Genç bir kadının intiharıyla başlar Zavallılar. Hamile olan kadın, çılgın ve dahi doktor Godwin Baxter tarafından karnındaki bebeğinin beyniyle diriltilir. Doktorun Bella adını verdiği bedeni kadın, beyni bebek olan bu yaratık, bir bebeğin gösterdiği gelişimleri göstererek büyümeye başlar. Bu sıralarda onu gözlemleyip not alma görevi doktorun asistanı Max’indir. Zaman içinde genç asistan bu güzel kadına aşık olur. Cinselliği de keşfeden ve bundan çok keyif aldığını her fırsatta dile getirip, gösteren Bella’nın hayatı avukat olan Duncan’la tanışınca, tamamen değişir. Evden kaçıp, onunla macera dolu bir yolculuğa çıkar Bella.
Aslında Frankenstein uyarlaması sayılmaz
Yeni bir Frankenstein uyarlaması gibi başlıyor yılın en iyi filmlerinden Zavallılar. Henüz ölmüş bir bedenin, çılgın bir bilim adamı tarafından diriltilmesi olarak özetlenebilecek romanın başlangıç bölümü aynı ama, sonradan aldığı yol bambaşka. Mary Shelley’in defalarca perdeye uyarlanan kitabı bir korku klasiği. Zavallılar’ınsa korkuyla, gerilimle hiç ilgisi yok. İki metin de dönem olarak aynı zamanda geçse d, Bella tam bir feminist ikon. Bazı feministler onun cinselliğini bu kadar öne çıkarmasından rahatsız olsa da Bella istediği gibi yaşamayı seçen, cinselliğini utanmadan yaşayan, bir erkek tarafından yaratılmış olsa da(!) kendi kişiliğini ortaya koymayı beceren bir karakter. Bazı yazılarda/konuşmalarda “yeni bir Frankenstein uyarlaması” diye adlandırılması boşuna.
Yönetmen Lanthimos, anlatım biçimi olarak da farklı bir film çekmiş. Görsel dünyasıyla hayli şaşırtıcı olan film; siyah beyaz görüntülerden, renkliye geçişleriyle; farklı lenslerle, balık gözü çekimlere; tuhaf yaratıklardan, harika kostüm ve makyaj tasarımına, bilmediğimiz/görmediğimiz bir evren yaratıyor. Her filmiyle yeni bir dil, yeni bir biçimle karşımıza gelen Komşu Yorgos Lanthimos, Poor Things ile yine çok özel bir filme imza atıyor ve biz sinemaseverlere unutulmayacak bir 140 dakika vaat ediyor. İskoçyalı yazar Alasdair Gray’in 1992 yılında yayımlanan aynı adlı romanından yapılan uyarlama, kitabı çok sevenlerin de bayıldığı bir filme dönüşmüş. Ülkemizde baskısı tükenen kitabın, bu hafta yeni baskısının İthaki Yayınları’ndan yapıldığını da hatırlatalım. Lanthimos’un senaryoyu birlikte yazdıkları Tony McNamara’yla ikinci işbirliği Poor Things. Yönetmen, bir önceki filmi The Favourite’ı da McNamara ile birlikte senaryolaştırmıştı. Bu film de Sarayın Gözdesi Türkçe ismiyle Netflix’ten izlenebilir.
Emma Stone bu yıl Oscar’ın en güçlü adayı
Filmin yapımcılarından da olan başroldeki Emma Stone, filmin yıldızı. Filmin ilk bölümünde henüz öğrenme aşamasındaki Bella’daki bedenini ve sesini bir bebek gibi kullanışı unutulmaz. Aman yanlış anlaşılmasın, filmin tamamında mükemmel genç oyuncu. A sınıfı bir kadın oyuncunun seks sahnelerinde bu kadar sakınmasız olması da şaşırtmıyor desek yalan olur. Hollywood’un çıplaklığa ve seks sahnelerine yaklaşımı düşünülünce Stone’un yaptığına “cesaret” demek mi gerekiyor, bilemedim? Kendisine Altın Küre dahil bir çok ödül getiren Bella rolü, genç oyuncuyu Oscar’ın da en güçlü adaylarından biri yaptı. Stone’un yanı sıra Willem Dafoe, Mark Ruffalo ve Ramy Youssef filmde çok iyi performanslar veriyor. Ruffalo’da Oscar adaylarından biri.
Çekimleri çoktan sona eren ve Mayıs ayında Cannes Film Festivali’nde gösterilmesi beklenen yeni filmi Kind of Kindness’ta da Emma Stone’u başrole yerleştiren Lanthimos’un, yetenekli oyuncuyla işbirliği devam edecekmiş. Verimli ikilinin yoldaki projesi bizde de İthaki Yayınları’nda yayınlanan Ottessa Moshfegh romanı Dinlenme ve Rahatlama Yılım.
Seks neden tabu?
Ana akım izleyicide neredeyse püriten bir değişim var; perdede seks görmekten giderek daha fazla rahatsız oluyor izleyici. Bir yönetmen olarak farkettiniz mi bunu?
Dünyanın farklı yerlerinde farklı reaksiyonlar alıyorsunuz. Sadece seks konusunda değil, her şeyde. Ancak sinemada ya da sanatta şiddetin bu kadar kabul gördüğü bir zamanda seksten bahsederken ki muhafazakarlığı çok tuhaf buluyorum. Bu niye böyle, cevabım yok. Bence her ikisi de eşit olmalı. İnsani ilişkilerde her şey var. Seks niye tabu? Gerçekten anlamıyorum. Çok fazla düşünmedim üstüne. Çektiğim her filmde olduğu gibi, filmin bütün unsurlarından biri olarak ne kadar lazımsa o kadar kullandım. Ancak püritenliğin ve muhafazakarlığın bazı kültürlerde daha yaygın olduğunu hissediyorum. Herkesin ahlak pusulası kendine.
Yorgos Lanthimos’la Little White Lies dergisi için yapılmış bir söyleşiden…
Vizyon ötesi
- Sinematek Kadıköy’de sinemanın en önemli kadın yönetmenlerinden Chantal Akerman’ın resrospektifi 30 Ocak’ta başladı.7 Nisan’a kadar sürecek programda sinema dergisi Sight and Sound’un tüm dünyadan eleştirmenlerin katılımıyla belirlenen En İyi 100 Film listesinin birincisi Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce,1080 Bruxelles de yer alıyor.
- Sinematek ayrıca gelmiş geçmiş en iyi aktörlerden Marcello Mastroianni’nin sekiz filminden oluşan bir program daha sunuyor. Aktörün Fellini’yle çektiği Kadınlar Kenti ve 8,5, Theo Angelopoulos’un yönettiği Arıcı gibi sinema tarihinin en iyileri arasında yer alan filmleri programda yer alıyor. Tüm detaylar sinematek.kadikoy.bel.tr adresinde
- İstanbul Modern Sinema’da artık geleneksel hale gelen Oscar’ın Yabancıları programı 15-25 Şubat’ta gerçekleşecek. Bu yıl 96. Kez dağıtılacak olan ödüllerde ülkelerini temsil eden 10 filmden oluşan programın öne çıkanları Cannes’dan En İyi Yönetmen (Tran Anh Hung) ödüllü Fransa’nın adayı Juliette Binoche’un başrolünde olduğu Şeflerin Aşkı, Oscar’lara ilk kez katılan Bhutan’ın filmi Rahip ve Silah ve Cannes’da ilk gösterimini yapan Singapur filmi Kırılan Buz. Detaylı bilgi istanbulmodern.org’da. M.B
