Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Cumhurbaşkanı adayını belirlemek için gideceği ön seçim takvimini dün açıklamıştı. 41 günlük sürecin adım adım açıklandığı takvim tasarım hatasıyla da dikkat çekti.
CHP Cumhurbaşkanı Adayı Örgüt Denetiminde Ön Seçim Takvimi dün parti tarafından duyuruldu. 41 gün sürecek ve 4 bin sandığın kurulacağı ön seçime dair yapılan tasarımsal hata ise gözlerden kaçmadı.
Türkiye'nin önde gelen şirketlerinin tasarımlarında imzası olan deneyimli tasarımcı Serdar Benli, söz konusu hatayı X hesabından paylaşarak, "Grafik tasarımın önemini gösteren güncel bir örnek. Yanlış tasarım sonucu, CHP üyelerine OY VERME diyor" diye yazdı.
Grafik tasarımın önemini gösteren güncel bir örnek. Yanlış tasarım sonucu, CHP üyelerine OY VERME diyor :))) pic.twitter.com/MoKVG7Uiv8
— Burası Gökova (@serdarbenli) February 15, 2025
Söz konusu takvim görselinin sağ alt köşesinde büyük harflerle yazan "OY VERME" ifadesi, tasarım dili nedeniyle "oy vermeme çağrısı" gibi anlaşılmasına neden oluyor.
Tasarım ve politika
Siyasi kampanyalarda kullanılan görsel materyaller sürecin önemli taşıyıcılarından biri olarak kabul edilir. Güçlü bir tasarım bir siyasetçiyi ya da partiyi söz konusu kampanyasında "ikonlaştırabilirken" tam tersi durum da negatif etkileri beraberinde getirebiliyor.
Eski ABD Başkanı Barack Obama'nın Shepard Fairey imzalı "Hope" posteri, Obama'nın o dönemki seçim kampanyasının önemli bir parçası haline gelmişti.
Ancak Obama'nın "Hope" posteri tasarımın doğru kullanımına verilebilecek en iyi örneklerden biri olarak kabul ediliyor. Peki ya yanlış tasarımların neden olduğu siyasi krizler?
Politikada tasarım hataları, seçmenlere yanlış mesajlar verebilir ve kampanyaların olumsuz algılanmasına yol açabilir. İşte dünyadan bazı yanlış tasarım örnekleri:
Florida’daki 'Kelebek Oy Pusulası' Hatası
ABD’de 2000 seçimlerinde Florida eyaletinde kullanılan kelebek oy pusulası tasarımı, birçok seçmenin yanlış adaya oy vermesine neden oldu. Demokrat aday Al Gore’a oy vermek isteyen bazı seçmenler yanlışlıkla Pat Buchanan’ı işaretledi.
Aslında 2000 yılında yapılan seçimlerde Florida birçok sorunla gündemdeydi. Ancak kelebek oy pusulası tasarımı bu sorunlardan belki de en çok öne çıkanlardan biriydi. Bu oy pusulasında, seçmenlerin tercihlerini işaretlemek için basılan boşluk, verilen adayın sırası ile yanlış hizalanmıştı. Bu da bazı seçmenlerin yanlış adaya oy vermesiyle sonuçlanmıştı. George Bush'un 537 oy farkla eyaletin galibi ilan edilmesinin ardından Palm Beach Post Gazetesi, oy pusulası tasarımının Al Gore'un başkanlığına mal olduğunu yazmıştı.
Mitt Romney’nin “R” Logosu
Mitt Romney’nin başkanlık kampanyasında kullanılan logo, birçok kişi tarafından diş macunu markasına benzediği şeklinde yorumlandı. Ama yine de destekleyenleri bu logoyu sahiplendi. Hatta o dönem söz konusu logoyu başına dövme yaptıran bir adam da epey gündemdeydi.
Trump-Pence Logosu
What is the T doing to that P? https://t.co/tDvYm2QJYi
— John Dingell (@JohnDingell) July 15, 2016
Donald Trump ve Mike Pence’in 2016 seçimlerinde kullandıkları ilk logo, tartışma yaratmıştı. İkilinin duyurduğu logonun ilk haline iç içe geçmiş T ve P harfleri yer alıyordu. Ancak bu tasarım, birçok kişi tarafından uygunsuz mizaha malzeme edildi ve sosyal medyada dalga konusu haline gelince hızla değiştirildi.
Bu logo, büyük bir ciddiyetle başlatılmak istenen seçim kampanyasının duruşunu ilk etapta negatif anlamda etkilemişti.