22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
30.07.2021 04:30

‘Yapay zeka’ bazı meslekleri bitirse de düşmanımız değil!

Bazı meslekler tarihe karışmaya başladı bile. ‘Haydi yapay zeka gelsin de benim işimi yapsın!’ diyenler de kendine fazla güvenmesin. Yapay zekayla kavga etmeden onunla dost olarak çalışmayı öğrenmek şart

Benim ‘yapay zeka’ (AI) teknolojisi ile bir tüketici olarak ilk tanışmam yıllar önce bankamın çağrı merkezinin ‘sesli asistan’ sistemine geçmesi ile olmuştu. Bir sabah 444’lü numarayı tuşladığımda karşıma müşteri temsilcisi yerine bir ‘robot’ çıkmıştı. Çünkü o zamanlar ‘yapay zeka’ kavramı fazla yaygın olmadığı için karşımızda bir tele-sekreter robotu olduğunu sanıyorduk. O gün de aksi gibi klasik müşteri talepleri dışında bir işlem yapmak istediğim için sinirlenmiş bankamı bırakmayı dahi düşünmüştüm. Çünkü telefonda kanlı-canlı bir müşteri temsilcisi yerine monoton sesli bir robota dert anlatmak sinir bozucu gelmişti. Şimdilerde artık kullanmasam da yapay zeka olanaklarının ilerlemesiyle sesli çağrı merkezlerinin daha iyi çalıştığını tahmin ediyorum. Hatta ‘yapay zeka’nın kavram olarak iyice oturduğunu ve şimdi de insanlardan daha akıllı olduğu yolunda bir inanış olduğunu görüyorum. Yukarıdaki tabloda WEF’e göre mevcut işlerin paylaşımdaki insan-makine oranını görüyorsunuz. McKinsey’in son yayınladığı ‘İşimizin Geleceği’ raporuna göre durum daha acımasız. Dijital dönüşümle birlikte dünyadaki mevcut işlerin yüzde 50’si otomasyonla yapılabilir duruma geldi bile. Her 5 meslekten 3’ünün de otomatize edilebilir durumda olduğu gerçeği var. Bu nedenle anne babalar çocuklarına meslek empoze ederken artık ‘geleceğin mesleklerini’ keşfedip önermek zorunda kalıyor. 

Sanatçıya bile destek

Kimse çıkıp ‘bizim işlerimizi yapay zeka asla kotaramaz ki’ ukalalığı da yapmasın. Bugün en çok yaratıcılık gerektiren işlerde bile yapay zeka kullanılıyor. Sen işinde ne kadar iyi ve yaratıcı olursan ol ekstra olarak ‘yapay zeka’nın da gücünden yararlanmayı öğrenirsen gelecek 10 yılda mesleğinde fark yaratabileceksin. Yaratıcılığın doruğundaki mesleklerden müzisyen ve besteciler bile bugün yapay zekayı kullanıyor. Binlerce aranjmanın taranması ile notaların uyumundan yola çıkarak daha iyisini yapmanın yolunu arıyor.  Dünya hızla dijitalleşirken yapay zeka, makine öğrenmesi ve veri madenciliği gibi dallar hepimizi işsiz bırakacak gibi bir umutsuzluğa da şimdilik gerek yok. Evet birçok meslek ciddi anlamda değişecek ve gelişecek fakat yine de her meslek yok olmayacak. Yapay zeka, bazı alanlarda insanların işlerini elinden alsa da son kararları daha doğru vermek için verileri çekip analiz edecek. Yani özünde mesleğini daha iyi yapmak ve insanların işlerini tamamlamak için destek olacak.

Z Kuşağı’na iş sahası

Geleceğin mesleklerini araştırırken ya da Z Kuşağına meslek önerirken ‘yapay zeka uzmanlığı’ da iş kolu olarak artık parıl parıl parlıyor. Çünkü bu alanda da yetişmiş eleman sayısı çok az. Şu an dünyada yetişmiş yapay zeka uzmanı bulmak da imkansız gibi bir şey. Bu alanda Türkiye emekleme seviyesine bile gelemedi. ABD’de yapay zeka uzmanları bilgisayar mühendisi ve programcılarından yaklaşık yüzde 22 daha fazla kazanıyor. Fakat orada da yeterli yetişmiş eleman bulmak zor. Silikon Vadisi haricindeki yapay zekacıların birçoğunun da ‘ticari zeka’dan yoksun yeni mezunlar olması da ayrı bir dert. Tamam yeni bir mezunun ‘dini imanı da para olmamalı’ ama oralarda ‘gelir modeli’ olmayan işler fazla yaşamıyor. Yani yapay zeka işini iyi öğrenip onu bir bitirme projesi gibi değil de ‘işi paraya çevirme yolu’ olarak görenlerin önü ileride çok açık olacak. •