Amerikalı yazar Helen Hoang’ın 2018 yılında yayımlanan ve kendi hayatından izler taşıyan çıkış romanı Aşkın Formülü’nün Türkçe çevirisi geçtiğimiz günlerde raflardaki yerini aldı. Kitap, odağına otizm sendromlu genç bir matematik uzmanı olan Stella’yı alıyor. İlişki kurmak otizmli bir kadın için oldukça kaotik bir durum ve Stella bu kaostan kurtulmak için kendisine ilişkilere dair her şeyi öğretecek bir eskort tutuyor. Bu büyüleyici eskortla tanışmasının ardından bir aşk yolculuğu başlıyor. Hoang’ın da dediği gibi bu kitap ilişki kurmakta zorlanan otizmli bireyler için bir el kitabı niteliğinde. 14 Şubat Sevgililer Günü’ne yaklaştığımız şu günlerde, Helen Hoang’la yılın “en iyi aşk kitabı”nı konuştuk, “Aşkın formülü var mı?” diye sorduk.
“Gülüşler her zaman mutluluğu, gözyaşları her zaman üzüntüyü anlatmaz”
Nasıl karar verdiniz böyle bir hikaye yazmaya?
Romanda Stella üstünden otizm sendromlu insanların, insan ilişkilerinde yaşadıkları bocalamayı anlatmak istedim.
Bunu biraz açabilir misiniz? Algoritmalar konusunda her şeyi bilen, sayısal verilere kafa yoran bir matematik uzmanının konu bir insanla ilişki kurmaya gelince bocalaması çok ilginç. Başkarakterinizin yaşadığı bu ilginç bocalamayı sizden dinleyebilir miyiz?
Sayısal verilerin en önemli özelliği, açık kurallara ve kalıplara sahip oldukları için, genellikle onları matematikle anlamlandırabilmemizdir. İnsanın duygularıysa bunun tam zıddı olarak çok daha karmaşık. Gülüşler her zaman mutluluğu, gözyaşları her zaman üzüntüyü anlatmaz. İnsanlar her zaman kastettikleri şeyi söylemezler ve her nasılsa bizden tüm bunları anlamamız beklenir. Otizm sendromlu pek çok insanın bu tür durumlarla ciddi problemleri var. Stella’nın hikayesinde bunları anlattım.
Sizin de otizm sendromlu olduğunuzu ve bu hikayede kendi deneyimlerinizden yola çıktığınızı okudum. Aşka ve duygulara ilişkin olarak kitaba ilham olan deneyimleriniz hakkında neler söylemek istersiniz? Aşkın gerçekten bir formülü var mı sizce?
Tanı konulmamış otizmli bir kadın olarak flört etmeye başladığım zamanlarda kuralları ve insanların sinyallerini nasıl yorumlamam gerektiğini bilmiyordum. Bir el kitabı ya da beni süreç boyunca yönlendirebilecek bir öğretmen olmasını dilediğim zamanları hatırlıyorum. Aşkın Formülü bu yönüyle en büyük hayalimi gerçekleştirdi. Aşkın bir formülü olduğuna inanmıyorum fakat insanlar birbirlerini gerçekten sevdiklerinde, birbirlerine karşı saygılı ve düşünceli davranmanın, partnerlerinin mutluluğunu önceliklendirmenin standart bir yolunun bulunabildiğine inanıyorum.
Aşkın Formülü’nün filme uyarlanması söz konusu mu?
Kitap şu anda Lionsgate tarafından film için uyarlanıyor.
“Otizm hakkında farkındalık oluşturmayı başardım”
Sizce bu hikayeyi “yılın en iyi aşk hikayesi” yapan nedir?
Otizm hakkında farkındalık oluşturmayı başardım ve bazı durumlarda kadınların kendi tanılarını koymalarına yardımcı oldum. Belki de kitabın tanınmasını sağlayan şey budur.
Yılın en iyi aşk romanının yazarı olarak sizden okurlarımıza bir Sevgililer Günü mesajı göndermenizi isteyebilir miyim?
Bu Sevgililer Günü’nde dilerim okurlarım -romantik olsun ya da olmasın- sevdiklerine hak ettikleri değeri verirler. Hayat paylaşıldığı zaman güzel ve anlamlı.
Aşkın Formülü / Helen Hoang / Çeviren: Tuba Özkat / Epsilon Yayınevi / Roman / 384 Sayfa