Altı yıl önce patlak veren dizel skandalından sonra tüketicilerin tercihlerinde ve şirketlerin üretim stratejilerinde ciddi değişimler yaşandı. Alternatif yakıtlı araçlara sağlanan destekler arttı, yeni modeller birbiri ardına piyasaya sunuldu. Çevreyi daha fazla kirlettikleri gerekçesiyle dizel o kadar gözden düştü ki Avrupa’nın büyük metropollerine girişleri dahi yasaklandı. Bu dönüşüm çok hızlı oldu, yıllardır zirvede oturan dizel otomobiller tahtını kaybetti. Son dönemde özellikle Avrupa’da dizel araç satışları dibe vurdu, pazar payı yüzde 28’e geriledi. Çok değil 2015’te AB’de dizelin payı yüzde 51 seviyesindeydi. Koronavirüs salgını döneminde çevre bilincinin artmasıyla dizellerin kan kaybının hızlandığı görüldü. Avrupa’da geçen yıl yüzde 100 elektrikli ve plug-in hibritlerin satışlardaki oranı dizeli geride bıraktı. Türkiye’de ise Şubat 2020’de benzinli otoların pazar payı ilk kez dizeli geçti. Dizellerin payı 2020 sonu itibariyle yüzde 52.1’den yüzde 39.5’e, Ocak’ta yüzde 27.5’e kadar geriledi. Benzinlinin payı yüzde 57.7’ye yükseldi.
Üretimi durduruldu
Tüketicilerin dizelden uzaklaşmasında, markaların yeni ürün stratejileri de etkili oldu. Emisyon krizi sonrasında şirketler dizel motordan uzaklaşmaya başladı hatta tamamen model gamlarından çıkardılar. Toyota’nın 2015’te Sakarya fabrikasında da üretmeye başladığı C-HR modelinde dizele yer vermeyeceğini açıklaması, sektörde radikal kararların başlangıcı oldu. Devamında birçok marka ya dizel motoru bıraktı ya da model sayısını azalttı. Tarihler 2019’u gösterdiğinde Toyota tamamen dizele veda ederken, Honda, Nissan, Mitsubishi, Mazda, Volvo gibi markalarda da bir devir kapandı. Kia yatırımlarını durdurdu. Dizel araçta önemli bir paya sahip olan Fiat Chrysler Automobiles (FCA) de 2022’den itibaren dizel motorlardan uzaklaşmayı planlıyor. PSA Grubu ile birleşmesi bu hedefini hızlandıracak gibi görünüyor. İşin özü; önümüzdeki dönemde müşteri istese de dizel model bulamayacak.
Hangi modeller dizeli bıraktı?
Son 5 yıla kadar dizel motorlar, her üreticinin vazgeçilmez silahı olarak öne çıkıyordu. Ancak şimdi bazı markalar üretimi tamamen bitirmese de lokomotif modellerinde dizel seçeneğini kaldırdı. Türkiye’de Ford Fiesta, VW Golf, VW Polo, Seat Leon, Ibiza, Citroen C3, Skoda Octavia, Skoda Fabia, Kia Picanto, Kia Rio, Subaru, Suzuki, Mazda, Volvo ve Nissan’ın tüm binek modellerinde dizel motor yer almıyor. Ucuzu 140 bin, pahalısı 3.9 milyon TL
Hibritlerin hızlı yükselişinde hiç kuşkusuz piyasaya sunulan yeni modellerini etkisi büyük. Cardata’nın raporuna göre, Türkiye’de 15 marka hibrit model satıyor. Tüketicilerin beğenisine 32 model ve versiyonlarla birlikte 85 farklı seçenek sunuluyor. Türkiye’de en çok hibrit modeli bulunan markaların başında Volvo, Toyota ve Lexus var. Fiyatlar her keseye göre… 140 bin liradan başlıyor, 3.9 milyon liraya kadar uzanıyor. 2021’de de piyasaya birçok yeni hibrit model girecek. Renault Clio E-TECH Hybrid, yeni Captur Hybrid, Honda Jazz Hybrid, Seat Leon mHEV, Suzuki SX4 S-Cross Hybrid, Vitara Hybrid, Ignis Hybrid ve Hyundai Santa Fe Hybrid, öne çıkacak modeller olacak.
Yüzde 36 daha az tüketiyor - Dizel ve benzinli otomobillerde 10 bin km’de bir bakım yapılırken, hibritlerde bu bakım aralığı 15 bin km.
- Hibrit aracın bakım maliyeti dizele göre yüzde 33 daha avantajlı.
- Hibrit araçlar katedilen mesafenin yaklaşık yarısını elektrikli motorla gittiği için tasarruf sağlıyor.
- Hibrit araçlar dizele göre yüzde 15, benzinliye göre yüzde 36 oranında daha az yakıt tüketimi maliyetine sahip.
- İkinci elde hibritlerin benzinli araçlara göre yüzde 4, dizele göre yüzde 6 daha yüksek değere sahip olduğu görülüyor.
