Malatya'da zirai don başta kayısı olmak üzere tarımsal üretimde zarara yol açtı. Kayısı bahçelerinde incelemelerde bulunan Malatya İş İnsanları Platformu Başkanı Ahmet Özköse, "Çağala dediğimiz kayısı çağalasının simsiyah olduğunu ve yandığını görüyoruz. Malatya’nın tümünde hemen hemen böyle bir durum oluştu. Ağaçların çoğunu gezdim, yüzde 80’inde aynı şey var. Bu bir afet" dedi.
Kentte zirai dondan etkilenen kayısı bahçelerinde hasar tespit çalışmaları başladı. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan da çok ciddi bir afetle karşı karşıya olduklarını dile getirerek, "Dün akşamdan bu sabaha kadar gerçekleşen soğuk hava dalgasıyla ürünü kaybettik. Malatya'nın 13 ilçesinde meyve kaybıyla beraber ağaçlarda filiz kayıplarını görebiliyoruz. Üretici ciddi anlamda mağduriyetle karşı karşıya" diye konuştu.
Karaman
Karaman'da zirai don nedeniyle elma ağaçları zarar gördü. Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, "Elma bahçelerinde sabaha kadar üreticilerle diyalog halindeydik. Üreticiler ellerinden geldiği kadar önlemler almaya çalıştı. Bahçelerde pervaneler çalıştırıldı, lastik ve saman balyası yakıldı. Sulama da yapıldı. Tabii bunlar yeterli olmadı" ifadelerini kullandı.
Elma Üreticileri Birliği Başkanı Celil Serin de bahçe sahiplerinin 4 gündür zirai donla mücadele ettiğini belirterek, "Üreticilerimiz bahçelerde ateş yakıp sulama yapıyor. En azından ağaçlardaki hasarı önlemek için mücadele veriyoruz" dedi.
Sakarya
Sakarya'da nisan ayında eksi 4 dereceye kadar düşen hava sıcaklıkları ve kar yağışı, çiçek açma dönemindeki fındık bahçelerini olumsuz etkiledi. İlkbahar mevsiminde kar yağışının yaşandığı şehirde, üreticiler ürünlerinde rekoltenin düşmesinden endişe ediyor.
Akyazı Ziraat Odası ve Sakarya Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Ali Şener Bayraktar, nisan ayında kar yağışının fındık üzerindeki etkisini değerlendirdi. Kar yağışlarının fındıkta mutlaka rekolte kaybına sebep olacağını belirten Bayraktar, "Şimdilik sahadan net bir bilgi yok. Sıcaklıkların eksi 4 derecelere kadar düşmesi mutlak suretle bir tahribat oluşturacaktır. Sadece Kocaali ve Hendek değil, Sakarya'nın fındık üretimi, meyve üretimi olan tüm bölgelerinde geçerli bir durum. Fındığın olduğu her yeri tehdit ediyor. Meyve ağaçlarındaki zarar belli oldu. Yaş sebzede de tahribat var. Fındıkta da mutlaka bir tahribat söz konusu olacaktır" diye konuştu.
Tokat
CHP Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, zirai don nedeniyle bir yıllık emeğin yok olduğunu belirtti. Durmaz, açıklamasında şunları kaydetti: "Dün gece Tokat genelinde yaşanan don olayları başta erik, vişne, kiraz, şeftali, ceviz olmak üzere meyve ağaçlarında; patates, soğan, karpuz, ay çekirdeği, hububat ve yem bitkilerinde, asma bağ yaprağı ve üzümlerde ciddi zararlara yol açtı. Bahar aylarının başında tomurcuklanan, çiçek açan ürünler, bir gecede kül oldu. Bu tablo, sadece ürün değil; üreticimizin umudu, emeği, alın teridir. Üreticiden gelen sesleri duymazdan gelmek, kırsalda yaşayan binlerce ailenin ekmeğine ve geçimine sırt dönmektir. Bu nedenle çağrımız nettir: Ekonomik zarar büyüktür. Zarar tespiti hızla yapılmalıdır."
Elazığ
CHP Milletvekili Gürsel Erol, "Dün gece Elazığ genelinde etkili olan ani sıcaklık düşüşü ve don olayı, özellikle meyve ağaçlarını ciddi şekilde etkileyerek başta vişne, kayısı, ceviz ve badem olmak üzere birçok üründe telafisi güç zararlar meydana getirmiştir. Üreticimizin bir yıllık emeği maalesef dakikalar içinde zarar görmüştür" dedi.
Manisa
Manisa'da üzüm bağlarının zarar görmesine neden olan zirai don tehlikesinin bazı ilçelerde sürdüğü bildirildi.
Saruhanlı Ziraat Odası Başkanı Aydoğan Okur, 130 bin dekar olan üzüm bağlarının yüzde 75'inin zarar gördüğünü, zararın 4 milyar lirayı bulduğunu söyledi.
Bakan Yumaklı: Tarihin en büyük zirai don olaylarından biri
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, son günlerde yaşanan zirai don olaylarına ilişkin bilgi verdi.
Mart ve nisanda, özellikle de son 3 günlük dönemde hava sıcaklıklarında ani düşüşler sonucu don, kar, dolu olaylarıyla karşı karşıya kaldıklarına işaret eden Yumaklı, "Yer yer sıcaklığın eksi 15 dereceye düştüğü son 3 günde, bazı bölgelerde son 30 yılın en düşük sıcaklık değerleri kaydedildi" değerlendirmesinde bulundu. Yumaklı, olumsuz hava koşulları sonucu 2014'te yaşanan büyük zirai don olayından sonra tarihin en büyük zirai don olaylarından birini yaşadıklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Tüm üreticilerimize, çiftçilerimize büyük geçmiş olsun. Bakanlık olarak günlerdir olumsuz etkiyi en aza indirmek için 7 gün 24 saat sahada ve üreticimizin yanındayız. Bütün ekiplerimiz tespit çalışmalarını sürdürüyor. Don ve doludan etkilenen üreticilerimiz, tarım ve orman il ve ilçe müdürlüklerimize, sigortalı üreticilerimiz de Alo TARSİM 172 İhbar Hattı'na ve acentelerine hasar ihbarında bulunabilirler."
Kayseri'de zirai dona karşı 'buz' ile koruma
Türkiye'nin önemli elma üretim merkezlerinden Kayseri'de çiftçiler, ürünlerini zirai dona karşı ağaçların üzerinde oluşturulan buz tabakasıyla korumaya çalışıyor. Elma üretimin yoğun bir şekilde yapıldığı Yeşilhisar, Yahyalı ve Develi ilçesindeki üreticiler, pazar gününe kadar etkili olması beklenen zirai dona karşı önlem alabilmek için çeşitli yöntemler deniyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğünden yapılan uyarıya göre, pazar gününe kadar devam edecek zirai dona karşı bölgede, "Spring Su Uygulaması" adı verilen yöntemle meyve gözleri korunmaya çalışılıyor. Üreticiler, bahçelerine kurdukları sistemle, sıcaklığın sıfırın altına düşmesinin ardından ağaçların üzerine su püskürterek meyve gözleri üzerinde buz oluşturuyor. Suyun buza dönüşmesi esnasında çıkardığı gazla meyve gözünün ısısını artırmayı hedefleyen sistem, bölgedeki birçok üretici tarafından tercih ediliyor.
Bölgede üretim yapan ziraat mühendisi Nurettin Çiftçi, zirai don uyarısının ardından bahçesine püskürtme sistemini kurduğunu belirtti. Dün akşam saatlerinden itibaren sistemi çalıştırdıklarını anlatan Çiftçi, "Zirai dona karşı üreticilerin çeşitli yöntemleri bulunuyor ama spring sistemi bunların arasındaki en iyisi. Bu sistemde buzun içerisindeki meyve gözleri, buzdan çıkan gazla ısınarak dondan etkilenmiyor" dedi.
Bu sistemi 7 yıldır kullandıklarını dile getiren Çiftçi, "Yöntem daha önceki yıllarda eksi 6'ya kadar ürünlerin yüzde 90'ını korudu. Ancak bu gece yaşanan ve eksi 15'lere kadar inen hava sıcaklığında işe yarayacak mı bilemiyoruz. Meyve gözlerinin üzerindeki buzlar eriyince bunu göreceğiz" ifadelerini kullandı.
