Venedik’te yeni bir ihtimal

Şehrin tarihi, görkemli mimarisi ve büyülü atmosferiyle sanat eserlerinin muazzam buluşmasına ev sahipliği yapan Venedik Bienali, 59’uncu edisyonuyla ve 80 ülkenin katılımıyla gerçekleşiyor. Ana mekanlar Arsenale ve Giardini’deki eserlerin yanı sıra onlarca yan sergiye yer veren bienalin küratörü Cecilia Alemani. Halen New York’ta High Line Art projesinin yöneticisi ve baş küratörü olarak görev yapıyor. Bienal küratörlüğü pozisyonunu üstlenen ilk İtalyan kadın olan Alemani, sanatçıların vizyonlarını ve toplumlarının yansımalarını kendi sesleriyle yorumlayacakları özgün projelere alan sağlamak istediğini belirtiyor. Zamanın ruhunu ve sarsıntılarını kayda geçirmek, birlikte yaşamanın yeni ihtimal ve formlarını hayal etmemize vesile olmak istiyor. Ayrıca kadın ve “gender nonconforming” (cinsiyet üzerine yüklenen rolleri kabul etmeyen) sanatçılar, Venedik Bienali tarihinde ilk defa çoğunluğu oluşturuyor. Bienal “The Milk of Dreams” başlığını İngiliz sürrealist sanatçı Leonor Carrington’un kitabındaki hibrit karakterlerin fantastik hikayelerinden alıyor. Kitapta öyle bir dünya tasvir ediliyor ki herkes her an değişebiliyor, dönüşebiliyor ve bambaşka bir şey veya form olabiliyor. Alemani sanatçılarla kurduğu diyaloglardan hareketle soruyor: İnsan tanımının nasıl değişmeye başladığını; hayat kavramını oluşturan ögeleri; insanı, hayvanı, bitkiyi birbirinden neyin ayırdığını veya ayırmadığını; gezegenimize, diğer insanlara ve canlı türlerine karşı olan sorumluluklarımızın neler olduğunu; biz olmadan hayatın nasıl olacağını… Bienal de üç tematik alana ayrılarak bedenlerin temsiliyeti ile metamorfozuna, bireyle teknoloji arasındaki ilişkiye ve bedenle yeryüzü arasındaki bağlantıya odaklanıyor. Venedik'teki Anish Kapoor'un "kanlı" sergisinde heykeller ve yerleştirmelerden oluşan 60 eser var Yan sergiler mutlaka görülmeli Venedik Bienali’ndeki tüm sergileri eksiksiz görmek neredeyse imkansız. Giardini’deki Central Pavillion ve Arsenale’daki alanlarda 213 sanatçının 1433 eseri bulunuyor. Giardini’nin tarihi pavyon binalarında ise 80 ülkenin enstalasyonları var. Bunlara şehre yayılmış Palazzo’lardaki 30 yan sergi eşlik ediyor. Şehrin, bienal için özel sergisi olmasa da mutlaka gidilmesi gereken Musee Fortuny gibi müzelerini saymıyorum bile. Ön izleme günlerinde ben de elbet hepsini gezemedimse de gördüklerim içerisinden sizlere bir seçki hazırladım: • “Persistence” / Louise Nevelson / Procuratie Vecchie • Ha Chong-hyun / Palazzetto Tito • “What Goes Around Comes Around” / Bosco Sodi / Palazzo Vendramin • Anish Kapoor / Galleria dell’Accademia • Anselm Kiefer / Palazzo Ducale • “Open End” / Marlene Dumas / Palazzo Grassi • “Contrapposto Studies” / Bruce Nauman / Palazzo Grassi-Punta della Dogana • “Burn Shine Fly” / Ugo Rondinone / Scuola Grande di San Giovanni Evangelista • Luca Fontana-Antony Gormley / Negozio Olivetti • “Surrealismo e Magia” / Peggy Guggenheim • “Limbo” / Daniel Richter / Ateneo Veneto Bienaldeki Türkiye Pavyonu'nda kavramsal sanatın öncü ismi Füsun Onur'un (üstte) sergisi yer alıyor Türkiye pavyonunda Füsun Onur eserleri 59’uncu Venedik Bienali’ndeki, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından organize edilen Türkiye Pavyonu bu yıl yarım asrı aşan sanat hayatında zamanlar ötesi, minimalist ve şiirsel yaklaşımını gündelik materyallere yüklediği otobiyografik referanslarla harmanlayan Füsun Onur ile temsil ediliyor. İstanbul Bienali ve İKSV Güncel Sanat Projeleri Direktörü Bige Örer’in küratörlüğünü üstlendiği ‘Evvel zaman içinde..’ enstalasyonunda Onur, kedi ve farelerin doğaya ve gezegene zarar veren antroposantrizm (insanın evrendeki en önemli varlık olduğunu öne süren düşünce) mantığına karşı verdiği mücadeleyi anlatan bir hikaye sunuyor. Kavramsal sanatın öncü ismi Onur, bienalin ana mekanlarından Arsenale’deki Türkiye Pavyonu için metal telleri bükerek ve şekillendirerek farklı karakterler ve onların hayatlarından çeşitli kesitler sunan sahneler yaratıyor. Sergi mekanına yayılan bulutlar üzerinde tasvir edilen her bir sahne, bir araya gelerek bütünsel bir anlatı oluşturuyor. Onur, İstanbul’dan Venedik’e gönderdiği mesajında şöyle söylüyor: “Nereye gidersem gideyim, İstanbul’u da yanımda götürüyorum. ‘Evvel zaman içinde…’ pandemi döneminde İstanbul’da başlayıp Venedik’te biten bir modern zaman masalı. İnsanların yok ettiği ekosistemi kurtarmak için bir kediyle güçlerini birleştiren çok akıllı bir farenin hikayesini anlatıyorum. Dayanışmanın, sevginin ve bir arada kalabilmenin hikayesi. Peri masallarında da olduğu gibi bu hikayenin de tam olarak nasıl gittiğini bilmiyoruz. Şimdilik…”

Ece Sükan

Diğer Yazarlar

Hakikatı Talim ve Terbiye Kurulu

Milliyetçilik üzerine

Gençler siyasetten neden uzaklaşıyor?

Leke bakımının altın kuralları

Çıktığı zirveden 40 yıldır inmedi

Venedik’te yeni bir ihtimal