Altından neler çıktı neler

Merkez Bankası uzun süredir Finansal Hesaplar başlığı altında ekonominin tüm bileşenlerinin finansal varlık ve yükümlülüklerine ilişkin bir veri seti yayınlıyor ve 2014’ten bu yana çeyreklik bazda durum takip edilebiliyor. Söz konusu verinin “hane halkı” kısmına odaklanmış ve 3 Ekim tarihli “Altın ve konut alırım, gerisinden anlamam” başlıklı yazımızda ulaşılan sonuçlara yer vermiştik. Finansal Hesaplar istatistiklerine göre, Türkiye’de hane halkının finansal varlıklarının Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranı %40 civarında ve %100 (Polonya) ile %400 (ABD) arasında seyreden seçilmiş OECD ülkelerine kıyasla belirgin düşük durumda. Bunun bariz ve ana nedeni ise, hane halkının geleneksel olarak fiziki altın ve konut gibi finansal olmayan varlıklara yöneliminin ülkemizde yüksek olması. Bu tercihin arka planında ise, TL’ye ve finansal sisteme güvensizlik, yüksek enflasyon ortamında paranın değerini koruma, yasal olmayan kazançları değerlendirme gibi saikler var. Bu da para politikası açısından diğer bir sorunun altını çiziyor. Zira, hane halkının yatırımları içinde finansal olmayan araçların payının daha yüksek oluşu, para politikasının hane halkı tüketim eğilimi üzerine etkisini geciktiren bir unsur olarak öne çıkabiliyor.