Muhafazakâr hödüklerden peşinen özür diliyorum, başlıktaki tanımlama bana ait değil. Muhafazakâr İslamcı kesimde böyle bir sorunun yaşandığını yeni öğrendim.
Muhafazakârlar bugünlerde kızlar ile erkekler arasında artan eşitsizlik problemi ile meşgul.
Yeni Şafak yazarı Taha Kılınç “Çok sayıda kendini yetiştirmiş, eş adayı hanımefendi var. Ama onların karşısına çıkarabileceğimiz, bu kızları hak etmiş insan çok az. Müslüman erkekler seküler kızlara daha fazla düşkünleştiler. Bir tarafta kendini geliştiren kızlar, öbür tarafta gözü dışarıda hödükler. Bu da müthiş bir denksizlik oluşturuyor” diye konuşunca tartışmanın fitili ateşlenmiş.
Seviye ülkenin genel hali gibi
Sosyal medyada sürüp giden bu türden bütün tartışmalarda olduğu gibi seviye biraz düşük.
Bunu ülkenin genel durumuna bağlıyorum.
Birilerine laf sokuşturmadan tartışmak için çok ciddi olmasa da bir miktar kültürel ve entelektüel altyapı gerekiyor ki o da bizim buralarda makbul bir şey değildir.
Cumhurbaşkanımızdan tutun da en eğitimsiz ve hayatta bir şey olmayı başaramamışlarımıza kadar entelektüellere kötü gözle bakmak, okuyup yazandan hoşlanmamak genel kabul görür.
Hatta küçümser ifadelerle aşağılamak, bunu yapanı okuyup yazmışların üzerinde bir yere de konumlar ki tadından yenmez.
Yazıdaki başlığı Zeynep Şevval Büyükizgi’nin, Serbestiyet’te yayımlanan haberinden aldım. Böyle bir tartışma konusunun varlığını da bu haberden öğrendim.
Büyükizgi konuyu muhafazakâr gençlere sormuş, konuyu açmaya gayret etmiş.
Soruşturmasına katılan gençlerin sözlerinden anlayabildiğim kadarıyla sorun ciddi. Tekil örneklerden değil, bir genel eğilimden söz ediliyor.
Çok şaşılacak, yeri yerinden oynatacak bir şey değil aslında.
Dindar kızların okuyup toplumsal hayata katılımları arttıkça daha zor beğeniyor olmaları, kendilerine tarif edilen rolün dışına çıkmak istemeleri normal.
Aynı şekilde muhafazakâr ailelerin erkek çocuklarının da gönüllerinin muhafazakâr ailelerden gelmeyen kızlara kaymasında da bir tuhaflık yok.
Soğumaları gayet normal
Bunda en önemli etken günümüz Türkiye’sinde din adına konuşan, öne çıkan karakterler olmalı.
Akıllarını seksle bozduklarını tahmin ettiğim din adamı kılıklı tiplerin sosyal medyada yaptıkları yaygaraya kulak veren dindar genç kızların, evlilikten soğumalarında şaşılacak bir şey yok.
İyi eğitim görüp kariyere odaklanan genç kadınların ise muhafazakâr olsunlar ya da olmasınlar evlilik yaşını erteledikleri de bir başka gerçek.
Erken evliliği tercih etmiyor olmalarının nedeni beğeni standartlarının aşırı yükselmesi olmamalı. O camiadaki her genç erkek de “hödük” değil herhalde.
Öte yandan Türkiye’de dindar muhafazakârlığın krizde olduğu, çözülmekte olduğu da bir gerçek.
22 yılı geçen dindar muhafazakârların iktidarında ahlaki standartların ne kadar düştüğünü hepimiz yaşıyoruz ve ancak bu en çok muhafazakâr ailelerin çocuklarını etkiliyor olmalı.
Büyükizgi’nin konuştuğu Ali isimli genç erkek şuna dikkat çekiyor:
“Bence Taha Kılınç’ın kullandığı kavramlarda toplum olarak mutabık değiliz öncelikle. Muhafazakâr deyince mesela, yani sanki bir tane Müslüman var, biziz, ümmetiz. Bu 20-30 yıl önce böyle olabilir, bizim babalarımızın zamanında. Şimdi öyle değil, ben birçok ateiste veya Hristiyan’a, Müslüman'dan daha yakın hissediyorum kendimi. Çünkü daha güvenilir görüyorum onları. Yani öyle Müslümanlar var ki ne parasal açıdan güvenilir ne ahlaki açıdan güvenilir ne eşinizle güvenebilirsiniz. Dolayısıyla o Müslümanlık çatısı altında birleşiyor değiliz biz.”
Özgürleşmek istiyorlar
Kadın ya da erkek muhafazakâr gençlerin önemli bölümü de gördü ki “gardırop dindarlığı”, başka bazı şeylerin üzerinin örtülmesini sağlayan bir araç. Nitekim o camiadaki kızların başlarını açmaları da yaygınlaşıyor gibi görünüyor.
Ayşe Böhürler başörtüsünü çıkaran genç kadınlar ile ilgili olarak yapılan bir doktora tezinden şunu aktarıyor:
“Artık başörtüsü ağırlığını taşımak istemiyorlar. Başörtüsü ile ilgili siyasi tartışmalar, yasaklar, ideolojik yakıştırmalar, aile baskıları ve daha pek çok neden başörtüsü pratiğinden uzaklaşmalarına neden olmuş. Bu durumlardan özgürleşmek istiyorlar.”
Hafsa “Çok büyük bir kimlik krizi var ve bunu etkileyen çok fazla neden var” diye anlatıyor:
“Bu kriz, ilişkilerin derinleşmemesine, kötü ilerlemesine ve kadının, heteroseksüel ilişkiler için konuşuyorum, bir türlü tatmin olmamasına, aradığını bulamamasına sebep oldu. Kadın kendine tam olarak bir yoldaş arıyor, arkadaş arıyor, konuşabileceği bir insan arıyor ama bir türlü ilişkinin içinde bunu bulamıyor.”
Elimde Türkiye ile ilgili olarak yapılmış bir çalışma yok ama şunu söylemeliyim ki muhafazakâr genç kadınlar, aradıkları gibi bir erkek bulamamak konusunda yalnız değiller.
Kişisel gözlemim, muhafazakâr olmayan ailelerin kız çocukları da benzer sorunları yaşıyorlar.
Unutmayalım ki toplumlar bileşik kaplar gibidir, bir kaptaki su hangi özelliklere sahipse, diğer kaptaki su da aynı özellikleri taşır.
Muhafazakârlar ve seküler hayat biçimini benimseyenler ne kadar birbirlerinden farklı gibi görünseler de aynı toplumda yaşıyoruz, sorunlarımız aynı.
Anna Louie Sussman’ın The New York Times’ta yayımlanan makalesi, ABD’de de benzer bir sorunun varlığına işaret ediyor.
Erkeklerin üniversite eğitimine giderek daha az önem vermesi, işgücünden ayrılması, kendilerine bakmamaları gibi etkenlerin kadınların kafasından evlilik fikrini uzaklaştırdığını söylüyor.
Bulamadıkları için bekarlar
ABD’de beş binden fazla genç kadın ile flört ve ilişkiler üzerine araştırma yapan American Enterprise Institute’ta kıdemli araştırmacı Daniel Cox, üniversite mezunu kadınların neredeyse yarısının beklentilerini karşılayan birini bulmakta sorun yaşadıkları için bekar olduklarını tespit etti.
Linda Howard’ın "Bay Mükemmel" isimli romanında, romanın kahramanı dört kadın, iş çıkışı bir barda buluşup dertleşiyorlardı.
Dört kadın gecenin sonunda ellerinde bir peçeteye yazılmış “mükemmel bir erkekte bulunması gereken özellikler” listesiyle evlerinin yolunu tutmuştu.
O listeye göre mükemmel bir erkekte bulunması gereken özellikler şöyle:
“Dürüsttür, yalan söylemez. Aldatmaz. Kibardır, naziktir. Güvenilir biridir. Düzenli bir işi vardır. Başarılıdır. Esprilidir, mizah duygusu gelişmiştir. Çok parası vardır. Yakışıklıdır ve yatakta muhteşemdir.”
Böyle bir erkeğin sokaklarda başıboş dolaşmadığını hepimiz tahmin edebiliriz.
Onun için muhafazakâr olsun ya da olmasın, genç kadınların “hödüklerle” karşılaşma ihtimalleri her zaman daha yüksek.
“Muhafazakâr hödüklerin” dindar olmayan kızlara meyletmesinden endişe eden yazara da hatırlatmak isterim ki dindar olmayan kızlar bir hödük ile hayatlarını paylaşmaya razı olacaklarsa onlardan kendi çevrelerinde de binlercesini bulabilirler.