01 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
22.10.2021 04:30

Zam öncesi araç bulan kaçırmasın

Dövizdeki dalgalanmayla otoya zam kaçınılmaz hale geldi. Bazı markalar liste fiyatlarını yenilerken, esas artışlar kasımda görülecek. Tüketiciler zamdan önce elini çabuk tutmak istiyor ama bayilerde sınırlı araç var

Otomotiv sektörü pandemi, çip, yükselen hammadde ve lojistik fiyatlarıyla uğraşırken, bir süredir unuttuğumuz döviz kuru kabusu geri döndü. Kurdaki son dalgalanmayla otomobile zam kaçınılmaz oldu. Markalar liste fiyatlarını yenilemeye başladı, bazıları artışları Kasım’da yapacak. Otomobillerin yüzde 3 ile 8 arasında zamlanması bekleniyor. Fabrika çıkış fiyatında yapılan zamlar, domino etkisi yaratacak. Matrah düzenlemesiyle yüzde 50’lik ÖTV dilimine dahil olan birçok araç, yeniden yüzde 80’lik vergiye girecek. Fiyatlar bir anda 50-60 bin lira artacak.

Tüm stoklar tükenir

Tüketiciler, zamlardan önce elini çabuk tutmak istiyor. Yetkili satıcılarda ise çok sınırlı sayıda araç kaldı. İstedikleri modeli 3-5 ay beklemek yerine buldukları modele razılar. Kapı kapı showroom dolaşıyorlar. Ekim’de stokta ne kadar araç varsa hepsinin satılması bekleniyor. Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt, otomobil almak isteyenlere çabuk olmaları tavsiyesinde bulunuyor. Bozkurt, “Bugün araç almayı düşünen birisi buluyorsa alsın, kaçırmasın. Çip krizi yüzünden otomobillerin ne zaman elimize ulaşacağını ve hangi kur seviyesinden fiyatlanacağını bilmiyoruz” diyor.

Euro bazında fiyatlar düştü

Otomobil fiyatları euro bazında  yılbaşından bugüne kadar hemen hemen aynı seviyede kaldığı hattı birçok modelde gerilediği görülüyor. Cardata’nın hazırladığı verilere göre, Honda Civic Sedan’ın Ocak’ta 32 bin 301 euro olan fiyatı Ekim’de 30 bin 954 euroya, Renault Megane Sedan’ın 34 bin 509 euroluk fiyatı 32 bin 963 euroya, benzinli Toyota Corolla Sedan’ın 25 bin 333 euroluk satış etiketi 22 bin 972 euroya, VW T-Roc’un 43 bin 186 euro olan fiyatı 40 bin 620 euroya indi.

Maliyetleri üstlenmek zor

Çip ve hammadde fiyatları araçlar üzerinde baskı oluşturuyor. Hammadde, navlun fiyatlarına dikkat çeken Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün, üreticilerin bugüne kadar maliyet artışlarını tüketicilere yansıtmadığını söylüyor. Yenigün, kurdaki son dalgalanmayla maliyetlerin katlanılamaz düzeye geldiğini belirtiyor.

Matrah artışı iki ayda eridi

Otomobil fiyatları Ocak 2019’dan bu yana ortalama yüzde 206.6 artış gösterdi. TÜİK’in verilerine göre, Ocak 2020 ile Eylül 2021 arasındaki fiyat artışı 131.4 oldu. Zamlarda dövizdeki dalgalanmanın yanı sıra matraha dayalı ÖTV sistemi etkili oldu. Markalar eurodaki yükselişi fiyatlara yansıtmak zorunda kalırken, ufak artışlarda bile modeller bir üst vergi dilimine girdi. 2021’de fiyatlar daha dengeli gitti. Matrah güncellemesinin yapıldığı Ağustos’ta fiyatlar 1.5 yıl sonra ilk kez geriledi. Zamlarla matrah artışının olumlu etkisi 2 ayda bitmiş olacak. Birçok model yüzde 80’lik ÖTV dilimine girecek.

Haber turu

iPhone’dan elektrikliye

Geleneksel otomotiv üreticilerine rakip olan teknoloji devlerinin sayısı hızla artıyor. Apple için iPhone üreten Tayvanlı Foxconn, ilk elektrikli konseptleri Model C, Model E ile Model T’yi tanıttı. Araçlar, Foxconn ve Tayvanlı otomobil üreticisi Yulon Motor’un oluşturduğu Foxtron tarafından üretildi. SUV ve sedan konseptinin yanı sıra elektrikli otobüs Model T sergilendi. Foxconn Başkanı Young Liu, elektrikli araçlarını Avrupa, Latin Amerika ve Hindistan’da üretmeyi planladıklarını açıkladı. Avrupa’ya daha hızlı gireceklerini belirten Liu, ABD pazarında da Fisker ile iş birliği yapacaklarını kaydetti. Apple’ın otomobil projesinin adaylarından biri olan Foxconn’un hızlı davranarak bir adım öne çıktığı belirtiliyor.

Sahibinden satılık Saab

300 milyar dolarlık borcunu ödeyemeyecek duruma düşen Çinli Evergrande, bünyesindeki şirketleri satışa çıkarmaya başlıyor. Evergrande, otomotiv şirketi NEVS’e alıcı arıyor. 2011’de iflas eden İsveçli Saab’ı satın alarak dikkatleri çeken NEVS, 14 yeni model çıkarmayı planlıyordu. NEVS’in yerli otomobil için eski Saab platformu ve prototiplerine Türkiye’nin 40 milyon euro ödediğini de hatırlatalım. NEVS ile elektrikli otomobil işine giren Xiaomi’nin ilgilendiği belirtiliyor. Dünyanın en büyük cep telefonu üreticilerinden Xiaomi, 10 milyar dolar yatırım yaparak, ilk elektriklisini 2024’te çıkarmayı planlıyor.

Otomotivciler çip üretecek

Çip krizinden en az etkilenen marka Tesla. Kendi yazılımlarını geliştirmesi bunun önemli nedeni. Şirket 2-3 haftada yazılımı yeniden yazabiliyor. Önümüzdeki dönemde diğer şirketlerin kendi çiplerini üretmeye başlaması bekleniyor. Bu yönde ilk adımı Hyundai Motor attı. Şirket, çip probleminin yarattığı zararı önlemek için yarı iletkenlerini üreteceğini açıkladı.

e-bisiklet ve scooter pazarına girdi

Doğan Trend Otomotiv, pandemide değişen mobilite ihtiyaçlarıyla yıldızı parlayan elektrikli bisiklet ve scooter pazarına girdi. Şirket, Hollanda merkezli BIMAS BIKES bünyesindeki BIMAS ve OKAI’nin distribütörü oldu. İzmir tesisinde üretilen BIMAS bisikletler City, Comfort, eFolding ve eCargo olmak üzere 4 ana kategoride satılacak. Katlanabilir OKAI scooter, 25 km/s hıza çıkabiliyor, 25 km menzil sunuyor. 2020’de Avrupa’da 22 milyon bisiklet satılırken, bunun 4.5 milyon adedini elektrikliler oluşturdu. 2025’te pazarın 10 milyon adede çıkması bekleniyor.
Mete Tansu
Mete Tansu