22 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
02.04.2021 06:00

Vakko CEO’su Jaklin Güner: “Lüksün performansı düşmedi her 5 kişiden biri lüks ürün alıyor”

Ekonomideki krize rağmen lüks moda endüstrisinin 2021’de yüzde 10 ile 19 arasında büyümesi bekleniyor. Nişantaşı’nda yeni dev bir mağaza açan Türkiye’nin 86 yıllık lüks moda markası Vakko, 2021’de 20 yeni mağaza daha açacak. Vakko CEO’su Jaklin Güner, pandeminin lüks alışverişe etkisini anlattı
Pandemiden en çok etkilenen sektörlerden biri de perakende. Lüks moda markaları için pandemi nasıl bir değişim getirdi?  Bu dönemde hızla adaptasyon sağlamamız gerektiğini tüm dünya gibi lüks moda markaları da öğrendi. Lüks moda tüm dünyada sürekli büyüyen ancak pandemi ile birlikte yeni alışveriş alışkanlıkları ve sürdürülebilirlikle değişim geçiren bir boyutta. Bu da çok doğal çünkü hayatımızdaki her şey değişiyor. 2021 iyi başlamadı, beklentileriniz nasıl?  2021 yılında lüks endüstrisinde Covid 19’un gelişimine ve küresel seyahate dönüş hızına bağlı olarak yüzde 10-19 arasında büyüme beklentisi var.  Bu büyümeden kimler, hangi markalar pay alabilecek? Dünyanın dev markaları sarsılırken bazı markalar yeni dünyayı daha iyi okuyarak yeni açılımlar gerçekleştirdi.  Bugüne kadar mesafeli bir tavır sergileyen lüks ve dijital dünya ikilisi pandemi sonrasında artık ayrılmaz bir ikili oluşturuyor. Son bir senwwedir karşımıza sıkça raporlarda çıkan “nimble is the new black” yani “çeviklik yeni vazgeçilmezimiz” söylemi de bence yakın dönemde lüks algımıza yön veren önemli unsurlar arasında yer alıyor. 2020’de mağazalar uzun süre kapalıydı, AVM’ler açıldığında da en çok alışverişin yapıldığı hafta sonlarında kapalıydı mağazalar. Nasıl geçirdiniz 2020’yi?   Öncelikle şu bilgiyi vereyim. 2020 yılında grup olarak müşteriye satışlarımız 1 milyar 40 milyon TL’ye ulaştı. Pandemiye rağmen yaşadığımız bu büyüme ivmesi bizim geleceğe dair umutlanmamızı sağladı. 2021 hedeflerini belirlerken de yakaladığımız bu ivmeyi devam ettirme hedefindeyiz. Vakko Grubu olarak müşteriye satışlarımızı 2020 yılına göre yüzde 60 artırarak 1.6 milyar TL’nin üzerine çıkarmayı hedefliyoruz.  Lüks alışverişte tüketici davranışları nasıl değişti? Ekonomide kriz var. Bir yandan da yoksul daha yoksul, zengin daha zengin oluyor. Hep şu da söyleniyor, “Bir kesim de elindeki parayı harcayamadı”… Lüksü satın alma performansı düşmedi. Lüks tüketicinin yüksek beklenti düzeyi, hangi satış kanalından alışveriş yaparsa yapsın değişmiyor. Yükselen bir trend olan kişiselleştirme ve deneyim bu dönemin yıldızı oldu diyebilirim. Beş tüketiciden biri lüks ürünler satın alırken kişiselleştirmeyi kendileri için önemli görüyor. İnsani dokunuş ve anlamlı bir değer yaratmak öne çıkıyor.   “Sürdürülebilir Moda” kavramı bu tercihlerde ne kadar etkili? Enerjiden sonra dünyayı en çok tekstil ürünleri kirletiyor.  Moda dünyası dünyadaki karbon emisyonlarının yüzde 10’undan sorumlu olduğu için; son dönemdeki en büyük karar mekanizmalarından biri de sürdürülebilir markalar. Yakın zamanda yapılan bir McKinsey anketi, tüketicilerin yüzde 67’sinin sürdürülebilir malzeme kullanımını önemli bir satın alma faktörü olarak gördüğünü ve yüzde 63’ünün aynı şekilde bir markanın sürdürülebilirliği teşvik ettiğini düşündüğünü gösteriyor. Vakko turistlere de hizmet veren bir marka. 2020’deki kayıp size nasıl yansıdı? BM Dünya Turizm Örgütü COVID-19 salgınından dolayı 2020’de dünyada uluslararası seyahat edenlerin sayısının yüzde 74 düştüğünü açıkladı. Türkiye’ye 2020’de gelen yurt dışı ziyaretçi sayısı 2019’a göre yüzde 69 düşüşle yaklaşık 16 milyon olarak açıklandı. Vakko özelinde mağazalarımızda pandemi öncesinde alışveriş yapan müşterilerimizin yaklaşık yüzde 20’sini turistler oluşturuyordu. Buralarda kayıplar yaşanırken diğer taraftan da yurt dışı seyahatlerin yapılamaması, lokal müşterinin lüks perakendeye daha çok yönelmesi kayıpların telafisinde ve yeni müşterilerin edinilmesinde önemli rol oynadı. 2020 Haziran’da açılmayla birlikte önce Körfez ülkelerinden daha sonra da Rusya’dan gelen ziyaretçilerle tekrar turist hareketi başladı.

Vakko lezzetleri büyüyor

Nişantaşı mağazanız dışında yeni yatırımlar var mı?  2021, Türkiye genelinde markalarımız için çok sayıda yatırımı hayata geçirdiğimiz çok önemli bir yıl. 20’ye yakın yeni lokasyon veya mevcut mağaza büyümesi gibi bir büyüme planımız bulunuyor. 2021 yaz aylarında özellikle Ege ve Akdeniz’deki Vakko Group yatırımlarımız devam ediyor. Bu yaz Bodrum Mandarin Oriental’daki Vakko mağazamıza ek olarak Bodrum Loft, Maça Kızı, ve Kaplankaya’da hizmet veriyor olacağız. Vakko Patisserie ise Mandarin Oriental, Yalıkavak Marina, ve Bodrum Loft’da dostlarımız ile buluşacak. Vakko Mare Yalıkavak Marina mağazamızı büyütüyoruz Bu yaz ayrıca, Vakko Patisserie ile yazlık rotalarımıza Alaçatı ve Göcek de eklendi. Vakko L’Atelier lezzetlerini teknelere de sunuyoruz. Pandemide e-ticaret çok hızlı büyüdü, sonrasında nasıl bir seyir izler?  Pandeminin ilk sekiz ayında, çevrimiçi moda endüstrisi 6 yıllık büyümeye eşdeğer bir büyüme kaydetti. Dijital dünyada da kişiselleştirilmiş hizmetler, tüketiciye anında cevap verebilecek geniş bir destek ağı, teknolojinin kusursuz verimliliğini arttıracak.

“Sürdürülebilir Moda” hareketi

Yeni mağazacılıktan bahsediyor herkes. Siz neler yaptınız? Dijital dönüşüm kapsamında yapay zeka, büyük veri, makine öğreninimi özelinde 2021 yılında Vakko’da önemli projelere start verdik. Ayrıca yeni mezun üniversite öğrencilerine yönelik, yoğun ilgi gören ve şu an mülakat süreci devam eden Veri Bilimi Yetenek Programı’nı başlattık. Bu çok özel program ile gençlere 6 aylık yoğun bir eğitim programı ve gerçek endüstri verisi ve problemleri ile veri bilimi alanında kendini geliştirme fırsatı sunmayı hedefleliyoruz. Dijital ve fiziksel dünyanın bir araya geldiği ‘Phigital’ bir çağda olduğumuzu söyleyebiliriz. Birini kabul etmek diğerini yok saymak anlamına gelmiyor, her ikisini de birlikte harmanlamak ve tüm stratejilerinizi bu yönde sunmak tüketicinin de hayatını kolaylaştırır. Pandemi döneminde yeni müşterileriniz oldu mu?  Online kanalda bir yıl öncesinde göre yeni müşteri kazanımında yüzde 20’lik bir artış görüyoruz ayrıca bu yeni müşteriler içerisinde kadın müşteri oranında da bir artış gözlemledik.  “Sürdürülebilir Moda” hareketi içinde Vakko nasıl konumlanacak?  Bu güne kadar hayata geçirdiğimiz projeler arasında “Su Projesi”, “Deniz Temiz Derneği Sosyal Sorumluluk Projesi”, “Vakko 20. yy. Ormanı”, “Vakkorama Belgrad Ormanı Koşu Parkuru”, “Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği” gibi önemli çalışmalar yer alıyor. 2021 ilkbahar yaz dönemi ile birlikte ise  “Earth is Calling” ile doğanın bereketli, bitmeyen enerjisini ve gücünü hatırlamak adına aksiyon alıyoruz. Eşarp üretiminde harcanan elektrik, su, arıtma ve doğalgaz giderlerini azaltmak için Kontinü Yıkama Makinesi yatırımı yaptık ve bu yatırımla, suda yüzde 98 ve kimyasal kullanımında yüzde 97.5 tasarruf sağlanması konusunda çalışmalarımız başladı.

Yine yeniden Nişantaşı

Pandemide zor bir dönemden geçerken Nişantaşı’nda yepyeni dev bir mağaza açtınız.  Bu yatırıma nasıl karar verdiniz?  Pandemi hepimize mağazalarda yaşadığımız fiziksel deneyimlerin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha hatırlattı. Yeni Vakko Nişantaşı yatırımımızı tam bu nedenle dostlarımıza yepyeni ve özel bir mağazacılık deneyimi yaşatmak üzere hayata geçirdik. Evet zor bir süreçten geçiyoruz. Bu zorlu süreçte birinci önceliğimiz grubumuzun finansal gücünü korumaktı. Bu yatırıma başlama kararı hiç kolay olmadı. Yepyeni bir mağazacılık konseptini hayata geçirdik. 4 katlı, çok ferah, 2500 metrekarelik bir alandayız. Sadece yeni bir mağaza değil, yeni bir dönemin de başlangıcı, duyarlılığın bir sembolü olacak. Mimarisinden sunduğu çok özel hizmetlere kadar farklı. Nişantaşı’na özel ürünler, kişiye özel kişiselleştirme hizmetlerimiz de var. ‘Yine, Yeni, Yeniden Vakko Nişantaşı’ diyoruz. Çünkü Vakko olarak Nişantaşı ile ilk temas ettiğimiz yıl 1993. O tarihten bu yana Nişantaşı ile bağlarımızı hiç koparmadık. Vakko Bistrot misafirlerine özel bir ortam sağlıyor. Yeni Vakko Nişantaşı ile Vakko kadın, erkek, Couture, Home, V2K Designers ve Vakko L’Atelier artık Nişantaşı’nda tek bir adreste buluşuyor.

Online kanallarla her yerde

Sizce lüksün yeni başkenti neresi dünyada? Uzun süre Paris ve Milano kabul gördü. Sonraları Londra, NewYork, Hong Kong eklendi. Pandemiyle birlikte yabancı turist sayılarındaki düşüşle “lüksün başkenti” olgusu da evrildi. Boston Constulting tarafından yapılan bir araştırmaya göre Çin’deki lüks tüketicilerin yüzde 50’si başkent dışındaki şehirlerde yaşıyor. Lükse online satışlarla ulaşıyorlar. İnsanlar artık daha çok küçük şehirlerde, sahil kasabalarında yaşıyor. Online kanallarla artık lüks her yerde.   Türkiye’de lüks algısı zaman içinde nasıl değişti? Tüm dünyada olduğu gibi kuşaklar değiştikçe boyut değiştirdi ancak son 1 yıl içinde büyük değişim yaşandı. Osmanlı’nın bize bıraktığı özenli el işçiliği, zarif süslemeler ve kalitenin izlerini Cumhuriyet dönemi boyunca taşıdık. Uzun yıllar zorluklar yaşamış bir milletin şapkalarını takıp, en özenli kıyafetlerini giyerek Beyoğlu’na çıkması lüksün yansımalarıydı. Vakko’nun da 1930’lardan bugünlere yükselişi lüksün yükselişi demektir. Türkiye’de 24 şehrimiz 1 milyon üzeri nüfusa sahip. Türkiye’den yurt dışına çıkan markalar sınırları aşıyor. Gelecek yıllarda da Türkiye lüksün bir parçası olmaya devam edecek.  Vakko üretiminin ne kadarını Türkiye’de yapıyor? Üretimimizin yüzde 60’ını sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde Türkiye’de yapıyoruz. 

Bu alandaki büyümenin yüzde 75’i Z kuşağından gelecek 

Z kuşağına yönelik atılım içindesiniz özellikle Vakkorama’yla. Z kuşağının lüks ilgisi nasıl? Lüks pazarındaki büyümenin yüzde 75’i, 2025’e kadar Z jenerasyonu tarafından yönlendirilecek. Z jenerasyonunun dinamiklerini, tercihlerini ve yaşama bakış açılarını, Vakko olarak önemsiyoruz. Vakkorama genç ve genç kalmayı tercih eden bir marka.  Aynı evin içinde farklı jenerasyonları, aynı hikaye etrafında buluşturuyoruz. Annelerin dolabından kızlara geçmiş bir eşarp bugün bambaşka bir obje ama çok anlamlı bir hikayenin parçası oluyor. Tek kullanımlık bir dünyada uzun ömürlü bu hikayelerin aynı zamanda Z Jenerasyonu için de önemli olduğunu düşünüyorum.