07 Mayıs 2024, Salı Gazete Oksijen
30.06.2023 04:30

Yapay zeka komünizm getirir mi?

Her bireyin milyonlarca üründen hangisini tercih ettiğini bilmeyen merkezî planlamacıların başarısız olması kaçınılmaz. Üretken yapay zeka modelleri bu sorunu çözebilir mi? “Yapay zeka sosyalizmi” veya “otomatize lüks komünizm” umudu buradan geliyor

Friedrich von Hayek bugün en çok “Kölelik Yolu” adlı 1944 tarihli kitabıyla tanınıyor. İktisat alanındaki en ünlü eseri ise “Toplumda Bilginin Kullanımı” başlıklı kısa makalesi. Tercihler, öncelikler ve üretkenlik gibi ekonominin temel unsurlarına dair dağınık bilginin toplum tarafından nasıl kullanılacağını anlatıyor.
Makale aslında merkezî planlamaya yönelik güçlü bir eleştiri. Hiçbir merkezî otoritenin “bireylerin ayrı ayrı sahip olduğu eksik ve çoğu zaman çelişkili bilgi parçacıklarını” gereğince toplayıp işleyemeyeceğini iddia ediyor. Her bireyin milyonlarca üründen hangisini tercih ettiğini bilmeyen merkezî planlamacıların başarısız olması kaçınılmaz. Aynı bireylerin yeteneklerini en üretken ve yaratıcı şekilde nerede kullanacaklarına dair fikirlerini bilmek daha da zor.