Aile ya da arkadaşlarla kalabalık sofralarda akşam yemekleri dünyanın her yerinde vazgeçilmez bir gelenek. İnsanlık tarihinde çok eskilere giden hep beraber sofraya oturma alışkanlığı psikolojiye de iyi geliyor.
BBC, insanların birlikte yemek yeme alışkanlığını ele aldığı haberinde binlerce yıldır insanların küçük gruplar halinde bir araya gelerek ziyafet çekmeyi sevdiğini vurguluyor. Biyologların gözlemlerine göre yemek paylaşmak insanlarda olduğu gibi şempanze ve bonobo maymunlarında da görülen bir alışkanlık. İsveç’te bulunan Uppsala Üniversitesi’nden sosyolog Nicklas Neuman, hayvanlarda görülen yemeği paylaşma güdüsüyle insanların kendilerine en yakınlara yemek paylaşmasının aynı olmadığını söylüyor. Neuman, “Yemeğinizi paylaşmakla birlikte oturup yemek farklı. İnsanlar bu eyleme birden fazla sosyal tabaka ekliyor” diyor.
İlk kalabalık yemek
İlk paylaşılan yemeğin bir ateş başında olduğu tahmin ediliyor. İnsanların ilk olarak tam ne zaman yemek pişirmeyi öğrendiği hâlâ kesin bir şekilde bilinmese de en eski tahmin 1.8 milyon önceye gidiyor. Avlanan, toplayan, ateş başında bir araya gelen ve yiyecekleri pişiren insanların bir sosyal grup oluşturduğu biliniyor.
İnsana iyi geliyor
Nasıl başladığı bilinmese bile, araştırmalar toplu yemek yenilen sofraların insana iyi geldiğini gösteriyor. Oxford Üniversitesi’nden antropolog Robin Dunbar, 2017’de yaptığı bir araştırmada Britanya’da yaşayan insanlara ne sıklıkta başkalarıyla sofraya oturduklarını sordu. Başkalarıyla daha sık yemeğe oturan kişilerin hayattaki tatmin oranının daha yüksek olduğu ve güvenebilecekleri daha fazla arkadaşları olduğu görüldü.
Dunbar araştırmasının bulgularını şöyle açıklıyor: “Yemek yemek beyinde, primat ve insanlardaki ana farmakolojik olan, endorfin sistemini tetikler. Bir grup halinde sofraya oturmak bir yürüyüş gibi endorfin etkisini artırır çünkü senkronize eylemler endorfin salgısını iki katına yükseltir”.
