Otobüsünden kamyonuna, motosikletinden otomobiline, minibüsünden kamyonetine kadar Türkiye’de kayıtlı 23 milyon 303 bin 638 araç, 2022 yılında toplam ne kadar yol katetmiştir? İşte bu sorunun cevabını Türkiye İstatistik Kurumu, Taşıt Kilometre İstatistikleri araştırması ile cevapladı. TÜİK verilerine göre motorlu kara taşıtları 2022’de toplam 343 milyar 917 milyon kilometre yol katetti. Bir başka ifadeyle Türkiye’de kayıtlı araçlar 2022 yılında dünyanın etrafında yaklaşık 8.6 milyon kez tur atmış oldu. Bu mesafenin yüzde 55,7'si otomobiller, yüzde 20,4'ü kamyonetler, yüzde 12,4'ü kamyonlar, yüzde 4,4'ü motosikletler, yüzde 4'ü minibüsler ve yüzde 3,2'si otobüsler tarafından yapıldı.
Otomobil başına 13 bin 415 km
Taşıtların bir yılda yaptıkları ortalama kilometreler incelendiğinde; 2022 yılında otobüslerin 53 bin 409, kamyonların 46 bin 305, minibüslerin 27 bin 951, kamyonetlerin 16 bin 382, otomobillerin 13 bin 415 ve motosikletlerin 3 bin 648 kilometre yaptığı hesaplandı.
Otomobiller tarafından 2022 yılında katedilen mesafe taşıtların yakıt türlerine göre incelendiğinde; toplam taşıt-km'nin yüzde 48,4'ü dizel, yüzde 30,5'i LPG ve yüzde 21,1'i benzin yakıtlı otomobiller tarafından yapıldı.
Ne kadar yakıldı?
TÜİK verisinden yola çıkılarak otomobiller için ne kadar akaryakıt ücreti ödendiği de hesaplanabilir. Dizel otomobillerin 100 km’de 6 litre, benzinlilerin 8.5 litre, LPG’lilerin ise 10 litre yaktığı kabul edilir. Buna göre dizel otomobiller 2022 yılında ortalama 6 bin 493 kilometre yol için yaklaşık 390 litre dizel tüketti. Bu da litresi 42 TL’den 16 bin 380 TL yapıyor. Benzinli araçlar ise ortalama 2 bin 831 kilometre için 240 litre benzin harcarken bunun da tutarı yaklaşık 10 bin 560 TL oldu. LPG’li araçlar ise 4 bin 92 kilometre yol için 410 litre yakıt tüketti ve bunun için de yaklaşık 9 bin lira ödedi.
12 yaş üstü yollarda
Türkiye'de 2022 yılında katedilen toplam mesafe taşıtların yaş gruplarına göre incelendiğinde; en fazla yol yüzde 37'lik oranla taşıt filosunun yüzde 48,4'ünü oluşturan 12 yaş ve üstü taşıtlar tarafından yapılırken, bunu sırasıyla yüzde 23,5 ile 4-7 yaş, yüzde 20,3 ile 0-3 yaş ve yüzde 19,2 ile 8-11 yaş grubu taşıtlar takip etti. Bu oran otomobillerde 12 yaş ve üstü otomobiller için yüzde 35,6, 4-7 yaş için yüzde 25,3, 0-3 yaş için yüzde 21,3 ve 8-11 yaş için yüzde 17,8 oldu.
424 milyar kilometre bekleniyor
Türkiye'de 2022 yılında trafiğe kayıtlı toplam motorlu kara taşıtları sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5 artarken toplam taşıt-km yüzde 4,3 artış gösterdi. Yine TÜİK verilerine göre 2023 yılı aralık sonunda Türkiye’de kayıtlı toplam motorlu araç sayısı 28 milyon 740 bin 492 olarak açıklandı. Bu bir önceki yıla oranla yüzde 23.3’lük bir artış demek. Bu artış dikkate alındığında 2023 yılında katedilen mesafenin ise yaklaşık 424 milyar kilometre olacağı tahmin ediliyor.
