Biden ekonomide Obama’ya değil Trump’a benziyor

ABD Başkanı Joe Biden, görevde ilk altı ayını geride bıraktı. Biden yönetiminin ekonomik doktrinini hem önceki Başkan Donald Trump hem de geçmiş Demokrat ve Cumhuriyetçi iktidarlarla karşılaştırma vakti geldi.  Öncelikle bir paradokstan bahsetmeliyiz. “Biden doktrini”, mevcut başkanın bizzat içindeler aldığı Barack Obama yönetimindeki politikalardan çok Donald Trump’ın politikalarına benziyor. Trump idaresinde ortaya çıkan neo-popülist doktrin Biden döneminde adeta nihai biçimini almış durumda; bu da Bill Clinton’dan Obama’ya kadarki ABD başkanlarının izlediği neoliberal öğretiden keskin bir kopuş demek. Trump popülistti; geri bırakılmış beyaz ve mavi yakalı çalışanların dilinden anlar görünüyordu. Ama aslında kurumlar vergisini indirmek ve emeğin sermaye karşısındaki gücünü daha da azaltan bir plütokrattı, yani yönetme erkinin varlıklı kişilerce paylaşılmasını öngören, oligarşik bir yönetim biçimini benimsiyordu.  Yine de Cumhuriyetçilerin on yıllardır izlediği, büyük işletmeler yanlısı yaklaşıma kıyasla Trump’ın ajandasında bazı gerçek popülist unsurlar vardı. Clinton, George W. Bush ve Obama yönetimleri kimi farklılıklarına rağmen ekonomi politikasında genel olarak aynı yerde duruyordu. Örneğin, hepsi serbest ticareti ve doların güçlenmesini destekliyordu. Gelir  eşitsizliğinin arttığı bir ortamda, güçlü doları ithalat fiyatlarını düşürmenin ve çalışan sınıfların alım gücünü artırmanın bir yolu olarak görüyorlardı.  Tüm bu yönetimler ABD Merkez Bankası’nın bağımsızlığına saygı duyuyor ve onun fiyat istikrarına yönelik tutumunu destekliyordu. Hepsi ılımlı bir maliye politikası izlemişti; vergi indirimi ve harcama artırımı gibi teşvikler genellikle ekonominin zorlu dönemlerinde bir müdahale olarak uygulanıyordu. Son olarak, Clinton, Bush ve Obama yönetimleri Big Tech, Big Business denen büyük teknoloji firmaları ile şirketlerle ve Wall Street ile görece samimi ilişkilere sahipti. Hepsinin döneminde ürün ve hizmet sektörlerinin serbestleşme süreci devam etti; bunun sonucunda, teknoloji ve finans sektöründe bugünkü güç merkezileşmesinin temelleri atılmış oldu. 

“Amerikan malı kullanın”