Apple Covid'den bu yana en kötü düşüşle karşı karşıya
Apple'ın iPhone sevkiyatları mart çeyreğinde tahmin edilenden yüzde 10 daha kötü bir düşüş yaşadı ve akıllı telefon sektöründeki toparlanmaya rağmen Çin'deki satışları geriledi.  Samsung sevkiyatları  60 milyonu aşarak Apple'ı geçti. 

İtalyan Prysmian, ABD’li rakibini 3,9 milyar euroya alıyor
Dünyanın önde gelen kablo üreticilerinden İtalya merkezli Prysmian, ABD’li rakibi Encore Wire’i 3,9 milyar euroya (4,16 milyar dolar) satın almak için anlaşma imzaladı.

Goldman Sachs'ın net kârı ilk çeyrekte 4,1 milyar dolar
ABD'nin büyük bankalarından Goldman Sachs'ın net kârı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28 arttı.  

En yoksul ile en zengin ülkeler arasındaki uçurum arttı
Dünya Bankası, en yoksul 75 ülkenin yarısının, en zengin ekonomilerle giderek büyüyen bir gelir farkıyla karşı karşıya olduğunu açıkladı.

Piyasalar
  • Borsa İstanbul 9.679,80 | %-1,37 🔴
  • Dolar 32,4190 | %0,02 🟢
  • Euro 34,4363 | %-0,17 🔴
  • Euro/Dolar 1,0610 | %-0,13 🔴
  • VİOP 10.580,25 | %-0,14 🔴
  • Altın Gram 2.483,50 | %0,01 🟢
  • Altın ONS $2.381,15 | %-0,08 🔴
  • S&P 500 5.061,82 | %-1,20 🔴
  • Dow Jones 37.735,11 | %-0,65 🔴
  • ABD 10 Yıllık Tahvil 4,616 | %0,31 🟢
    16.04.2024, sabah saat 05.30 verileri
Borsa açılmadan önce bilmeniz gerekenler
  • Oncosem, 2024'ün ilk çeyreğinde 308 bin 540 hasta seans tedavi karşılığında 124 milyon 883 bin 997 liralık sözleşme imzaladı. Böylece 2023'ün ilk çeyreğine göre sözleşme miktarı olarak yüzde 600'ün üzerinde iş artışı sağlandı.
  • Forte Bilgi İletişim, Milli Savunma Bakanlığı ihalesinde KDV hariç 989 bin dolarla en iyi fiyatı sunarak birinci oldu.
  • Vakıf Bank, uluslararası bankalardan oluşan bir konsorsiyumu Asya, Amerika ve Avrupa'dan küresel yatırımcılarla 15 Nisan'da başlayacak bir seri toplantı düzenlenmesi amacıyla yetkilendirdi. Söz konusu toplantıları müteakip dolar cinsinden ilave ana sermayeye dahil edilebilir borçlanma aracı ihraç edilmesi hususu değerlendirilecek. 
  • Metemtur şirket ortağı Erdal Bulut, 9,34-9,79 TL fiyat aralığından 111 bin 175 lot hisse aldı.

    Günün verisi: 2.1 milyon
    ABD'nin en çok çalışana sahip şirketi Walmart'ın çalışan sayısı. Amazon'un 1.5 milyon, UPS'in 500 bin çalışanı bulunuyor. 

    Oksijen'den
    Serenay Sarıkaya'nın yeni dizisinden ilk fragman
    Netflix, merakla beklenen yeni dizisi Kimler Geldi Kimler Geçti’nin yayın tarihini yeni bir fragmanla paylaştı. Serenay Sarıkaya'nın başrolde olduğu yapımda Metin Akdülger, Hakan Kurtaş, Boran Kuzum, Ahmet Rıfat Şungar, Meriç Aral, Bade İşçil, Esra Ruşan ve Efe Tunçer yer alıyor.  Fragmanı haberimizde izleyebilirsiniz. 

    Anksiyete için beta bloker kullanımı: Bilmeniz gerekenler 
    Anksiyeteyi gidermek ve gergin anlarda rahatlamak için pazarlanan beta bloker hapların kullanımı yaygınlaşıyor. Uzmanlar hapların sadece belirtileri 'maskelediği' konusunda uyarıyor. New York Times, erişilmesi kolay olan bu haplara dair  merak edilenleri yazıyor.

    Kurumsal ChatGTP büyük firmalara sunuluyor
    Reuters'a konuşan kaynaklara göre OpenAI CEO'su Sam Altman, bazı Microsoft müşterileri de dahil olmak üzere sohbet robotunun kurumsal versiyonu olan ChatGPT Enterprise'ı  büyük şirketlere sunmaya  başladı.

    Okyanuslar ısındı, mercanlar dördüncü kez ağardı
    Sayısı her gün artan 'iklim koşulları kötüye gidiyor' haberlerine bir ek yapalım: ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi ile Uluslararası Mercan Resifleri Girişimi, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle okyanusların ısınmasının mercan resiflerinin dünya genelinde dördüncü defa ağarmasına sebep olduğunu duyurdu. Bir de güzel haber: Avustralya'daki Flinders Üniversitesinden araştırmacılar, 5 milyon ila 40 bin yıl önce Avustralya'da yaşadıkları tahmin edilen 3 yeni kanguru türü keşfettiklerini açıkladı.

    16 Nisan'da ne olmuştu? 
    • 2017'de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçiş için halk oylaması yapıldı. Anayasa değişikliği referandumunda evet diyenlerin oranı yüzde 51,41, hayır diyenlerin oranı yüzde 48,59 olarak kayıtlara geçti.   
    • 1959'da Ankara Üniversitesi'nde okuyan bir grup genç, Said-i Nursi'ye "Ankara Üniversitesi Nur Talebeleri" imzasıyla Şeker Bayramı tebriği gönderdi.
    • Bugün doğanlar arasında, oyuncu Charlie Chaplin, yazar şair Behçet Necatigil, İngiliz şarkıcı Dusty Springfield, yıldızımız Erol Evgin, Alman futbol efsanesi Pierre Littbarski bulunuyor. 
    • Bugün yaşamını yitirenlere bakalım. Orada da İspanyol ressam Francisco Goya, Beşiktaş efsanesi Hakkı Yeten karşımıza çıkıyor. 

    Günün yemeği
    Meyhane salatası
    New York Times yazarı Lidey Heuck'un tarifinde uygulanacak işlem ve kullanılacak malzeme sayısı bol. Ama lezzeti için bu zahmete değecek. Tarif burada.

    Günün şarkısı
    Gerry Rafferty-Right Down the Line
    Bugün İskoç müzisyen Gerry Rafferty'nin doğum günü. Stealers Wheel grubunun kurucusunu 2011'de kaybettik. Bu şarkı da onun grup dağıldıktan sonra başladığı solo kariyerinin en bilinen eseri. Günün şarkılarını topluca dinleyebileceğiniz listeyi de tekrar buraya iliştiriyorum. İyi dinlemeler. Akşamüstü görüşürüz.    

    Bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz!

    Eğer beğendiyseniz bültenimizi lütfen paylaşınız. 

     Bu bülten size Gazete Oksijen bülten üyeliğiniz ve buradaki "eposta gönder" izniniz kapsamında iletilmiştir. Geri bildirimleriniz bizim için değerli. Bültenlerle ilgili geri bildirimlerinizi [email protected] adresinden bizimle paylaşabilirsiniz.

    Bülten almak istemiyorsanız tıklayın.   |   Abone bilgilerinizi güncellemek için tıklayın.

    Çerez Politikası   |   Gizlilik Politikası   |   İletişim   |   Reklam

    Gazete Oksijen 2024  © Levent Mahallesi, Karanfil Sokak, No:21, Beşiktaş / İstanbul